فوت و فن های ترجمه چیست؟
ترجمه ارزان نیز مانند هر کار دیگری نیازمند رعایت فوت و فن هایی است که اغلب مترجمان حرفه ای آن را رعایت می کنند.
قبل از انجام ترجمه باید عناصر زیادی را در نظر داشته باشید. نکاتی مانند واژگان و دستور زبان های هر دو زبان، تکنیک های ترجمه، معادلات کلمات، اصطلاحات و … از جمله مواردی هستند که یک مترجم باید به آن ها توجه کند.
به طور کلی امر ترجمه با استفاده از دو روش اصلی انجام می شود. این دو روش را با عنوان روش مستقیم و مورب می شناسیم. اگر یک مترجم مبتدی باشید، ممکن است با تکنیک های ترجمه آشنایی کاملی نداشته باشید، اما دانستن این تکنیک ها و فوت و فن های آن به شما کمک می کند تا یک مترجم موفق باشید. در این مطلب قصد داریم این دو روش را مورد بررسی قرار داده و شما را با تکنیک های آن آشنا کنیم.
ترجمه مستقیم و تکنیک های آن
زمانی به یک ترجمه، مستقیم می گوییم که عناصر مفهومی و ساختاری زبان مورد ترجمه به متن نهایی به طور مستقیم منتقل شود. این نوع از ترجمه تکنیک هایی دارد که هر مترجمی آن را در کار خود رعایت می کند.
- قرض گرفتن:
در این تکنیک کلمات از زبان متنی که ترجمه می شوند، گرفته می شود و بدون ترجمه به مطلب زبان مقصد وارد می شوند. کلماتی که قرض گرفته می شوند، به صورت جداگانه شناخته می شوند، این کلمات نیازی به ترجمه ندارند، چرا که معمولا کلمات بین المللی هستند که ترجمه کردن آن ها، مفهوم کلی را از بین می برد.
- کلک گیری:
در این تکنیک بعد از ترجمه فوری ، معمولا کلمات، هدف متن مورد نظرمان را تغییر نمی دهد. به عنوان مثال ضرب المثل ها و یا عباراتی که در متن وجود دارد. در این عبارات ممکن است هر کلمه معنی خاصی را داشته باشد که با ترجمه آن ها به صورت تک به تک، در نهایت به معنی برسیم که از موضوع اصلی دور باشد. برای ترجمه این گونه جملات نباید آن ها را کلمه به کلمه معنی کنیم، بلکه باید به منابعی مراجعه کنیم که این متن ها و یا عبارت های مشابه را داشته باشند.
- ترجمه تحت الفظی:
این ترجمه معمولا به صورت کلمه به کلمه و یا استعاره ها به کار می رود. این تکنیک تنها در برخی از زبان ها مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال برای ترجمه زبان هایی که فرهنگ آن ها به هم نزدیک تر است، می توان از این تکنیک استفاده کرد. ترجمه تحت الفظی به شرطی مورد قبول است که سبک و معنی متن پس از ترجمه حفظ شود.
ترجمه مورب و تکنیک های آن
تکنیک ترجمه مورب زمانی به کار می رود که نمی توانیم ساختار زبان مبدا را مستقیما به مقصد منتقل کنیم. در این روش می توان از ۵ تکنیک استفاده کرد:
- مدل:
اگر متن مبدا دارای عبارات، آکهی و یا اصطلاحاتی باشد که در زبان مقصد معنی نداشته باشد، می توانید از این روش استفاده کنید. این روش برای جلوگیری از بی معنی بودن ترجمه نهایی استفاده می شود. بنابراین می توانید به راحتی از اصطلاحات جایگزین در زبان مقصد استفاده کنید. البته باید در نظر داشته باشید که عبارت جایگزین معنی آن را درست منتقل کند.
- تصحیح گرامر:
ساختار متفاوتی که در جملات متن مقصد و مبدا وجود دارد، یکی از مشکلاتی است که ممکن است هر مترجمی با آن رو به رو شود. در برخی از زبان های حتی شاهد تغییر جای فعل و فاعل و بقیه اجزای جمله نیز خواهیم بود. بنابراین اگر بخواهیم این متن را ترجمه کنیم، در نسخه نهایی، دچار اشتباهات فاحشی می شویم. اگرچه می توان در نهایت ترجمه را ویراستاری نمود، اما این کار زمان بر و هزینه بر است. برای برطرف کردن این موضوع باید بتوانید مکان ارگان های جمله را در نوشته مبدا به درستی شناسایی کنید. پس از آن با قرار دادن آن ها در مکان های مناسب، ترجمه ای صحیح و درست را داشته باشید.
برای مثال جایگاه فاعل در دو زبان اسپانیایی و انگلیسی کاملا متفاوت است. در اسپانیایی فاعل در انتها و در انگلیسی در ابتدای جمله است.
- تغیر شکل:
همانطور که در بالا هم عنوان شد معنی برخی از عبارت ها مانند ضرب المثل ها، شعارهای تبلیغاتی، اسامی و … در زبان های مختلف متفاوت است. این عبارات را می توان با استفاده از تکنیک تغییر شکل ترجمه کرد. بسیاری از مترجمان از این تکنیک استفاده می کنند. البته این روش خلاقیت مترجم را نیاز دارد، چرا که او باید با شعاری تبلیغاتی هدف نویسنده را در زبان مقصد اعلام کند و مفهوم را به طور صحیح برساند.
- تطابق ضمایر:
ضمایر موجود در جملات متن مبدا، در زبان های مختلف متفاوت است. به عنوان مثال ضمیر you در زبان فارسی به معنی تو و شماست. اگر مترجم نتواند در متن این را تشخیص دهد، می تواند از سفارش دهنده تقاضا کند تا پس از ترجمه کامل آن را مشخص کند و مترجم دوباره متن ترجمه شده را تصحیح نماید.
- اصطلاحات فرهنگی:
در نهایت به عنوان آخرین تکنیک به اصطلاحات فرهنگی می رسیم. اگر عبارتی در یک فرهنگی وجود داشته باشد که در فرهنگ دیگر شاهد آن نباشیم، می توان آن را به صورت یک عبارت و یا یک اصطلاح متفاوت که همان مفهوم را می رساند ترجمه کرد. این موضوع به خصوص در ترجمه فیلم و کتاب ها مورد استفاده قرار می گیرد.
نکته آخر:
در نهایت این موضوع را اضافه کنیم که با وجود تمام آموزش ها و تکنیک های ترجمه متن انگلیسی به فارسی آنلاین ، بهتر است کار ترجمه متون مورد نظرتان را به عهده کسانی بگذارید که در این زمینه تجربه می کنند و به صورت تخصصی این کار را انجام می دهند. این افراد معمولا یا در موسسه های ترجمه و یا به صورت فریلنس مشغول به کار هستند.
/پایان رپورتاژ آگهی/
