قدیمی‌ترین تمدن جهان به کدام کشور تعلق دارد؟
تمدن‌های باستانی
تمدن به عنوان جامعه‌ای تعریف می‌شود که دارای فرهنگ پیچیده کشاورزی و شهری است و به دلیل پیچیدگی اجتماعی و فعالیت‌های متنوع اقتصادی و فرهنگی که جزئی جدایی ناپذیر از جامعه است، از فرهنگ‌های دیگر متمایز می‌شود. به همین دلیل است که وقتی در مورد قدیمی‌ترین تمدن صحبت می‌کنید، به آن دسته از جوامعی که از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی توسعه یافته‌اند، مراجعه می‌کنید و نه سکونتگاه‌های انسانی که یک زندگی اصولاً عشایری را تجربه کرده‌اند.
قدیمی‌ترین تمدن جهان
گهواره تمدن، یکی از پنج مکان ممکن است که در آن ابتدا تمدن پدیدار شد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، تمدن در آنچه که هلال باروری (بین النهرین) نامیده می‌شود، آغاز شد و سپس به دلیل سبک زندگی عشایری به مناطق دیگر نیز سرایت کرد. اما این دیدگاه سنتی، توسط بسیاری از محققان و باستان شناسان مورد بحث قرار گرفته است. آنها بر این عقیده هستند که هیچ مهد تمدنی وجود ندارد، بلکه توسعه مستقل تمدن در چندین منطقه رخ داده است، یعنی بین النهرین، مصر، دره ایندوس، شانگ (دره رودخانه زرد) و مزوامریکا و امریکای جنوبی آندی. دلیل این اعتقاد به گهواره‌های متعدد تمدن ناشی از مشاهده، و مطالعه یادگارهای آن دوره‌هاست. این یادگارها نشان می‌دهد که چگونه ویژگی‌های مختلف به طور نامنظم و مستقل در این تمدن‌های مختلف شکل گرفته است. تعامل بین جوامع مختلف به دلیل سبک زندگی عشایری منجر به ایجاد سیستم‌ها و تکنیک‌های متداول در کشاورزی، سفالگری، فلزکاری و غیره شد. بنابراین به سختی می‌توان بیان کرد که کدام تمدن قدیمی‌ترین تمدن است، زیرا هیچ پاسخی قطعی برای این سؤال وجود ندارد.
بین النهرین
توضیح عکس: نقشه‌ای قدیمی که بین النهرین را نشان می‌دهد
بین النهرین باستانی‌ترین تمدن جهان است، زیرا در هلال باروری قرار داشت. دلیل این امر این است که بین النهرین جایی است که رودهای دجله و فرات همگرا می‌شوند و این، منطقه را بسیار حاصلخیز می‌کند. همچنین از زمان عُبَید، سومری، اکاد، بابل و آشوری‌ها، تمدن‌ها همگی در این منطقه قرار داشته‌اند. سکونتگاه‌ها را می‌توان در بین النهرین تا آغاز دوره اولیه برنز، که قبل از ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح است، ردیابی کرد.
بنابراین، اعتقاد بر این است که بسیاری از جوامع کشاورزی در این جا تأسیس شده‌اند. قدیمی‌ترین مکان‌ها در جارمو بوده و اولین شهرها در سومر در دوره اُروک تأسیس شده‌اند. بین النهرین، در طول سال‌ها، توسط هلنیست‌ها، پارس‌ها، مغول‌ها و ترکان اداره می‌شده است. بین النهرین منطقه‌ای است که اکنون ما آن را عراق معرفی می‌کنیم.
مصر
توضیح عکس: ابوالهول بزرگ، جیزه، مصر
شواهدی باستان شناسی و انسان شناسی وجود دارد که ثابت می‌کند مصر یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهان است و قدمت آن در حدود ۱۰۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به قدمت وجود سکونتگاه‌های آن است. تمدن مصر باستان مسئولیت چندین میراث ماندگار برای بشر را به عنوان یک کل به عهده دارد، از جمله اهرام، سیستم‌های ریاضی، تمرین پزشکی، تکنیک‌های ساخت شیشه و همچنین کاغذ در شکل ابتدایی خود.
این زیستگاه پس از آن به عنوان اصلی‌ترین منبع معاش به کشاورزی روی آورد، اما بقایای یک زیستگاه دیگر در این منطقه یافت می‌شود، که می‌تواند به همان دوره قدمت باشد و نشان دهنده عملکرد شکار و ماهی گیری است. گهواره تمدن، یکی از پنج مکان ممکن است که در آن ابتدا تمدن پدیدار شد. با مطالعات انجام شده مشخص می‌شود که زمین اطراف صحرا به اندازه امروز خشک نبود و برای چراگاه‌ها مناسب بود. در حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بود که زیستگاه‌ها به دلیل تغییر وضعیت آب و هوا و شرایط غیرقابل مهار به سمت نیل حرکت کردند.
هند باستان
توضیح عکس: شهر باستانیMoen jo Daro ، سند، پاکستان
تمدن دره ایندوس، که ساختارهای اجتماعی پیچیده‌ای را تجربه کرده است، از ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح وجود داشته است، که شهرهای اصلی آنها Harappa و Mohenjo-daro بودند. این زیستگاه‌ها با بقایای انبارهای غله، مقبره‌های دفن، سوراخکاری‌ها در سنگ و مس و غیره نشان داده می‌شود که بسیار خودکفا بودند. سیستم کسری اعشاری یکی از هدایای تمدن دره ایندوس به دنیای مدرن است.
سکونتگاه‌های این تمدن از قبل از ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح وجود داشته‌اند. مطالعه تاریخ تمدن دره ایندوس به ما می‌گوید که این یک جامعه به خوبی توسعه یافته بود. این تمدن در منطقه نزدیک بلوچستان امروزی در پاکستان یافت شد. کشف شده است که هر دو شهر ذکر شده به صورت شهرهایی بزرگ بودند با ساختارهای زیادی با بزرگی‌ای که در محدوده شهری بوده‌اند. کاوش مکان‌هایی که گمان می‌رود بخشی از تمدن باشند از سال ۱۹۲۰ انجام شده و جدیدترین کشف در سال ۱۹۹۹ انجام شده است.
چین
توضیح عکس: مجسمه‌های سفالی سربازان در خندق‌ها، مقبره امپراتور شین شی هوانگ، شیان، استان شانشی، چین
چین به عنوان قدیمی‌ترین تمدن ادامه دار جهان معرفی شده است. یادگارهای اسکان قبل از تمدن مربوط به ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در چین یافت شده است. در حقیقت، در برخی موارد، تنوع تاریخ بین ۹۰۰۰ سال قبل از میلاد و ۵۵۰۰ سال قبل از میلاد است. شواهدی از اقدامات کشاورزی، سفالگری، کاردستی و حتی دامپروری وجود دارد. این تمدن را می‌توان از زمان تأسیس ایالت‌های شهری در دره رود زرد در حدود ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد ردیابی کرد.
اما این ادعا با اولین سلسله‌ای که از لحاظ باستان شناسی قابل تعریف است مورد بحث قرار می‌گیرد و در سلسله شانگ چین باستان که سلطنت خود را در جایی حدود ۱۷۵۰ سال قبل از میلاد آغاز کرد، مورد اختلاف است. داده‌های قابل تأیید بسیار کمی در مورد سکونتگاه‌های قبلی در منطقه به دلیل عدم وجود سوابق کتبی یا هر گونه اسناد وجود دارد.
آمریکای جنوبی آندی و مزوامریکا
توضیح عکس: معبد Kukulkan در چیچن ایتزا، یوکاتان، مکزیک
قدیمی‌ترین تمدن‌های آمریکا در آمریکای جنوبی و مزوامریکا (امریکای مرکزی) قرار داشت. قدیمی‌ترین تمدن مزوامریکایی، تمدن اولمِک بود که حدوداً در سال ۱۲۰۰ قبل از میلاد تأسیس شد. گفته می‌شود که برخی از شهرهای اصلی تحت حکومت اولمک سان لورنزو و لا ونتا بودند که مانند سایر شهرها دارای مجسمه‌های غول پیکر امپراتور آن زمان بوده‌اند. در آمریکای جنوبی، قدیمی‌ترین تمدن، نورت چیکو بود که گروهی از سکونتگاه‌های متصل به هم بود و دارای شهرهای عظیم در آسپرو و کارال بود.
پاسخ به سؤالی مثل این که قدیمی‌ترین تمدن کدام است و چند سال سن دارد دشوار است زیرا هیچ سابقه یا روش قدمت مشخصی وجود ندارد که بتواند یک دوره زمانی دقیق را برای زمانی که این تمدن‌ها وجود داشته‌اند به ما بدهد. اما این پنج تمدن، پیشینیان کشورهای مدرن با مشخصه‌های جغرافیایی ما بودند. صرف نظر از این که کدام یک از این‌ها قدیمی‌ترین تمدن است، برخی از مهم‌ترین اختراعات و اکتشاف‌ها، مانند کشاورزی یا سفالگری می‌توانند با این تمدن‌ها اعتبار پیدا کنند.
البته بستگی داره که تعرق تمدّن چه باشد. مثلاً بعضی‌ها هم هستن که اریحا (شهری باستانی، واقع در فلسطین اشغالی حالیّه) را قدیمی‌ترین تمدّن کشف شدۀ جهان می‌نامند. از آن طرف، عدّه‌ای هم هستند که معتقدند یک شهر، نمی‌تواند یک تمدّن باشد زیرا تمامی شاخص‌های تمدّن همانند زبان، دین، فرهنگ، مقرّرات، هنر و… را ندارند.