تمدن ایلام باستان
تمدن ایلام باستان منشا و حدود ایلام باستان ایلام واژه ای آکادی است و آکادی ها از هزاره سوم ق.م این سرزمین را به نام ایلام که به معنی سرزمین مرتفع می باشد می خواندند . ایلامی ها خود سرزمینشان را هلتمتی می خواندند که مرکب از دو جزء هل به معنی سرزمین و تمتی به معنی مقدس یا خدایان بوده است. وطن اصلی ایلامی ها کوههای زاگرس بوده است وباید آنها را اجداد قبایل لر به حساب آوریم سرزمین ایلام از آغاز هزاره هفتم ق.م مسکون شد و از نیمه اول هزاره سوم ق.م وارد عمر تاریخی گردید . جزء اصلی سرزمین ایلام دشت سوزیانا (خوزستان) بود اما حدود ایلام بسیار گسترده تر از این دشت بود و در ادوار اوج تاریخ ایلام حدود آن درشمال تا کویر مرکزی ایران و اصفهان کنونی و خرم آباد و از مغرب تا بین النهرین و از مشرق تا شهر سوخته در زابل بوده است. ایلام درپیش از تاریخ قدیمیترین زندگی در تپه علی کش است که از ۷۰۰۰ ق.م تا ۵۷۰۰ زندگی داشته همچنین تپه سیز همچنین تپه شوش نیز دارای اشیایی مانند ظروف لوله دار و پیچ دار همچنین آدمکهای گلی پوست آکو در دشت سوزیانا نیز سه دوره وجود دارد که در دوره اخری یک گورستان با دو هزار مرده و تحقیق سنگی و همچنین مهرها و لیوان های بلند تیز پوست آمده که جالب است. ورود به دوران تاریخی نخستین باری که سرزمین ایلام وارد دوران تاریخی گردید مربوط است به ۲۷۵۰ ق.م در این زمان مس . کی آگاشد بنیانگذار سلسله اول اوروک در سوم به ایلام لشکر کشی کرد و بر ایلام و سواحل خلیج فارس سلطه یافت البته تنها مدرک ما کتیبه ای کوتاه است :”او به دریا رفت و بالا رفت به سمت کوهستان “.و احتمالا سلطه دائمی و کامل بر ایلام نداشته چون که در سال ۲۷۰۰ ق.م در زمان سلطنت لوگال باندا شاه سوم سلسله اول اوروک ایلامی ها سومر را مورد تهاجم قرار دادند . در ۲۶۸۰ ق.م در انمباراگس شاه سلسله اول کیش به ایلام حمله کرد و آنان را مطیع ساخت سلاح های سرزمین ایلام را به غنیمت برد . کمی بعد از حمله وی ایلامی ها به تلافی این حمله به سومر حمله کردند و دوموزی شاه چهارم سلسله اول اوروک در برابر آنها مقاومت کرد و ۲۶۵۰ ق.م گلیگامش شاه پنجم سلسله اول اوروک متقابلا ایلام را مورد حمله قرار داد و تا سرزمین آشوری ایلام پیشروی کرد. اما سومری ها دو هدف داشتند برای حمله به ایلام ۱-یکی دستیابی به منابع زمینی مانند :فلزات مختلف و سنگ های مختلف ۲-سرکوب آنان که در هر موقعیت تردیدی برای حمله به سومر نشان نمی دادند
سلام. لطفا منابع مطالب را ذکر کنید.