مجموعه معابد آمون- رع
معبد آمون- رع (Amon-Ra) در کرنک کاملترین و پیچیده ترین اثر معماری مصر باستان است. از دوره پادشاهی میانه، تبس مرکز آیین پرستش آمون بود و کرنک نیز تبدیل به مهمترین مکان مذهبی آمون- رع در دوره پادشاهی جدید گردید. این مجموعه معبد دارایدو محور اصلی شرق به غرب، در راستای مدار خورشید در آسمان با مضمون «خورشید در بهشت» و دیگری، محور جنوب به شمال، در جهت حرکت رود نیل به معنای «قدرت مطلق خدایان و فرعون».
این بنا که از حدود سال ۲۰۰۰ قبل از میلاد شروع به ساخت شد، تا سال ۲۲۰ پیش از میلاد تکمیل و بخشهایی به آن افزوده گردید. در واقع، در ساخت این مجموعه معابد، حدود پنجاه نفر از فراعنه مصر شرکت داشتند که از اواخر دوره پادشاهی کهن تا سلسله بطالسه بر این سرزمین حکمرانی نمودند، اما قسمت عمده معبد کرنک در زمان رامسس دوم احداث گردید.
خیابانی
به طول ۱۱۳ متر و عرض ۱۵ متر که اسفینکسهایی با سر قوچ (نماد خدای آمون) در دو سمت آن وجود دارد، به نخستین و بزرگترین دروازه دو برجی معبد منتهی می شود. این دروازه ورودی، ۱۱۳ متر عرض و ۴۳ متر بلندا دارد و در دوره رامسس دوم احداث گردیده بود.
نکته
شایان توجه در اسفینکسهای دو سمت، قرار دادن تندیسهای کوچکی از رامسس دوم در میان دو پای جلویی حیوان ترکیبی است؛ چنین کار فروتنانه ای از این فرعون که همواره خود را “خـدای خدایان” قلمداد می کرد و تندیسهای عظیم الجثه بسیاری از وی به یادگار مانده است، منحصر بفرد می باشد.
خیابان
مذکور، به خیابانی دیگر از اسفینکسهایی با سر انسانی می پیوندد که به معبد لوکسور منتهی می شود و در مجموع، ۲/۳ کیلومتر طول دارد.
معابد کرنک شامل معبد آمون – رع در دوره رامسس سوم، معبد ستی دوم، معبد موسوم به میلیونها سال، تک ستونهای یادمانی توتموس اول و حتشپ سوت و همچنین نه دروازه ورودی است. این مجموعه، مادر بناهای مذهبی مصر می باشد، چراکه معابد پرستش خدایان سه گانه تبسیها، یعنی آمون- رع، موت (همسر خدای آمون) و خونسو (پسر آمون- رع و موت و رب النوع ماه) است. با استناد به گزارشها، در سده دوازدهم پیش از میلاد، نزدیک به ۸۰ هزار کارگر و برده در این مکان مشغول به کار بوده اند.