جنگ ۲۰ ساله افغانستان همچنان قربانی می‌گیرد
به گزارش خبرگزاری تاریخ ما، روزنامه ینی شفق ترکیه در گزارشی می‌نویسد: «همزمان با آماده شدن آمریکا برای خروج نیروهایش از افغانستان پیش از سالگرد بیست سالگی حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، گروه‌های مختلف افغان به دلیل درگیری‌های منطقه‌ای و گروهی در این کشور همچنان در ناامنی و ترس به سر می‌برند و این وضعیت درست همانند پیش از حمله ۲۰۰۱ در این کشور است.
پیشتر و پس از حمله شوروی به افغانستان در بازه زمانی ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹، این کشور دست کم ۱.۵ میلیون تن از مردم خود را در نتیجه مستقیم درگیری‌ها از دست داده بود و دو میلیون تن دیگر نیز به صورت دائمی معلول شده بودند و اگرچه پس از خروج نیروهای شوروی در ۱۹۸۹ از افغانستان از تعداد تلفات کاسته شد اما به واقع پایان نیافت.
۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱: تداوم در کشتارها
وقتی انگلیس و آمریکا عملیات “آزادی پایدار” را در ۲۰۰۱ در افغانستان آغاز کردند که بعدا متحدان ناتو نیز به آن پیوستند، برای تعدادی از سال‌های اولیه هیچ مکانیسمی برای مستند کردن خسارات وارده به غیرنظامیان در افغانستان وجود نداشت. معتبرترین تخمین‌ها تقریبا یک دهه بعد وقتی سازمان ملل متحد و همچنین مجموعه‌ای از گروه‌های محلی حقوق مدنی شروع به جمع آوری داده‌ها کردند، به دست آمد.
موسسه بین‌المللی و روابط عمومی واتسون در دانشگاه براون آمریکا بعدا نتایج اولیه از ۲۰۰۱ را مستند کرد.
بر این اساس و در حالیکه گروه‌های ضد طالبان ائتلاف شمالی در افغانستان کنترل کشور را با حمایت هوایی آمریکا و نبردهای زمینی به دست گرفتند، دست کم ۲۱۷۵ غیرنظامی در سال نخست حمله در ۲۰۰۱ کشته شدند.
“نظام الدین کاتاوازی” رئیس سازمان حقوق بشر و صلح افغانستان می‌گوید، تا اواخر دهه ۲۰۱۰ تلفات غیرنظامیان به مراتب در سال‌های بعد همچنان کاهش داشت و علت آن هم مقاومت کم از سوی گروه شکست خورده طالبان بود.
وی با اشاره به اینکه این زمان با شکست سازش سیاسی صلح آمیز در افغانستان مقارن بود، گفت: طالبان به تدریج مواضع را در شمال افغانستان و سراسر کشور خالی کرد و مقاومت کمی در مراکز پر جمعیت شهری داشت.
به گفته موسسه واتسون، ۴۰۰ غیرنظامی در ۲۰۰۲ و ۴۵۰ غیرنظامی در ۲۰۰۳ کشته شدند و این آمار در ۲۰۰۴ به ۲۳۰ تن کاهش یافت اما در ۲۰۰۵ به ۴۱۳ تن و در ۲۰۰۶ به ۹۲۹ تن رسید و برای نخستین بار در ۲۰۰۷ و زمانی به بیش از هزار تن رسید که ۱۵۸۲ غیرنظامی کشته شدند. این الگو هرگز تغییر نکرد چون در ۲۰۰۸، ۲۱۱۸ تن، در ۲۰۰۹، ۲۴۱۲ تن و در ۲۰۱۰ نیز ۲۷۹۴ تن کشته شدند.
این آمار بدان معناست که ۱۳ هزار و ۷۰۳ غیرنظامی در دهه نخست جنگ افغانستان کشته شدند در حالیکه گزارش‌ها می‌گویند تعداد زخمی‌ها دو برابر تعداد کشته‌هاست.
با توجه به اینکه از زمان برچیده شدن رژیم طالبان، این گروه فرصتی برای شورش و آشوب به دست نیاورده بودند، بسیاری از تلفات غیرنظامیان مرتبط با حملات نیروهای خارجی و محلی ضد طالبان هستند.
۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱: درگیری‌ها و کشتارها به سطح جدیدی رسید
“آنا آدیکاری”، رئیس تیم تحقیقاتی هیات کمک رسان سازمان ملل در افغانستان گفت: این هیات در ۲۰۰۹ رهگیری تلفات غیرنظامیان در افغانستان را آغاز کرده است.
جدیدترین آمار مربوط به گزارش‌های این هیات همین چند روز گذشته منتشر شد به سطح فوق‌العاده آسیبی که غیرنظامیان افغان در سه ماهه نخست ۲۰۲۱ متحمل شدند، اشاره کرده و آورده که ۵۷۳ تن در این مدت کشته و ۱۲۱۰ تن نیز زخمی شده‌اند که یک رشد ۲۹ درصدی در مقایسه با مدت مشاله سال گذشته میلادی است.
در گزارش این هیات با عنوان “حفاظت از مردم افغانستان در درگیری مسلحانه در نیمه نخست ۲۰۲۱”، نگرانی از رشد ۳۷ درصدی تعداد زنان کشته و زخمی و رشد ۲۳ درصدی تلفات کودکان در مقایسه با نیمه نخست ۲۰۲۰ مطرح شده است.
در این گزارش همچنین آمده، افزایش تلفات غیرنظامیان با آغاز مذاکرات درون افغانستانی بین نمایندگان دولت و طالبان در سپتامبر گذشته میلادی ادامه داشت به طوریکه شبه نظامیان مسئول مرگ ۴۳.۵ درصدی تلفات غیرنظامی، نیروهای امنیتی مسئول تلفات ۲۵ درصی و نیروهای ضد دولتی مسئول تلفات ۱۲.۵ درصدی غیرنظامیان بودند.
هیات کمک رسان سازمان ملل در افغانستان همچنین سطح رو به بالای تلفات غیرنظامیان را نشان می‌دهد اگرچه در سال ۲۰۲۰ این میزان با امضای توافق صلح دوحه توسط طالبان و آمریکا که راهی را برای خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان هموار کرد، کاهش نسبتا محسوسی به خود دید.
بر اساس تخمین‌های موجود، ۳۱۳۳ غیرنظامی در ۲۰۱۱ در سال ۲۰۱۲، ۲۷۶۹ تن، در ۲۰۱۳ هم ۲۹۶۹ تن و در سال بعدش هم ۳۷۰۱ غیرنظامی کشته شدند. این بازه زمانی وقتی بود که نیروهای خارجی به ماموریت ضربتی خود پایان داده و ماموریت “حمایت قاطع” را بیشتر بر آموزش نیروهای افغان معطوف کرند.
این اقدام نیروهای خارجی باز هم نتوانست از شدت درگیری‌ها و خشونت‌ها در افغانستان بکاهد و بجایش باعث افزایش تلفات شد. در مجموع ۳۵۶۵ غیرنظامی در سال ۲۰۱۵، ۳۵۲۷ تن در ۲۰۱۶، ۳۴۴۲ تن در سال ۲۰۱۷، ۳۸۰۳ تن در ۲۰۱۸، ۳۴۰۹ تن در ۲۰۱۹ و در سال قبل هم ۳۰۳۵ تن کشته شدند.
در این بازه زمانی هم تعداد زخمی‌ها دو برابر بیشتر از کشته‌ها بود.
با توجه به اینکه شبه نظامی‌گری تحت رهبری طالبان در دهه گذشته بیشتر شده، این گروه را می‌توان مسئول مرگ اکثر این غیرنظامیان دانست.
ذبیح الله فرهنگ، سخنگوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز گفت، این هیات دست کم مرگ ۳۹ غیرنظامی را در هفته نخست پس از آنکه جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد نیروهای آمریکایی از افغانستان خارج می‌شوند، ثبت کرده است.
وی با اعلام اینکه این آمار شامل کشته شدن چهار زن و هشت کودک می‌شود، گفت: غیرنظامیان افغان در نتیجه انفجار بمب‌های کنار جاده‌ای و بمب‌های مغناطیسی و حملات مسلحانه در ولایت‌های فراه، پروان، ننگرهار و قندهار کشته شده‌اند.
این گروه حقوق بشری همچنین در بیانیه‌ای اعلام کرد، این حملات اکثرا از سوی طالبان بوده است. کمیسیون هم خواستار آتش بس فوری و راه حلی قابل مذاکره برای این درگیری‌های افغانستان شده است.»
پایان خبر / تاریخ ما