فلسطین در آیینه تاریخ و ادبیات

سرزمین فلسطین یکی از مهم ترین موقعیت‌های جغرافیایی در
سراسر دنیاست که مدت‌ها در میان اقوام و ادیان
گوناگون، بر سر آن جنگ بوده است. بیت المقدس، شهری مقدس است
که پایگاه مذهبی موسی کلیم الله (ع) بوده است و عیسی روح الله
(ع)، فرزند آن به شمار می‌آید و محمد رسول الله (ص)، برای نخستین
بار به سوی آن نماز گزارده است.

این روزها، سالگرد محاصره بیت المقدس توسط صلاح الدین ایوبی در
جنگ های صلیبی ۱۱۷۸ را پیش رو داریم، سالگرد امضای توافق
نامه کمپ دیوید ۱۹۹۳ در واشینگتن دی‌سی با
حضور یاسر عرفات رئیس وقت حکومت خودگردان فلسطین، اسحاق
رابین رئیس وقت رژیم صهیونیستی و بیل کلینتون رئیس جمهوری
وقت آمریکا است و سالگرد پیمان کمپ دیوید میان انور
سادات رئیس‌جمهور وقت مصر و مناخیم بگین،
نخست‌وزیر وقت اسرائیل در سپتامبر ۱۹۷۸  و
نیز کشتار پناهندگان فلسطینی در صبرا و شتیلا در سال ۱۹۸۲ به
سالگرد خود می رسد.

شاید برای خواندن درباره فلسطین این سرزمین تاریخی و پرحادثه، این
روزها فرصت مناسبی باشد… 

 فلسطین از آغاز تا امروز

فلسطین، روایت تاریخی عمیقی دارد، آنچه موجب شکل گرفتن این سرزمین
و شناخته شدنش به عنوان منطقه جغرافیایی پیوند دهنده همه ادیان
توحیدی شد. سرزمینی که روزگار سختی در انتظارش بود 
و حالا به بزرگترین مناقشه قرن تبدیل شده است.

دانشنامه تاریخ فلسطین، یکی از مهم ترین آثاری است که به
زبان فارسی درباره فلسطین نوشته شده است، این کتاب حاصل کار
پژوهشگران تاریخ، سیاست، فرهنگ و جغرافیاست که در قالب یک مجموعه
گردآوردی شده است. این کتاب بر اساس نظم زمانی تاریخ فلسطین
را از آغاز تا سال‌های اخیر بررسی می‌کند و اطلاعاتی خلاصه
اما کاربردی به مخاطب می‌دهد. این دانشنامه مصور با هدف
معرفی آن رویدادها در قالب سیر خطی اتفاقات سالیان را با تصاویر
دیدنی و نمودارهای متفاوت بازگو می‌کند.

این کتاب در دوازده فصل نوشته شده و تاریخ فلسطین را از کنعان تا
انتفاضه اول و دوم و سیاست های این کشور به تصویر می‌کشد.

دانشنامه تاریخ فلسطین، نوشته حامد کفاش، امیر
منصوری و زهرا یگانه در ۴۰۳ صفحه در قطع رحلی به صورت
تمام گالینگور، توسط نشر سایان منتشر شده است.

کوچ اجباری؛ فراری، آواره، پناهنده 

کوچ اجباری، یکی از مهم ترین اتفاقات اجتماعی در سرزمین فلسطین
کنونی است، مردمی که خانه و کاشانه شان را رها نکرده اند، بلکه از
آنها گرفته شده است. روایت‌های این مردم از پناه گرفتن در دیگر
کشورها، نکات جالب توجهی دارد. 

من پناهنده نیستم، کتابی است که درباره این اتفاقات
نوشته شده، خانواده ای فلسطینی که به لبنان پناه می برند
اما در آنجا هم با یورش دشمن و جنگ داخلی لبنان رو به
رو می شوند. 

راوی این کتاب رقیه زنی فلسطینی اهل طنطوره (روستایی ساحلی است که
در ۴۹ کیلومتری حیفا در جنوب فلسطین) است که به خواهش 
پسرش، قصه زندگی خانواده‌اش را از کودکی تا بزرگسالی و آنچه
در این سرزمین روی داده را برای او تعریف می‌کند. نویسنده در قالب
این کتاب، از فرهنگ، تاریخ و سنت فلسطینی سخن می‌گوید و آنها را
میراث نامیرای این کشور می داند. این کتاب رویدادهای بعد از ۱۹۴۸،
اشغال فلسطین و تاثیر آن بر مردم فلسطین را به خوبی بازگو می
کند. 

رضوی عاشور، (۲۰۱۴-۱۹۴۶) نویسنده این
اثر داستان‌نویس، رمان‌نویس، منتقد ادبی و استاد
دانشگاه مصری است. برخی از آثار او به زبان‌های انگلیسی،
اسپانیایی، ایتالیایی و اندونزیایی ترجمه شده و کتاب «ثلاثیه
غرناطه» اش در سال ۱۹۴۴ در نمایشگاه بین‌المللی کتاب قاهره
جایزه بهترین کتاب را از آن خود کرد و در سال ۲۰۰۷ جایزه ادبی
کنستانتین کاوافی را در بخش یونان برد. رضوی عاشور مادر تمیم
برغوثی(شاعر) و همسر مرید برغوثی ادیب و شاعر فلسطینی است.

من پناهنده نیستم، نوشته رضوی عاشور، با ترجمه اسما
خواجه‌زاده در ۴۶۲ صفحه، از سوی انتشارات شهرستان ادب به چاپ
رسیده است.

فرزندان فلسطین  

کودکان در سرزمینی که پر از آتش و دود و خون است، از زندگی چه
می‌خواهند؟ یک تکه زمین کوچک، به این سوال پاسخ می‌دهد.

این کتاب از نگاه و زبان یک نوجوان فلسطینی به نام کریم روایت
می‌شود، او تلاش می کند با وجود همه مشکلات به زندگی‌اش
ادامه بدهد و هر طور شده زنده بماند، حتی اگر هدف
گلوله اسرائیلی ها قرار گرفت. یکی از بزرگترین آرزوهای کریم
در کنار زنده ماندن تبدیل شدن به فوتبالیستی فوق العاده است،
هرچند که خیلی دور از دسترس به نظر می‌آید.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: 

در زندگی‌ام می‌خواهم چی بشوم؟

بهترین فوتبالیست دنیا

پسری خیلی باحال، خوش‌تیپ و قدبلندتر از برادرم جمال

بزرگ‌ترین طراح بازی‌های رایانه‌ای

و مخترع اسیدی خیلی قوی که فولاد تانک‌های اسرائیلی را آب
کند.

یک تکه زمین کوچک، نوشته الیزابت لرد، با ترجمه پروین
علی‌پور در  ۲۶۲ صفحه توسط نشر افق منتشر شده است.

الیزابت لرد  (زاده ۱۹۴۳) نویسنده انگلیسی،
در نیوزلند به دنیا آمد و در انگلستان بزرگ شد. او تا کنون پنج
بار نامزد مدال کارنگی و برنده جوایز بسیاری چون جایزه کتاب
کودک انگلستان شده است.  کتابهای او حداقل به پانزده
زبان ترجمه شده اند.