۸ معبد قدیمی در جهان
بعضی از اولین ساختمانهایی که آنها را تمدنهای باستانی ساختند، آرامگاهها و معابدی بودند که در مراسم مذهبی استفاده میشدند. بعضی از این معابد قدیمیِ شناختهشده در دنیا، در ملت جزیره مالت در بیش از ۵.۰۰۰ سال قبل ساخته شده بودند. با اینکه این معابد در جزیره مالت بسیار قدیمی هستند، اما قدیمیترین معبد در دنیا به قبل از بیش از ۶.۰۰۰ سال قبل برمیگردد و همچنین از اولین تمدنی که بینالنهرین باستانی شکل گرفت، هم قدیمیتر است. این معابد برای برای شناختن اولین جوامع بشری بسیار مهم هستند و تقریبا همه آنها در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیدهاند.
۸- معبد آمادا
سال اولین ساخت: نامشخص – بیش از ۳۰۰ میلیون سال
مکان: نوبیا
سال کشف مجدد: حدود ۱۹۱۳
معبد آمادا قدیمیترین معبد مصری کشفشده در نوبیا است که فرعون توتمومس سوم در سلسله هجدهم چیزی حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح آن را ساخت و به الهه مصری آمون و ری هوراختی اهدا کرد. بعد از مرگ توتموس، پسرش، آمنهوتپ دوم ساخت این معبد را ادامه داد و تزئیناتش را تقویت کرد.
نقش برجستههای رنگارنگ و داخل این معبد به خوبی محافظت شده است که نشان میدهد توتموس سوم و آمنهوتپ دوم به خدایان مختلف مصری ایمان داشتند. زمانی که دولت مصر تصمیم گرفت سد بلند اسوان را بسازد، این معبد به همراه چندین یادبود باستانی مختلف در دهه ۱۹۶۰ جابجا شده بودند. این معبد نزدیک به مکان اصلیاش، منتها به جای بلندتری جابجا شد تا بالای آمدن آب حفظ شود.
۷- زیگورات اور
سال اولین ساخت: حدود ۲۱۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: تل المقیار، استان ذیقار، عراق
سال کشف مجدد: حدود ۱۸۵۰
زیگورات بزرگ اور یکی از قدیمیترین و حفظشدهترین زیگورات (هرم پلهای) در تمدن بینالنهرین باستانی است. این معبد در شهر اور، دولتشهر مهم سومری قرار داشت که شاه اورنامو به احترام نانا (همچنین سین)، الهه سومری ماه، این زیگورات را ساخت. با اینکه زیگورات اور با اندازه (۶۴ متر طول، ۴۶ متر عرض و ۳۰ متر ارتفاع) عظیم است، به خاطر اینکه تنها پایههای آن باقی مانده است. اما به نظر میرسد در گذشته از بلندترین زیگوراتهای دنیا بوده است.
سومریها معتقدند که نانا زیگورات اور را به عنوان خانه زمینی خدا ساخته و زیارتگاه کوچکی برای آن در قله این ساختمان ساخته بود. این مکان در دهه ۱۹۲۰ به طور گستردهای حفاری شده بود و رئیسجمهور سابق عراق، صدام حسین آن را در دهه ۱۹۸۰ مرمت کرد.
۶- هال- سافینی هیپوژیوم
سال اولین ساخت: حدود ۳۳۰۰ – ۳۰۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: پائولا، مالت
سال کشف مجدد: ۱۹۰۲
هال- سافینی هیپوژیوم قدیمیترین معبد زیرزمینی در دنیا و یکی از چندین قدیمیترین مگالیتیک پیداشده در جزیره مالت با قدمت بیش از ۵.۰۰۰ سال قبل است. تصور میشود هال- سافینی هیپوژیوم به عنوان یک معبد، پناهگاه و گورستان استفاده میشد و بعضی از قدیمیترین بقایایی به جا مانده از آن هم به حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد.
به علاوه یکی از قدیمی بودن معابد در دنیا، هال- سافینی هیپوژیوم یکی از بهترین معابد حفظشده دنیاست. باستانشناسان هم معتقدند که هال- سافینی هیپوژیوم تا ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح استفاده میشده و تا ۱۹۰۲ هم برای بار مجدد کشف نشده بود. این مکان در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و از اواسط سال ۲۰۱۶ تا اوایل سال ۲۰۱۷ مرمت شده بود.
۵- معابد تارکسین
سال اولین ساخت: حدود ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح – ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
مکان: تارکسین، مالت
سال کشف مجدد: ۱۹۱۳
معابد تارکسین بزرگترین ساختمان در جاهای ماگلیتیک در کشور مالت است. این مجموعه بزرگ، ۴ معبد ساختهشده بین ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد – ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد را شامل میشود. منتها این معابد برای حدود ۱۰۰ سال برای خودشان رها شده بودند تا اینکه حدود ۲۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح – ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح دوباره استفاده شدند. تا سال ۱۹۱۳ هم کشف نشده تا اینکه در سالهای ۱۹۱۵ – ۱۹۱۹ بیشتر این مکان حفاری شدند.
شواهدی که باستانشناسان پیدا کردند نشان میدهد مجموعه این معابد احتمالا برای مراسمهایی مانند قربانی کردن حیوانات استفاده میشدند. تارکسین همچنین نشان میدهد که چگونه این ساختمانهای مگالیتیک از گویهای سنگی ساخته شدند. البته این باور وجود دارد که برای انتقال این گوییها از یک غلتک استفاده میکردند که در نزدیکی معبد جنوبی پیدا شده بودند.
۴- معابد مناژدرا
سال اولین ساخت: حدود ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح – ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
مکان: قرندی، مالت
سال کشف مجدد: ۱۸۴۰
مجموعه معابد مناژدرا در قرندی، مالت و حدود ۵۰۰ متر آنطرفتر از یکی دیگری از معابد مگالیتیکی، هاگار کیم واقع شده است. سه ساختمان معبدی در معابد مناژدرا وجود دارد که قدیمیترین و اولین ساختمانش به حدود ۳۶۰۰ – ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، معبد جنوبیاش در چیزی حدود ۳۱۵۰ – ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح و معبد مرکزیاش به عنوان آخرین معبد در بین معبد اولی و جنوبی ساخته شده و قرار گرفته بود.
بقایای بیشتری از جنوب و شمال-شرقی این سه معابد وجود دارد که نشان میدهند این مجموعه از طرفی از معابد امروزی بسیار بزرگتر بوده است. از زمانی که معابد مناژدرا برای اولین بار در ۱۸۴۰ میلادی حفاری شد، دیده بودند که به خوبی حفظ شده است. خرابکاران در سال ۲۰۰۱ میلادی ریختند آنجا و ۶۰ مگالیث (سنگ بزرگ) را سرنگون کردند و روی آن گرافیتی (نقاشی) کشیدند. خوشبختانه، بیشتر آسیبهای آنها ترمیم شدند و در سال ۲۰۰۲ میلادی برای تماشای به روی عموم مردم باز شد.
۳- هاگار کیم
سال اولین ساخت: حدود ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح – ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
مکان: قرندی، مالت
سال کشف مجدد: ۱۸۳۹
هاگار کیم هم مانند خیلی از معابد دیگر در فهرست امروز، از قدیمیترین معابد باستانی در هاگار کیم است که در ملت جزیره مالت کشف شده است. این معبد یکی از قدیمیترین معابد در این کشور است که قدمتش به حدود ۳۶۰۰ – ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد. این ساختمان از سنگ آهگ گلوبیگرینا ساخته شده که از آبوهوای شدید و لغزشهای روی سطحش، آسیبهای زیادی دیده است.
با اینکه بیشتر معبد در خاک دفن شده، بلندترین سنگ ساختمانش هویداست و نقاشیهای قرن هجدهم و نوزدهم روی آن را میشود تماشا کرد. در سال ۱۸۳۹ بود که هاگار کیم را برای اولین بار حفاری کرده بودند و اشیاء فرهنگی مهمی از آنجا کشف کردند. در سال ۱۹۹۲ هم بود که هاگار کیم در کنار چهار ساختمان دیگر مگالیتیکی از مالت در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
۲- معابد جانتیجا (گانتیجا)
سال اولین ساخت: حدود ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
مکان: زاگرا، گوزو، مالت
سال کشف مجدد: ۱۸۲۷
معابد جانتیجا دومین و قدیمیترین معابد در دنیا و بعضی از ساختمانهای سنگی قدیمی در دنیاست که هنوز پابرجاست. این ساختمان قدیمیترین معابد مگالیتیکی در مالت است که قدمتش به بین ۳۶۰۰ – ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در جزیره مالت برمیگردد.
تحقیقات باستانشناسی نشان میدهد که این معابد به احترام مادر زمین بزرگ، الهه باروری ساخته شده بود. این باور هم وجود دارد که این معابد برای مراسم باروری استفاده شده بود که شمایل کوچک، مجسمهها و استخوان حیوانات هم در آنجا پیدا شده است. به گفته افسانه باستانی، یک غول مونث به نام سانسونا که از یک انسان بچهدار بود، این معابد را برای پرستش ساخت.
۱-معبد گوبکلیتپه
سال اولین ساخت: حدود ۹۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح
مکان: اورنجیک، سانلیورفا، ترکیه
سال کشف مجدد: اوایل دهه ۱۹۶۰
زمانی که باستانشناسان دانشگاه شیکاگو و دانشگاه استانبول معبد گوبکلیتپه را در دهه ۱۹۶۰ برای اولینبار کشف کرده بودند، به عنوان بقایای یک قبرستان قرون وسطی متروکه رد شد. اما امروز، معبد گوبکلیتپه به عنوان قدیمیترین معبد به قدمت حدود ۹۰۰۰ سال قبل از میلاد برمیگردد. کلاوس اشمیت از موسسه باستانشناسی آلمانی در سال ۱۹۹۴ بود که به این خرابهها آمد و احساس کرد اینجا از آنچیزی که محققان قدیمی فکر میکردند هم قدیمیتر و جذابتر باشد.
اشمیت و تیم کوچکش در سال بعد از آن، اولین مگالتیک این مکان را کشف کردند و تا زمان مرگش در سال ۲۰۱۴ هم به حفاری در این مکان ادامه داد. باستانشناسان تا زمان کشف اشمیت، معتقد بودند که کشاورزی به شکلگیری اولین تمدنهای بشر منجر شده بود، اما الان اشمیت و دیگر تحقیقاتش این باور را داشتند که ممکن است این مسئله برعکس باشد.
ایا نشانه هائی از کاربرد معابد در انها هست؟ بتی برای پرستش؟ کاربرد این معابد چه بود؟ فقط برای قربانی کردن؟ نمادی از پرستش در انها یافت نشد؟