آثار تاریخی بیرجند

آثار تاریخی بیرجند

این شهر کویری از گذشته تا به امروز نام آن بیرجند بوده که در فرهنگ نامه ها با اسامی بیرجند و برجن و برکند و بیرگند هم بیان شده است. شهر بیرجند به عنوان پایتخت خراسان جنوبی جاذبه های تاریخی فراوانی دارد.بناهای تاریخی موجود در آن نماینگر فرهنگ و تمدن ایران است که از این جهت این بناها بسیار ارزشمند خواهند بود. در اینجا به معرفی چند مکان تاریخی بیرجند می پردازیم.

عمارت کلاه فرنگی بیرجند

عمارت کلاه فرنگی یا ارگ حسام الدوله در مرکز شهر بیرجند واقع شده است. این بنا امروزه با نام ارگ کلاه فرنگی مشهور است.  این بنا در گذشته دو بادگیر در طرفین خود داشته است که بعد ها بعد از بازسازی عمارت ،آن ها از بین رفته اند. این ارگ به دستور امیر علم خزینه ساخته شده است. در واقع این اثر تاریخی به جا مانده از دو دوره ی زندیه و قاجاریه است.

این عمارت در چهار طبقه بنا شده است که در طبقه اول اتاقک ها قرار دارد و طبقات دیگر به صورت نمادین وبه عنوان سالن پذیرایی ساخته شده است.

آشنایی با مناطق پارینه سنگی ایران

مسجد جامع چهار درخت

مسجد جامع چهار درخت یکی دیگر از آثار تاریخی این منطقه می باشد. این اثر قدیمی در محله چهار درخت  در نزدیکی مسجد عاشورا در بیرجند واقع شده است. طبق بررسی های انجام شده بر روی کتیبه های داخل مسجد قدمت این بنا به اواخر دوره صفویه برمی گردد. این مسجد دو در ورودی دارد که در اول به سمت صحن مسجد باز می شود و در اواخر دوره قاجار یا اویل دوره پهلوی ساخته شده است و درب دوم در قسمت جنوبی مسجد به سمت شبستان ستون دار باز می شود و ساخت آن به زمان ساخت مسجد برمی گردد.

مواردی چون محراب کوچک و محراب طاق‌نما، صحن مسجد ،نورگیرها، شبستان ستون دار ،طاق ورودی و پنجره ها از جمله قسمت های مهم و اصلی  مسجد جامع است. این مسجد در سال ۱۳۷۸ به عنوان آثار ملی ایران از سوی سازمان میراث فرهنگی به ثبت در آمد.

باغ اکبریه از آثار تاریخی بیرجند

باغ اکبریه در دوره قاجاریه و توسط شوکت الملک در دو طبقه ساخته شده‌است

این کوشک در دو طبقه ساخته شده است و دارای تزیینات منبت، مشبک و نیز ارسی با شیشه‎های رنگی، تزیینات گچی با طرحهای اسلیمی و هندسی می‎باشد. وجود درختان بلند قامت کاج در دو طرف خیابان و نیز خیابان های منتهی به خیابان اصلی عمارت مرکزی بر زیبایی و طراوات باغ و نمای آن افزوده است. باغ جنوبی واقع در جبهه جنوبی و کوچکتر از باغ شمالی است.

این باغ بوسیله فضاهایی چون فضاهای خدماتی، عمارت مرکزی و دیواره غربی اصطبل احاطه شده است. یکی از عناصر مهم، استخر نسبتا بزرگ با طرح مربع است که بخش عمده فضای باغ را به خود اختصاص داده است. استخر در وسط دارای سکویی مربع شکل است. باغ اکبریه که در خیابان معلم بیرجند واقع شده است، هم اکنون در اختیار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است.