سامانیان

با توجه به اذیت و آزار و کشتار علویان، سادات حسنی و حسینی به این منطقه سرازیر شدند که از نظر شرایط طبیعی منطقه امنی به حساب می آمد. بعد از شهادت امام رضا (ع) و بعضی از منسوبانش به دیلمان و طبرستان پناهنده شدند و بعضی از ایشان در همان جا به…

گردیزی می‌نویسد: 《 و یعقوب بن اللیث بن مُعدّل مردی مجهول بود، و اصل او از روستای سیستان بود، از ده قرنین. و چون به شهر آمد رویگری اختیار کرد و همی آموخت، و ماهی به ۱۵ درهم مزدور بود.》در کتاب روضة الصفا نیز آمده است که لیث پدر یعقوب رویگری…

کتب تاریخی که در این دوره به نگارش درآمده بیش از پیش و مفصّل تر از گذشته است و به لحاظ اینکه تاریخ نگاران به منابع زیاد و از جمله منابع عربی زبان دسترسی داشتند، تواریخ مستند نوشته شده است. در این دوره، علاوه بر تاریخ عمومی، تواریخی که…

هم اینکه در زمان عمر، ممالک ایران و روم گشوده شد و کشور اسلامی توسعه ‌یافت، درآمد زیاد شد. برای تنظیم امور مالی، دفاتری تعیین کرد که در آن واردات ثبت می‌شد.پس از ظهور اسلام، فتح سواد و ایران موجب شد که اولاً، اراضی زیادی که روزگاری یکی از…

در فاصله چهار سال، تقریباً کشور ایران ده شاهنشاه دید. در آستانه حمله اعراب مسلمان به ایران نظام سیاسی - اجتماعی ساسانی هر آن در معرض سقوط و متلاشی شدن بود. آغاز حملات اعراب مسلمان به مرزهای ایران در دوره خلافت ابوبکر (۱۳ - ۱۱ هـ-ق) بود که…

پس از انقراض دولت ساسانیان در ایران، اعراب خود را با یک تمدن کهنسال و ریشه دار رو به رو دیدند و از آن استفاده فراوانی بردند. تشکیلات اداری منسجم و منظم این که از عصر ساسانی در ایران باقی مانده بود می توانست به سرعت در اداره و نظم سرزمین…

 آغاز به کار آل بویه آل بویه  منسوب به یکی از بزرگان دیلمی به نام ابوشجاع بویه بن فنا خسرو هستند که پس از به دست گرفتن قدرت نسبت خود را به بهرام گور ساسانی رساندند. نسبی که به نوشته ی بسیاری از محققان جعلی است. چنانکه اشاره شد به دلیل سقوط…

 اوضاع اقتصادی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اقتصادی ناحیه ی ماوراءالنهر موقعیت سوق الجیشی و تجاری آن بود. مردم این ناحیه از دیرباز با اروپای شرقی و چین در ارتباط بودند و این ناحیه به دلیل عبور جاده ی ابریشم و همچنین به عنوان مکانی برای…

به طور کلی امور اداری دولت سامانی توسط متنفذین دو نهاد انجام می‌شد که عبارت بودند از دربار (درگاه) و دیوان.  دربار (درگاه) و تشکیلات آن ریاست دربار سامانی را شخصی به نام حاجب سالار یا  حاجب بزرگ (حاجب الحجاب) بر عهده داشت که به اداره ی…

آغاز دوره ضعف و انحطاط دولت سامانی به قدرت رسیدن نوح بن نصر ۴۳۳ - ۳۳۱ ه-ق را می‌توان آغاز دوره ی ضعف سامانیان نامید. اما با این وجود از آنجایی که هنوز بخش‌های مختلف سپاه و دیوان سالاری تا حدودی درست عمل می کرد دولت سامانی برای مدتی…

در بین سلسله های ایرانی که در قرن سوم هجری قمری پا به عرصه وجود نهادند، سامانیان از حیث احیاء فرهنگ و هویت ایرانی از اهمیت قابل توجهی برخوردار هستند. ایام حکومت زمامداران این سلسله را از نقطه‌ نظر تحولات سیاسی می توان به سه دوره تقسیم و…

ایران در اواخر قرن سوم قرن سوم هجری قمری را می‌توان قرن سهیم شدن ایرانیان در قدرت سیاسی جهان اسلام دانست. زیرا طاهر بن حسین که در سال ۲۰۵ ه-ق از جانب مامون خلیفه عباسی به حکومت خراسان و مناطق شرقی خلافت عباسی منصوب شد، اولین سلسله ی نیمه…