بزرگ ترین پادشاه امپراطوری هون
آتیلا بی شک بزرگ ترین و قدرتمند ترین پادشاه امپراطوری هون بود که در زمان حیاتش بزرگ ترین امپراطوری اروپا را تاسیس کرد اما این امپراطوری دوام چندانی نیاورد و حدود بیست سال پس از مرگ این شاه قدرتمند، به دلیل نفاق و جنگ های داخلی بین قبایل هون، امپراطوری هون سقوط کرد.
دوران حکومت آتیلا
با مرگ شاه روگیلا (عموی آتیلا) در سال ۴۲۴ میلادی، فرزندان برادرش مونجوک یعنی آتیلا و بلدا تاج و تخت امپراطوری هون را به ارث بردند. در زمان حکومت آتیلا، امپراطوری هون بزرگ ترین دشمن امپراطوری روم شرقی و غربی بود. او به امپراطوری روم حمله می کرد، غنیمت ها را غارت می کرد و شهر ها را نیز به تصرف خود در می آورد. شاهان رومی برای جلوگیری از این حملات به امپراطوری هون باج می دادند و سالانه مقدار گزافی طلا به آنها پرداخت می کردند.
در سال ۴۴۰ میلادی، آتیلا عهدنامه ای مبنی بر خرید دام و گرفتن عنوان شهروند رومی با قسطنطنیه ( استانبول امروزی) بست اما با تعویق پرداخت هزینه دام ها، آتیلا و لشکر هون در سال ۴۴۸، برای گرفتن فیلیپولیس از دانوب عبور کردند. در راه بازگشت، آتیلا و سپاه عظیم هون راه پایتخت را در پیش گرفتند که با تهدید امپراطور مبنی بر جبران غرامت و ضرر متوقف شدند.
حمله آتیلا به ایران
در سال ۴۴۱ میلادی، آتیلا به ایران حمله کرد و در ارمنستان مغلوب لشکر ساسانی شد بدین ترتیب راهی امپراطوری بیزانس یعنی امپراطوری روم شرقی شد. او که فکر گسترش امپراطوری هون را در سرش پرورش می داد در سال ۴۴۳ میلادی بیش از ۶۰ شهر امپراطوری روم شرقی را به تصرف خود در آورد. او شهرهای بسیاری را در اروپا تحت سلطه خود در آورد هم چنین او این شهرها را نابود و غارت می کرد. بر اساس کتب تاریخی، مردم شهر های رومی به امپراطوری هون باج می دادند تا از این واقعه جلوگیری کنند.
گسترش امپراطوری هون
آتیلا در نبرد دشت کاتالونی که نبرد شالون نیز نامیده می شود، در جنگ علیه رومی ها و ویزیگوت ها به فرماندهی ژنرال رومی فلاویوس آییتیوس شکست خورد. از ابتدای سده پنجم میلادی تلاش های مکررش نتیجه داد و دربار امپراطوری هون به زیبایی و عظمت شهرت یافت. تعداد اسیران و غنیمت هایی که از جنگ ها به تاراج می بردند روز به روز افزایش می یافت، افراد دربار به هر دو زبان یونانی و لاتین حرف می زدند و دبیران رومی امپراطور هون را از هر رویداد و واقع ای گاه می کردند. بر اساس کتب تاریخی آتیلا زرد رنگ تر از دیگر افراد قبیله اش بود. او بی رحمی نژادش را با سیاست های زیرکانه در هم می آمیخت.
غارت و تصرف شهر ها توسط امپراطوری هون
در سال ۴۵۱ آتیلا به همرا سپاه عظیم هفتاد هزار نفری از راین عبور کرد. عبور وی از این شهر باعث کشته شدن بسیاری از آلمانی ها شد. رعب، وحشت، شهرهای فرو ریخته، خونریزی و وحشی گری های قوم هون زبانزد خاص و عام بود. مِس، تروا، پاریس، گل و اورلئان از شهرهایی بودند که آتیلا غنیمت هایشان را به تاراج برد، افراد زیادی را در این شهر ها به قتل رساند یا اسیر گرفت و باعث سقوط این شهر ها شد.
آتیلا در سال ۴۵۲ میلادی به سرعت به سمت امپراطوری روم غربی تاخت و امپراطور والنتینای سوم را از پایتخت بیرون کرد. آتیلای توقف ناپذیر در این سال به آکویلیا نیز حمله کرد و آنجا را نیز تحت تصرف خود درآورد. ساکنین آکویلیا برای نجات جان هایشان در مرداب ریالتو پناه گرفتند. وی در این سال به رم نزدیک شد اما به این شهر حمله نکرد. در این مورد نطریات مختلفی وجود دارد. به عقیده برخی باستان شناسان، وی پس از ملاقات با پاپ لئوی اول در کلیسا از حمله به رم منصرف شد. به عقیده برخی دیگر ارتش هون به بیماری مالاریا مبتلا شدند که آنها را وادار به عقب نشینی کرد.
مرگ آتیلا
آتیلا که آرزوی تاسیس بزرگ ترین امپراطوری اروپا و گسترش مرزهایش را در سر پرورش می داد با تاخت و تازی بی مانند پیش می رفت. بر اساس کتب تاریخی وی قسم خورده بود تا اسبش را در رودهای اسپانیا آب ندهد، آرام نگیرد اما در سال ۴۵۳ میلادی به طور ناگهانی دار فانی را وداع گفت. آن امپراطوری قدرتمندی که ترس در جان امپراطوران رومی می انداخت، طی بیست سال پس از مرگ آتیلا فرو ریخت.
یعنیچی؟
۹