تاریخچه محوطه باستانی املش

املش -هزاره اول پیش از میلاد تا ساسانی

تعداد زیادی از اشیای نفیس و با ارزش هنری شامل ریتون های زیبا، ظروف سفالی و اشیای برنزی از منطقه املش در شرق گیلان بدست آمده اند که عمدتا توسط حفاری های غیر مجاز از دل خاک بیرون آمده اند.

کثرت این اشیا باعث پدید آمدن عنوان جدیدی در ادبیات باستان شناسی به نام فرهنگ املش شد واین نام پس از برگزاری نمایشگاهی در فرانسه بین المللی شد. از آنجا که اشیا توسط باستان شناسان حفاری نشده اند نمیتوان آنها را دقیق تاریخ گزاری کرد و زوایای مختلف این فرهنگ را به درستی شناخت.

بیشتر اشیای بدست آمده از نظر کیفی در وضعیت بسیار خوبی هستند و سالم از زیر خاک بدست آمده اند. این اشیا در کنار اجساد دفن شده قرار داشتند و از نظر هنری بسیار با اهمیت هستند و خلاقیت بی مانندی در ساخت آنها به کار رفته است. این نوع خلاقیت و اشیای انتزاعی را نمی توان در بسیاری از فرهنگ ها هزاره اول پیش از میلاد پیدا کرد.

با توجه به اینکه منطقه در محاصره رشته کوه البرز است نمیتوان ردپای پر رنگی از ارتباط فرهنگی گسترده املش با سایر تمدن های هم زمان پیدا کرد.

برای مثال هیچ ارتباطی مستقیمی میان املش و بین النهرین وجود ندارد و این تمدن یک نوع تمدن ایزوله بوده است. در آثار سفالی کیفیت بالای سفال و ابداع ماهرانه طرح سفال بسیار چشمگیر است. طرح اشیایی که به شکل حیوان هستند از حیوانات بومی مانند گاو، بز کوهی، اسب، گوزن و گراز الگو گرفته اند. سفال های به شکل انسان نیز در این آثار دیده می شوند.

آثار با ارزش املش را میتوان در موزه های مختلف دنیا از موزه عمومی میلواکی آمریکا تا موزه های تخصصی مانند لوور جستجو کرد.

اشیا کشف شده