سرمایه فکری مکمل مبلمان شهری/بخشی از هویت اصفهان روی پوست شهر است

سایت «تاریخ ما» – گروه استان ها، کیمیا صادقی: اصفهان شهری تاریخی با پیکره قدیمی است که هرساله گردشگران زیادی را از سراسر دنیا جذب خود می کند و چرخه اقتصادی این شهر توسط جذب توریست به گردش در می آید و گردشگران بسیاری از سراسر جهان به اصفهان می آیند تا در جهانی جدید قرار گرفته و با نقش و نگارهای تاریخی نصف جهان آشنا شوند، فارغ از آنکه نصف جهان در سال های اخیر در زمینه های زیادی از دیگر شهرها در ایجاد جاذبه های جدید توریستی در قالب نما و المان ها هنوز نیاز به تلاش دارد.

مبلمان شهری یکی از مولفه های مهم و اثربخش در جذب گردشگران داخلی و خارجی و نیز عاملی موثر در ایجاد آرامش در شهر به شمار می رود که سیاست گذاری مدون و اجرای مرتبط با بافت هر محله می تواند، بسیاری از خلاء های اصفهان در ایجاد جاذبه گردشگری را مرتفع کند. مبلمان شهری اصطلاحی است که در صنعت شهرسازی به کار برده می شود و لازم است هر شهر برای رفاه ساکنانش مجهز به تجهیزات مناسب شود، موضوعی که به رغم پتانسیل های زیاد اصفهان در محلات مختلف کمتر شاهد آن هستیم و اصفهان از دید مردم شهر و نیز گردشگران نیاز به سرمایه گذاری فکری و مالی بیشتری در حوزه مبلمان شهری و طراحی دارد.

تغییر مبلمان شهری در انتظار ۲ نقطه گردشگری اصفهان

با پیاده روسازی چهارباغ و ایجاد جلوه هایی از چهارباغ قدیم در عصر امروز این گمان را در ذهن ایجاد می کرد که نیمکت های قدیمی میانه چهارباغ نیز جای خود را به نیمکت های جدید متناسب با فضای تاریخی چهارباغ دهند اما همچنان شاهد نیمکت های فرسوده در محور تاریخی چهارباغ هستیم،‌ نیمکت های دایره ای شکل که جایگاه مناسبی برای دورهم نشستن خانواده نبوده و تنها فضای زیادی را اشغال کرده است که به نظر می رسد قرار است در فازهای بعدی پروژه چهارباغ، هماهنگی مبلمان شهری این خیابان ۵۰۰ ساله با کالبد آن اجرایی شود و بساط ناهمگونی مبلمان با بافت احیا شده، بر چیده شود.

در مبلمان فضای شهری علاوه بر نشمین های انفرادی به نشیمن های خانوادگی نیز نیاز است و چهارباغ بستر مناسبی است تا طرح هایی از لحاظ روانشناسی محیطی و زیبا شناسی بصری را مطرح کند

یکی از ویژگی های مهم اجزای مبلمان شهری، وابستگی آنها به فرهنگ است که از فرهنگ و هویت شهر که متأثر از فرهنگ و هویت شهروندان است نشأت می گیرند. در همین راستا، میدان نقش جهان که یکی از اصلی ترین میادین شهر به حساب می آید و سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می کند، از فضای مناسب مبلمان شهری برخوردار نیست و صندلی های سنگی شکل واقع در این میدان، بافت تاریخی نقش جهان را از بین برده و هیچ استفاده ای برای شهروندان ندارد چراکه در روزهای تابستان این صندلی های سنگی داغ و در زمستان با یخ زدن باعث می شود افراد از آنها استفاده نکنند.

همچنین روشنایی این میدان تنها به چند چراغ برق محدود شده است که نور زیادی را انعکاس نداده و از ساعتی به بعد نقش جهان در تاریکی فرو می رود.

در این راستا محمود محمدی، کارشناس شهرسازی در گفت و گو با خبرنگار «تاریخ ما» اظهار کرد:‌ مبلمان شهری با اینکه مبحثی مدرن است اما در گذشته نیز وجود داشته به گونه ای که در کنار خانه های قدیمی سکو هایی را برای استراحت و تجدید قوای افراد ساخته بودند و این سکو در آینده به نشیمنگاه هایی تبدیل شد که امروزه به عنوان نیمکت در سطح شهر میبینم.

این کارشناس شهرسازی در ارتباط با پروژه پیاده راه سازی چهارباغ و تاثیر مبلمان شهری گفت: این پروژه در حال تکمیل است و امیدواریم برنامه ریزی برای مبلمان محور میانه چهارباغ در نظر گرفته شده باشد به گونه ای نیاز های شهروندان را برطرف کند.

محمدی افزود:‌ در مبلمان فضای شهری علاوه بر نشیمنهای انفرادی به نشیمن های خانوادگی نیز نیاز است و چهارباغ بستر مناسبی است تا طرح هایی از لحاظ روانشناسی محیطی و زیبا شناسی بصری را مطرح کند.

وی با بیان اینکه اصفهان در مدرن سازی شهر عملکرد مطلوبی نداشته است، گفت: ساختمان جهان نما به عنوان ساختمانی مدرن با داشتن امکانات و تجهیزات مناسب می تواند افراد زیادی را جذب خود کند و بتواند سیتی سنتر دیگری را در مرکز شهر اصفهان به وجود آورد.

در ایران و همچنین در شهر اصفهان طراحی مبلمان شهری بعد از طرح اصلی صورت می گیرد و همین کار باعث می شود مبلمان شهری متناسب با فضای شهری نباشد

تاریخی بودن اصفهان باعث شده است که مسئولین از ایجاد فضای مدرن در شهر فاصله بگیرند،‌ اگرچه بافت تاریخی در اصفهان حاکم است اما گردشگرانی که به این شهر سفر می کنند نیاز دارند با فضای مدرن مواجه شوند و کنار هم گنجاندن سنت و مدرنیته مقوله ای است که به درستی به آن توجه نشده است به گونه ای که آب نماها و نورپردازی های شهر با توجه به نیاز شهروندان به زیبایی بصری، نیاز به تغییرات و اصلاح در جهت هماهنگی با بافت شهر دارد.

رئیس کمسیون شهرسازی، معماری و عمران شورای اسلامی شهر اصفهان در ارتباط با تاثیر مبلمان شهری بر شهروندان به خبرنگار «تاریخ ما» گفت: مبلمان شهری و تجهیزات شهری می تواند تاثیر بسیاری زیادی در تعامل شهروندان بگذارد به نحوی که مبلمانی باعث جمع شدن افراد کنار یکدیگر شده و یا باعث پراکندگی آنها شود.

وی ادامه داد: در برخورد و طراحی مبلمان شهری باید تخصصی عمل کرد و حتی شورای برنامه ریزی برای آن تشکیل داد چرا که در طراحی و ساخت مبلمان شهری باید رنگ، مصالح و … متناسب با اقلیم فرهنگی آن شهر باشد.

شیرین طغیانی افزود: تاکنون مبلمان شهری را جزء زیبایی شهر می دیدند اما این دیدگاه اشتباه است و باید امروزه مبلمان شهری را در ذات فضا دانست.

وی با اشاره به اینکه در شهرهای پیشرفته دنیا همزمان با طراحی فضای شهری، مبلمان شهر هم طراحی می شود، گفت: در ایران و همچنین در شهر اصفهان طراحی مبلمان شهری بعد از طرح اصلی صورت می گیرد و همین کار باعث می شود مبلمان شهری متناسب با فضای شهری نباشد.

۴ میلیارد تومان بودجه برای مبلمان شهری در نظر گرفته شده است

رئیس کمیسیون شهرسازی، معماری و عمران شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه چهار میلیارد تومان بودجه برای مبلمان شهری در نظر گرفته شده است، اظهار کرد: تاکنون در شورای اسلامی شهر اصفهان و کمیسیون عمران جلسات ویژه ای برای مبلمان شهری نداشته ایم اما با اتفاقاتی که اخیرا افتاد ذهنمان درگیر این موضوع شده و جلساتی را خواهیم گذاشت.

وی در ارتباط با مبلمان محور میانه چهارباغ گفت: پروژه چهارباغ از پروژه های سنگین و پرکاری است که ابتدا قرار بر این بود پروژه تکمیل شده سپس مبلمان برای آن طراحی شود که کمیسیون عمران با این طرح مخالفت کرد قرار بر این شد همزمان با اجرای طرح روی مبلمان شهری آن نیز فکر شود.

میدان نقش جهان به دلیل اهمیت تاریخی و فضای تاریخی که در خود دارد مبلمانی برای در نظرگرفته  شده که به چشم نیاید به همین خاطر است تعداد کمی نیمکت در این میدان قرار دارد تا شهروندان از سکوهایی که در این میدان تاریخی قرار دارد استفاده کنند

طغیانی افرود:‌ بعد پیاده راه سازی چهار باغ به دلیل اینکه هنوز مصوبه ای برای محور میانه چهارباغ  در نظر نگرفته شد، فضاسازی محور میانه چهارباغ به تعویق افتاده است و چنانچه زیباسازی این محور اجرایی شود مبلمانی متناسب با چهارباغ را برای آن در نظر خواهیم گرفت.

وی اظهار کرد:‌ مغازه دارها، فست فودی ها و کافی شاپ های چهارباغ که مدتی است مبلمان ناهماهنگی را در چهارباغ قرار داده اند موظف هستند در صورت نیاز مبلمانی متناسب با مبلمان چهار باغ در این خیابان قرار دهند.

رئیس کمیسیون شهرسازی، معماری و عمران شورای اسلامی شهر اصفهان در ارتباط با مبلمان نامناسب در میدان تاریخی نقش جهان گفت:‌ میدان نقش جهان به دلیل اهمیت تاریخی و فضای تاریخی که در خود دارد مبلمانی برای در نظرگرفته  شده که به چشم نیاید به همین خاطر است تعداد کمی نیمکت در این میدان قرار دارد تا شهروندان از سکوهایی که در این میدان تاریخی قرار دارد استفاده کنند.

وی افزود: همچنین نورپردازی کمی که در این میدان دیده می شود به دلیل این است که هنگام تاریک شدن هوا مساجد و گنبدهای تاریخی در این فضا خودنمایی کرده تا حال و هوای فضای تاریخی در این میدان حفظ شود.

طغیانی عملکرد شهرداری و شورای شهر را در زمینه مبلمان شهری ضعیف دانست و گفت:‌ با پتانسیل هایی که شهر اصفهان دارد باید با جدیت بیشتری در مبلمان شهری ورود پیدا کرد و نباید تنها در لایه های ویترینی شهر به مبلمان شهری اهمیت داد چراکه ما در پارک ها و میادین محلی هم به مبلمان شهری نیاز است و باید به محلات نیز اهمیت داده شود.

وی با اشاره یه اینکه مبلمان شهری قابلیت فرهنگ سازی دارد اظهار کرد: مبلمان شهری فضای پاتوق گونه ای را برای شهروندان ایجاد میکند و بیشتر باید به این موضوع پرداخت و اگر شهرداری به جای اختصاص زمان و بودجه برای پروژه های کوچک مقیاس که جمعیت کمی را در بر می گیرد به نوسازی و طراحی مبلمان شهری با دربرگیری بیشتر جمعیت بپردازد سریع تر و ارزان تر به پروژه های کارآمد دست پیدا می کند.

مبلمان حاشیه زاینده رود از طراحی مناسب برخوردار می شوند

مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان نیز در گفت و گو با خبرنگار «تاریخ ما» از طراحی و اجرای مبلمان های ویژه شهری و خلاقانه با سیاست قابل حمل بودن و هماهنگی با محیط خبر داد و گفت: طرح پیشنهادی مبلمان چهارباغ مراحل برداشت، مطالعات طراحی در فازهای صفر، ۱ و ۲ و نیز نمونه سازی را پشت سرگذاشته است.

وی همچنین به طراحی مجموعه مبلمان حاشیه زاینده رود اشاره کرد و افزود: در طراحی مبلمان حاشیه رودخانه در نزدیکی پل های تاریخی از طراحی متناسب با فضای تاریخی آن محدوده استفاده می شود.

با توجه به اینکه شهر اصفهان توسط یونیسف به عنوان شهر دوستدار کودک مشخص شده است یکی از برنامه های سازمان در فضاهای بازی کودکان طراحی و اجرای مبلمان کودکان است

مجید موذنی سیاست کلی در طراحی و اجرای مبلمان های شهری را پورتابل بودن آن ها بیان کرد و افزود: مبلمان خیابانی و معابر کم عرض با در نظر گرفتن روش ساخت متناسب، طراحی شده و براساس عملکرد، در نزدیکی مراکز خدمات عمومی جانمایی و نصب می شوند.

وی همچنین به طراحی و اجرای مجموعه مبلمان در عرصه های ویژه شهری از جمله باغ گلها، باغ پرندگان، کوه صفه، ناژوان و پاتوق های شهری اشاره کرد و افرود: این مبلمان ها متناسب با هریک از این محیطهای شهری طراحی می شود همچنین طراحی و اجرای مبلمان گلستان شهدای اصفهان از دیگر طرح های مبلمان شهری به حساب می آید.

مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری اصفهان از تجهیز مبلمان مادی نیاصرم در حدفاصل چهارباغ و خیابان آذر خبر داد و افزود: در ایستگاه های BRT نیز مبلمان ویژه معابر کم عرض طراحی و اجرا شده است و در نقاطی که ظرفیت پاتوق شهری شدن دارند نیز مبلمان های ویژه اجرا خواهد شد.

وی اضافه کرد: با توجه به اینکه شهر اصفهان توسط یونیسف به عنوان شهر دوستدار کودک مشخص شده است یکی از برنامه های سازمان در فضاهای بازی کودکان طراحی و اجرای مبلمان کودکان است.

موذنی در پایان با اشاره به اینکه حدود ۴ میلیارد تومان اعتبار به مبلمان  شهری و زیباسازی مناطق ۱۵ گانه شهر اصفهان اختصاص داده شده است اضافه کرد: طراحی و اجرای مبلمان ویژه پردیس هنر اصفهان نیز در دستور کار قرار دارد.

شهر موجودی زنده و فعال است که با نبض زندگی و نیازهای روزمره مردم در تپش است و به وسایل مناسب محیطی برای انجام فعالیت های روزانه و شبانه شهروندان نیاز دارد، شهرداری اصفهان که در سال های گذشته به طور جدی به موضوع مبلمان شهری نپرداخته در تلاش است بتواند کمبود سال ها نبود مبلمان شهری متناسب و دارای کارکرد موثر را در اصفهان در محور میانه چهارباغ جبران کند.

البته انتظار می رود، در کنار تلاش هایی که برای مبلمان شهری در محور چهارباغ عباسی در حال انجام است، توزیع متوازن این تجهیزات شهری و جلوه های بصری، سال هاست زیر پوست زیبای چهارباغ و میدان نقش جهان، بار محرومیت مناطقی همچون زینبیه، لاله، عاشق آباد که فرصتی برای آرامش ظاهری را به ساکنان خود نداده اند، به دوش می کشد.