ریشههای کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ ش را، که سبب شد حکومت پهلوی قدرت را در اختیار بگیرد، باید در خرابیهای ناشی از جنگ جهانی اول و سرخوردگی جبهه ی مخالف استبداد در ایران به دلیل روند معکوس انقلاب مشروطیت جستجو کرد. به فاصله ی کوتاهی از تاجگذاری…
مقدمه و حوادث مهم زمان احمد شاه قاجار
احمد شاه دومین فرزند محمد علی شاه و بزرگترین فرزند ذکور او در ۱۲۷۵ش/ ۱۳۱۴ق در زمان ولیعهدی پدرش در تبریز به دنیا آمد و دوران کودکی را در تبریز تحت تربیت معلمان روسی خود گذراند. او در ده سالگی ولیعهد شد…
پس از صدور فرمان مشروطه، ایران در شمارکشور های مشروطه در آمد و مردم موافق شدند نمایندگان خویش را مأمور تعیین سرنوشت کشور خود کنند. پس از این پیروزی یکی از مشروطه خواهان به نام ملت خطابهای خواند و جشن و سرور مدتی محدود، حکم فرما شد؛ اما…
در این نوشته به عوامل موثر در پیروزی انقلاب مشروطه می پردازیم. انقلاب مشروطیت، که در سال 1906م/ 1285ش به پیروزی رسید، نتیجه ی سال ها سوء مدیریت هیئت حاکمه و نارضایتی عمومی بود و شاید نتوان برای آن نقطه ی آغاز مشخص و مورد پذیرش همگان پیدا…
انقلاب مشروطه : دوران حکومت قاجار از پرتنش ترین دوره های تاریخی ایران است. تشکیل این دولت با شکلگیری جوامع صنعتی و قدرتهای سیاسی مغرب زمین هم عصر بود. کشورهای اروپایی که در زمینه های علمی - صنعتی پیشرفت کرده بودند، به منظور و گسترش بازار…
تاریخ بیداری ایرانیان
یکی از معتبرترین کتاب هایی که در دروان نهضت مشروطیت به نگارش در آمده، تاریخ بیداری ایرانیان نوشته ی ناظم السلام کرمانی است. میرزاحمد ناظم السلام پسر علی محمد شریف کرمانی، متولد 1280ق، پس از تحصیلات مقدماتی در کرمان،…
علوم رایج در دوره ی قاجار
حکمت و فلسفه
در حکمت فلسفه دو حکیم و فیلسوف مشهور یعنی حاج ملاهادی سبزواری و میرزا ابوالحسن جلوه در این دوره شهره بود.
تاریخ نگاری
سبک تاریخ نویسی در دوره ی قاجاریه، همان سبک و روشهای قدیمی و اساس آن بر…
سپاه و ارتش
در اوایل قرن نوزدهم، ایران دارای ارتشی منظم و منسجم و دائمی نبود. قشون ایران از سواران ایلی و چریکهای پیاده ای تشکیل میشد که توسط حکام و فرمانداران ایالات از افراد قلمروشان، بدون هیچ نظم وقانونی گرد می آمد و حقوق و مواجبشان…
پیش از تشکیل نظمیه یا شهربانی به سبک نوین و اروپایی در روزگار ناصرالدین شاه قاجار در سال ۱۲۵۷ ش، نظم و امنیت شهرها به عهده داروغه بود که زیر نظر اداره ای به نام دیوان بیگی (اداره حکومتی یا فرمانداری) که در راس آن بیگلربیگی یا فرماندار حاکم…
رجال و روشنفکران قاجاری به دو دسته دولتی و غیردولتی تقسیم میشوند، غیر دولتی به گروه مذهبی و غیرمذهبی منقسم میشوند.
از رجال بزرگ دولتی میتوان از عباس میرزا، قائم مقام، امیرکبیر، سپهسالار و از رجال روشنفکران مذهبی می توان به آیت الله…
در این نوشته به بررسی وضعیت جامعه و جمعیت ایران در زمان قاجار می پردازیم.
جامعه ی ایران در دوره ی قاجاریه، یک جامعه ی تقریباً قرون و وسطایی و واجد قسمت عمده مشخصات قرون وسطی بود و تعصبات ملی و مذهبی شدید بر روح و فکر اکثریت قریب به اتفاق…
نهاد سلطنت و حکومت
در بررسی سیر تحول حکومت ها در ادوار تاریخی ایران میتوان گفت که ماهیت سیاسی و ساختار حکومتی آنها چندان تفاوتی با یکدیگر نداشته است و همه آنها از یک نظام غالب که از آن به استبداد مطلقه و یا سلطنتی تعبیر میشود برخوردار…
در نوشته های پیشین روابط ایران با کشورهای روسیه ، انگلیس ، حکومت عثمانی و ... را بررسی کردیم. در این نوشته می خواهیم روابط خارجی ایران در قاجار با کشورهای دیگر را نیز شرح دهیم.
رابطه با بلژیک و اسپانیا
آغاز روابط ایران و بلژیک بر اساس…
زنی پر رنگ در تاریخ قاجار
«…روی سرش یک شال انداخته بود که در زیر چانه به وسیله سنجاقی به هم متصل میشد و روی این شال، رشتههایی از مروارید درشت و قطعاتی از الماس نصب شده بود. موهایش را در قسمت پشت سر، جمع کرده و از زیر شال بیرون…