راه های ارتباطی مردم باستان تا امروز چه بوده است؟
خب، اولین معنایی که از راه های ارتباطی به ذهنتان میرسد ممکن است صدا باشد، اما نوشتار را فراموش نکنیم که حدود ۳.۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در عراق و مصر اختراع شده بود. البته عراق و مصر تنها نبودند و نوشتار چند هزار سال بعد در حدود ۱.۵۰۰ سال قبل از میلاد در چین هم ابداع شد. البته کم کم تمدنهایی مانند مایاها که در آمریکای مرکزی وجود داشتند هم سیستم نوشتاری خودشان را اختراع کردند. گام بزرگ بعدی که باید برداشته میشد، اختراع حروف الفبایی بود که حدود ۱.۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در رژیم صهیونیستی (اسرائیل) و لبنان امروزی پدید آمد.
اگر بخواهیم به دنیای باستان آن زمان نگاه کنیم، میبینیم که تمدنهای زیادی مانند مصریان، آشوریان، پارسها (ایرانیها)، رومیان و چینیها از سیستم پستی کارآمدی استفاده میکردند تا پیغام و پسغامشان را با اسبهایشان به گوشهای از امپراتوریهایشان برسانند. در آن زمان مردم حرفهایشان را یا روی پاپیروس مینوشتند یا روی کاغذ پوستی. اما چینیها ۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح خلاقیت نشان دادند و کاغذ را اختراع کردند. همین ابداع چینیها در زمان قرون وسطی و بعد از مدتها بین دنیای عربها و بعد بین اروپاییها دیده میشود.
راه های ارتباطی در بین سال های ۱۸۰۰-۱۵۰۰
زمان گذشت و گذشت تا اینکه بشر گام بعدی خودش را برداشت و آن هم ابداع چاپ نوشتههایش بود. باز هم این چینیها بودند که بعد از اختراع کاغذ، در قرن ۶ بعد از میلاد مسیح با استفاده از بلوکهایی دستگاه چاپ خودشان را طراحی کردند، اما اولین کتاب شناختهشدهای که به چاپ رسید دایموند سوترا در سال ۶۸۶ بود. اگر برویم سراغ اروپا هم میبینیم که جوهانسون گوتنبرگ در اواسط قرن ۱۵ دستگاه چاپ را اختراع کرد. اختراع او باعث پایین آمدن هزینه کتاب و به وجود آمدن روزنامه شد. بعد از مدتی هم ولیام کاکستون دستگاه چاپی که اختراع شده بود را در سال ۱۴۷۶ میلادی به انگلستان برد.
قرن ۱۷ بود که اولین روزنامه دنیا چاپ شد. اولین روزنامههای انگلستان هم در سال ۱۶۴۱ به چاپ رسیدند. البته شاید برایتان جالب باشد بدانید که روزنامههایی که جملهبندی داشت تا سال ۱۶۷۰ میلادی ضبط نمیشدند. بریتانیا در سال ۱۷۰۲ میلادی موفق شد اولین روزنانه روزانهاش را منتشر کند.
در همان زمان، شاهان اروپایی یک سرویس پستی در نظر گرفتند تا پیامهایشان را به اینطرف و آنطرف دنیا برسانند. لویی یازدهم در سال ۱۴۷۷ میلادی اولین خدمات پستی را در فرانسه و هنری هشتم هم در سال ۱۵۱۲ میلادی رویال میل را در انگلستان تاسیس کردند. چارلز اول در سال ۱۶۳۵ برای درآمدزایی، به شهروندانش اجازه داد به جای دریافت مبلغ، از رویال میل (پست سلطنتی) پیامهایشان را ارسال کنند. شاید این چیزی که میخواهیم بگوییم ربطی به چاپ نداشته باشد، اما جالب است بدانید که مداد هم در همان دوره یعنی در سال ۱۵۶۴ اختراع شد.
راه های ارتباطی در قرن ۱۹
سالها گذشت تا اینکه بشر پا به قرن ۱۹ گذاشت و راه های ارتباطی جدید و کارآمدتری به وجود آورد. شاید عجیب به نظر برسد هم در اوایل آن سالها بود که هزینه پست را نه فرستنده، بلکه گیرنده نامه باید پرداخت میکرد. اما رولند هیل در سال ۱۸۴۹ میلادی پنی پست را ابداع کرد تا از آن به بعد، هزینه نامه به گردن فرستنده بیفتد.
هزینه پایین ارسال نامه باعث شد تا مردم کارشان برای فرستادن نامه راحت شود و بتوانند عزیزانشان در آن دوردستها نامه بفرستند. اتحادیه پست جهانی هم در سال ۱۸۷۴ شکل گفت تا با خدمات پستی کشورهای مختلف مشارکت کند. در ضمن، رالف ودگوود ۶۸ سال قبل یعنی در سال ۱۸۰۶ میلادی کاغذ کربنی را ابداع کرد.
مردم جهان همینطور که نامههایشان را به دوستانشان میفرستادند، در سال ۱۸۳۷ تلگراف اختراع شد. از همان موقع یعنی در سال ۱۸۵۰ بود که کابلهای تلگراف از روی کانال انگلستان کشیده میشود و بعد از سال ۱۸۶۶ امکان ارسال تلگراف به آنطرف اقیانوس اطلس به وجود آمد.
اولین ماشین فکس هم البته قبل از تلگراف، در سال ۱۸۴۳ میلادی اختراع شد. حالا برگردیم سراغ تلفن که الکساندر گراهام بل اهل اسکاتلند آن را در سال ۱۸۷۶ اختراع کرد. از همان سالها بود که اروپاییها با اولینهای خودشان روبهرو میشدند.
- بازگشایی اولین تلفنخانه بریتانیا در سال ۱۸۷۹.
- چاپ اولین دفترچه تلفن لندن در سال ۱۸۸۰.
- تاسیس اولین خط تلفن از پاریس به بروکسل در سال ۱۸۸۷.
- اولین خط تلفن از لندن به پاریس در سال ۱۸۹۱.
- اولین خط تلفن در آنطرف اقیانوس اطلس در سال ۱۹۲۷.
- اولین خط تلفن از بریتانیا به استرالیا در سال ۱۹۳۰.
البته ۲ سال قبل از اختراع تلفن، اولین ماشین تحریر هم در سال ۱۸۷۴ میلادی به فروش رسید. لویی بریل در سال ۱۸۲۹ میلادی هم حروف برجسته را ابداع کرد تا نابینایان هم بتوانند ارتباط خودشان را داشته باشند. ایزاک پیتمن هم در سال ۱۸۳۷ خلاصهنوسی را ابتداع کرد. اولین ماشین چاپ چرخشی یا دوار موفق هم به دست ریچارد ام هو در سال ۱۸۴۶ ساخته شد.
راه های ارتباطی در قرن ۲۰
راه های ارتباطی همینطور ادامه داشتند تا اینکه قرن ۲۰ آمد و مارکونی در سال ۱۹۰۱ میلادی یک پیام رادیویی به آنطرف اقیانوس اطلس فرستاد. پخش برنامه رادیویی بریتانیا در سال ۱۹۲۲ میلادی شروع و همان زمان بود که شبکه رادیویی BBC شکل گرفت. تا سال ۱۹۳۳ میلادی، نیمی از خانوادههای بریتانیایی رادیو داشتند. بعد از قانون پخش صدا در سال ۱۹۷۲ میلادی، ایستگاههای رادیویی مستقل ظهور کردند. در دهه ۱۹۹۰ میلادی هم اولین ایستگاههای جدید رادیویی مانند رادیو ۵ لایو در سال ۱۹۹۰ و رادیو کلاسیک اف.ام در سال ۱۹۹۱ به وجود آمدند.
البته تلویزیون هم یک نوع راه ارتباطی است که جان لوجی برد آن را در سال ۱۹۲۵ اختراع کرد و BBC هم به طور منظم برنامههایش را از سال ۱۹۳۶ با کیفیت بالایی منتشر میکرد. البته باید بگوییم که استفاده از تلویزیون در زمان جنگ جهانی دوم به فراموشی رفت تا اینکه دوباره در سال ۱۹۴۶ میلادی دوباره متولد شد. دهه ۱۹۵۰ میلادی هم برای اولین بار بود که تماشای تلویزیون شایع شد. اصلا بسیاری از مردم انگلیس تاجگذاری الیزابت دوم را از این جعبه جادویی دیدند.
در پایان آن سال بود که حدود یک چهارم خانوارهای انگلستان در خانههایشان تلویزیون رشون بود و برنامههایش را تماشا میکردند. تا سال ۱۹۵۹ هم حدود دو سوم خانهها تلویزیون داشتن و همینطور که به سلهای بعد بروید، میبینید که تعداد خانوادههایی که سمت خرید تلویزیون میرفتند هم بیشتر میشود. تا اینکه در سال ۱۹۶۴ میلادی، ۹۰ درصد خانوارها جدیدترین راه ارتباطی دنیا یعنی همان تلویزیون را در خانههایشان داشتند و به قیمت کاهش محبوبیت سینما، به شکل جدید از سرگرمی تبدیل شد.
در آن زمان تلویزیون بریتانیا تنها یک شبکه تلویزیونی داشت، اما شرکتهایITV در بین سالهای ۱۹۵۵ تا ۱۹۵۷ میلادی پخش شبکههای تلویزیونی را شروع کردند که عبارتند از:
- شروع شبکه BBC2 در سال ۱۹۶۴.
- شروع شبکه Channel 4 در سال ۱۹۸۲.
- شروع شبکه Channel 5 در سال ۱۹۹۷.
- شروع شبکه BBC2رنگی در سال ۱۹۶۷.
- شروع شبکه BBC1 و ITV در سال ۱۹۶۹.
- آغاز تلویزیون ماهوارهای برتیانیا در سال ۱۹۸۹.
در همان سالها یعنی در سال ۱۹۴۱ میلادی هم آمریکا دست به کار شد و فروش تلویزیونهای را آغاز کرد. استرالیا در سال ۱۹۵۶ و نیوزلند هم در سال ۱۹۶۰ همین رویه را پیش گرفتند.
اولین ماهواره ارتباطی در سال ۱۹۶۰ به نام اکو هم پرتاب شد. ۹ سال بعد هم دستگاه چاپ لیزری را گری استارکودر اختراع کرد.
در ضمن، استفاده از تلفن در بریتانیا در دهه ۱۹۷۰ میلادی در بین مردم مرسوم شد و تا سال ۱۹۶۹ میلادی تنها ۴۰ درصد از مردم انگلیس در خانههایشان تلفن داشتند، اما ۱۰ سال بعد یعنی در سال ۱۹۷۹ میلادی، این ۴۰ درصد به ۶۹ درصد رسید. از تلفن همراه هم نگذریم که مارتین کوپر اولین تلفن دستی را در سال ۱۹۷۳ اختراع کرد. در ادامه اشاره میکنیم که بعد از اختراع تلفن همراه چه اتفاقاتی افتاد.
- ساخت اولین تلفن همراه بریتانیا در سال ۱۹۸۵.
- ارسال اولین پیام تجاری در سال ۱۹۹۲.
تلفنهای موبایل در دهه ۱۹۹۰ میلادی در بین مردم رواج پیدا کردند، تا اینکه تلفنهای هوشمند ۶ سال بعد از آن یعنی در سال ۱۹۹۶ میلادی معرفی شدند.
راه های ارتباطی در قرن ۲۱
اینترنت در اوایل قرن ۲۱، شکل مهمی از راه ارتباطی را به وجود آورد که تک تک کارهایمان را انجام میدهد. اصلا امروز ایمیل دادن به یکی از محبوبترین راه های ارتباطی تبدیل شده است. یادتان باشد که سالها از ارسال نامه کاغذی گذشته و به ایمیل زدن رسیدیم. کتاب هم تحولاتی داشته است. این تحول را باید از آنجایی که کتاب در زمان باستان به صورت پاپیروس یا کاغذ پوستی آماده میشود، اما امروز کتابخوانها جای آن را تا حدی گرفتند. اصلا دستگاهای کتابخوان در سال ۲۰۱۰ میلادی در بین مردم رواج پیدا کردند.