آمار پاتوق‌های تهران در عصر قاجار
طوق را با روپوش و پارچه‌های فاخر زینت می‌کردند و چهار نفر از مبرزین افراد دسته، چهارپایه آن را بردوش گذاشته به راه می‌افتادند و باقی افراد دنبال آن‌ها می‌رفتند. این عماری یا طوق البته باید در جایی محفوظ باشد. محل آن تکیه بزرگ محله یا قصبه بود و این تکیه را، تکیه پاطوق می‌گفتند تا اهمیت آن را واضح نمایند.
– محله عودلاجان: دو پاتوق وجود داشت که یکی به‌نام پاتوق حیاط شاهی و محله عرب‌ها بود و دیگری پاتوق پامنار و راسته دروازه شمیران.
– محله بازار: یک پاتوق به‌نام پاتوق ملک‌آباد بود.
– محله چال‌میدان: سه پاتوق به نام پاتوق سرپولک، پاتوق درب حمام و پاتوق باغ پسته بیک.
در نقشه دارالخلافه طهران به سال ۱۲۳۷ه. ش تنها از یک پای طوق نام برده شده که در محله عودلاجان در امتداد راسته دروازه شمیران و در شمال محله یهودی‌ها و شرق محله حیاط شاهی در نزدیک تکیه دانگی قرار داشته است. همچنین در نقشه دارالخلافه ناصری سال ۱۲۷۰ عبد الغفار نیز فقط از همین «پای طوق» نام برده شده است.
– محله دولت: ده پاتوق داشت: پاتوق سیدجعفر، پاتوق حاجی عباس، پاتوق نایب‌محمد، پاتوق نایب‌محمدعلی، پاتوق نایب‌آقابابا، پاتوق نایب‌عزیز، پاتوق نایب‌حسین، پاتوق نایب‌محمد بروجردی، پاتوق نایب‌غلامرضا و پاتوق نایب‌محمد کاشی.
– محله سنگلج: نه پاتوق داشت: پاتوق نایب‌شعبان، پاتوق نایب‌حسین، پاتوق نایب‌رمضان، پاتوق نایب‌باقر، پاتوق نایب‌محمدعلی، پاتوق نایب‌رضا، پاتوق نایب‌صحبت، پاتوق نایب‌سید‌علی‌اکبر و پاتوق نایب‌وهاب.
– محله بازار: پنج پاتوق داشت به‌نام: پاتوق نایب‌رجب علما، پاتوق نایب‌یوسف، پاتوق حاجی اسماعیل نایب، پاتوق نایب‌اسماعیل و پاتوق نایب‌شکرالله.
– محله چال میدان: دارای شش پاتوق بود: پاتوق حاجی غلامرضا، پاتوق حاجی رحیم، پاتوق نایب‌علی، پاتوق نایب‌جعفر، پاتوق نایب‌حسن، و پاتوق نایب‌عباس.
این پاتوق‌ها هیچ‌گونه بستگی به معنای اصلی پاطوق یا پاتوغ نداشت و همان‌گونه که عبدالله مستوفی اشاره کرده نامی استعاری بود.
منبع:حسین شهیدی‌مازندرانی، «سرگذشت تهران»، تهران: راه مانا، ۱۳۸۳، صص ۴۸۸ – ۴۸۷
