قدیمی‌ترین سازه‌های جهان
قدمت بیشتر سازه‌های فهرست امروز به دوره نوسنگی (که حدود ۱۵.۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح شروع می‌شود و چیزی حدود ۴۵۰۰ – ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به پایان می‌رسد) برمی‌گردد. هرچند دو سازه قدیمی موجود دنیا در فهرست امروز به قبل از این دوره می‌رسد و در تمدن‌های اولیه (طبق استانداردهای امروزی) که ظهور کردند در نظر گرفته می‌شود. این سازه‌های قدیمی معمولا با سنگ ساخته شده بودند و اتاقک‌های تدفین و معابد استفاده می‌شد. بیشتر این مکان‌ها گنجینه‌های ملی و تاریخی ارزشمندی دارند و دانشی از انسان‌های اولیه را به ما می‌دهند. تمام این سازه‌ها هنوز که هنوز است امروز پابرجا هستند و بسیاری از آن‌ها هم بعد از سال‌ها مرمت شده بودند.
۱۰- لیستوگیل
تاریخ: حدود ۳۵۵۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: شهرستان اسلایگو، ایرلند
کارکرد: آرامگاه گذرگاهی
لیستوگیل (کارومور ۵۱) بزرگ‌ترین یادبود مرکزی و بخشی از گروه آرامگاه‌های ماقبل تاریخ کارومور در شهرستان اسلایگو، ایرلند است. یک کارگر در دهه ۱۸۰۰ میلادی با برداشتن سنگ‌ها برای «فولاد جاده‌ای»، به این آرامگاه صدماتی وارد کرد، اما زمانی که کارگران، اتاق مرکزی آرامگاه را کشف کردند، خرابی این مکان متوقف شد. لیستوگیل تنها بخشی از آرامگاه‌های گذرگاهی کارومور است که معتقدند تپه‌های سنگی آن از سنگ‌ریزه پوشیده شده است.
باستان‌شناس سوئدی، گوران بورنهولت، بخشی از این مکان را در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی حفاری کرد و قدمت استخوان‌ها و مواد کربنی را مشخص کرد. او همچنین حاشیه دست‌نخورده یا حلقه سنگی که برای نگه داشتن تپه روی آرامگاه اتاقی ساخته شده بود را کشف کرد. اداره فواید عمومی این مکان را مرمت کرد و سنگ‌چین جدیدی روی آرامگاه قرار داد.
آیا می‌دانستید؟
دال سقف این آرامگاه از سنگ‌چین، حکاکی‌های دایره‌ای مرکزی دارد که تنها با یک نور خاص دیدنی است. این نمونه کمیاب از هنر مگالیتیک ایرلندی در خارج از دره بوین است.
۹- وست کنت لانگ بارو
تاریخ: حدود ۳۶۵۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: ویلتشیر، انگلیس
کارکرد: آرامگاه
وست کنت لانگ بارو یک آرامگاه نوسنگی در ویلتشیر در انگلستان است که قدمتش به حدود ۳۶۵۰ قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. محققان معتقدند که از این آرامگاه حدود ۱.۰۰۰ سال قبل استفاده می‌کردند و ورودی اصلی این آرامگاه با زمین و سنگ و قلوه سنگ و آوار و پُر شده و چیزی حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح مهرومو شده بود.
سپس محوطه بیرونی آرامگاه با تخت‌سنگ‌های سارسن و ورودی کذاب و سه سنگ مسدود کننده بزرگ سارسن مسدود شده بود. این آرامگاه در سال ۱۸۵۹ برای اولین بار حفاری شده بود و محققان بار دیگر در سال‌های ۱۹۵۵-۱۹۵۶ حداقل ۴۶ از وسایل بچگانه تا وسایل افراد بالغ را در این تپه پیدا کردند.
آیا می‌دانستید؟
مردم نوسنگی که وست کنت لانگ بارو را ساختند، از سنگ آهکی اولیتی برای پر کردن جاهای خالی سنگ‌های بزرگ سارسن استفاده می‌کردند. این سنگ آهک در این منطقه به طور طبیعی وجود ندارد و باید از تپه‌های کوتسولد در ۲۰ – ۳۰ مایل دورتر (۳۲.۲ – ۴۸.۳ کیلومتر) به دست می‌آوردند.
۸- معابد گانتیجا
تاریخ: حدود ۳۶۰۰ – ۳۲۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: گوزو، مالتا
کارکرد: معبد مذهبی
معابد گانتیجا قدیمی‌ترین معبد سنگی مالتاست که قدمتش به بین ۳۶۰۰ – ۳۲۰۰ قبل از میلاد مسیح برمی‌گردد. دو معبد که از اهرام ثلاثه مصر هم قدیمی‌تر هستند در این مکان وجود دارند و امورزه در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند. این باور وجود دارد که این معابد برای بخشی از مراسم حاصلخیری استفاده می‌شدند که محققان مجسمه‌ها و مجسمه‌های کوچک زیادی در آنجا پیدا کردند که به این مورد اشاره می‌کند.
همچنین بقایا و استخوان‌های حیوانی و اجاق‌های سنگی در آنجا پیدا شد که نشان می‌دهد در مراسمات خود حیوانات را در معابد قربانی می‌کردند. معابد گانتیجا و مناطق اطرافش در دهه ۲۰۰۰ ترمیم و پارک میراث آن در سال ۲۰۱۳ بازگشایی شد.
آیا می‌دانستید؟
به گفته فولکلور گوزیتان، معابد گانتیجا را غول‌هایی زنی ساختند که از یک انسان بچه‌دار شده بودند و می‌خواستند معابدی برای پرستش ساخته شود.
۷- ناپ هوار
تاریخ: حدود ۳۷۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: جزیره پاپا وستری، اورکنی، اسکاتلند
کارکرد: خانه
ناپ هوار یک مکان نوسنگی در جزیره پاپا وستری، اورکنی، اسکاتلند است که به عنوان قدیمی‌ترین خانه سنگی به جامانده در اروپای شمالی است. این مکان شامل «خانه‌هایی» هستند و به «ابنیه» هم گفته می‌شوند که با ساختمان سنگ خشت بین مسیر متصل به هم ساخته شده است.
حفاری‌ها از این مکان نشان می‌دهد که ساکنان این خانه‌ها، گاو و گله و بره و خوک نگهداری می‌کردند، جو و گندم پرورش می‌دادند و حلزون جمع‌آوری می‌کردند و همچنین با قایق‌هایشان گونه‌هایی را صید می‌کردند. این باور وجود دارد که آن ساختمان بزرگ‌تر (یک خانه بزرگ‌تر در بین همه خانه‌ها) محل زندگی بوده و دو خانه دیگر به عنوان کارگاه یا انبار استفاده شده بود.
آیا می‌دانستید؟
با اینکه ناپ هوار امروز به ساحل پاپا وستری نزدیک است، زمان استفاده از ناپ هوار خانه‌های زیادی در داخل زمین چمنزار وجود داشته بود.
۶- مونت دآکودی
تاریخ: حدود ۴۰۰۰ – ۳۶۵۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: ساردینیا، ایتالیا
کارکرد: اختمالا معبد در فضای باز، زیگورات یا هرم پلکانی
مونت دآکودی بزرگ‌ترین سازه در ساردینیا ایتالیاست که به نظر می‌رسد به شکل هرم پلکانی باشد، منتها آن را نمی‌شود به یک هرم تایید کرد. با اینکه این مکان را وجب به وجب گشته‌اند، هدف از ساخت مونته د آکودی مشخص نشده است. اما محققان این فرضیه را دارند که این بنا ممکن بود به جای زیگورات، تپه، یک معبد باستان یا احتمالا یک رصدخانه نجومی مورد استفاده قرار گرفته بود.
مونت دآکودی در سال ۱۹۵۴ کشف و اطرافش در دهه ۱۹۶۰ میلادی حفاری شدند. در نزدیکی یک یادبود، یک دولمن (یک آرامگاه سنگی تک اتاق)، منهیر برجسته و یکی از چندین سنگ‌های ایستاده در کنار سنگ‌های منقش عجیب قرار گرفته است.
آیا می‌دانستید؟
باستان‌شناسان معتقدند که فرهنگ اوزیری، یک فرهنگ قبل نوراژیک ماقبل تاریخی که حدود ۳۲۰۰ تا ۲۸۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در ساردینا زندگی می‌کردند، مونت دآکودی را ساخته بودند.
۵- تومولوس سنت میشل
تاریخ: حدود ۴۵۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: کارناک، فرانسه
کارکرد: گورتپه
تومولوس سنت میشل یک تپه تدفین سنگی با قدمت حدود ۴۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح است که در کارناک فرانسه کشف شده. این تپه با طول ۱۲۵ متر (۴۱۰ فوت)، عرض ۶۰ متر (۱۹۶.۸۵ فوت) و ارتفاع ۱۰ متر (۳۲.۸ فوت) بزرگ‌ترین تپه تدفین در قاره اروپاست.
این تپه در سال ۱۸۶۲ میلادی حفاری شد و محققان یک طاق مرکزی در آن پیدا کردند که لوازی غیمتی تدفینی مانند تبر، مروارید، ابزارهای چخماقی و سیلیمانیت پیدا کردند. تومولوس سنت میشل در سال ۱۸۸۹ به عنوان یک یادبود تاریخی (میراث تاریخی ملی فرانسه) اعلام شد. امروز، کلیسای تومولوس سنت میشل در قله تومولوس قرار گرفته است.
آیا می‌دانستید؟
تمام یافته‌های تومولوس سنت میشل در حال حاضر در موزه‌های کارناک و وان پلی‌ماتیک به نمایش گذاشته می‌شود.
۴- تومولوس بوگون
تاریخ: حدود ۴۷۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: بوگون، فرانسه
کارکرد: گورتپه
تومولوس بوگون یا نکروپولیس دوجین شامل یک مجموعه ۵ پشته نوسنگی است. این پشته‌ها در دوره‌های مختلفی بین ۴۷۰۰ – ۳۵۰۰ قبل از میلاد مسیح ساخته شده‌اند. تومولوس دوجین را بار مجدد در سال ۱۸۴۰ میلادی کشف کردند و برای محافظت از آن دربرابر خرابی و آسیب‌ها، به یک دپارتمان دیوکس سرورس در سال ۱۸۷۳ سپرده شد.
این ۵ تپه به خاطر تفاوت‌هایشان از یکدیگر با آن سبک باستانی منحصربه‌فردشان برجسته هستند. محققان در حین حفاری‌ها از این سازه، بیش از ۲۰۰ اسکلت و ابزارهای تدفین کشف کردند. امروز، نمایش این مکان برای عموم آزاد است و یک موزه کوچک هم تمام یافته‌های باستانی این مکان را در نزدیکی تومولوس بوگون به نمایش می‌گذارد.
آیا می‌دانستید؟
باستان‌شناسان در سال ۱۹۷۹، آزمایشی انجام دادند که در آن می‌خواستند متوجه شوند چگونه معماران تومولوس بوگون، ۳۲ تن سنگ بزرگ از معدن سنگ همان حوالی به این مکان منتقل کرده بودند.
۳- کایرن بارنز
تاریخ: حدود ۴۸۵۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: بریتانی، فرانسه
کارکرد: آرامگاه گذرگاهی
کایرن بارنز (بارننز تومولوس از تپه بارننز) یکی از قدیمی‌ترین سازه‌های دنیاست که قدمتش به دوره نوسنگی می‌رسد. قلوه سنگ بارنز، یک اتاق تدفین سنگی است و به عنوان قدیمی‌ترین یادبود مگالیتیک در اروپا در نظر گرفته می‌شود.
کایرن بارنز از دو اتاق تدفین شکل گرفته که قدیمی‌ترینش به بین ۴۸۵۰ – ۴۵۰۰ سال برمی‌گردد و از دولریت ساخته شده. دومین اتاق تدفین هم در چند صدسال بعد با گرانیت لل دی استرک ساخته شده بود. هنر مگالیتیک، مانند خطوطی موجی، تبرها و کمان‌ها در اتاق‌ها و معابر سنگی حک شده‌اند.
آیا می‌دانستید؟
تخمین زده می‌شود حدود ۱۲.۰۰۰ تا ۱۴.۰۰۰ متریک تن از سنگ برای ساخت کایرن بارنز استفاده شده است.
۲- دیوار غار تئوپترا
تاریخ: حدود ۲۱۰۰۰ قبل از میلاد مسیح
مکان: نزدیکی کالامباکا، تسالی، یونان
کارکرد: دیوار سنگی که احتمالا سدی دربرابر بادهای سرد بود
انسان‌ها در غار تئوپترا حدود ۱۳۰.۰۰۰ سال قبل زندگی می‌کردند. اصلا مردم باستانی مختلف در دوره‌های زمانی متفاوت در غارها ساکن بودند. به خاطر فعالیت‌های زیاد بشر در غار تئوپترا، گنجینه‌ای از مصنوعات باستانی در این غار کشف شده که دید تازه‌ای از زندگی انسان‌های اولیه به ما می‌دهند.
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های غار تئوپترا، یک دیوار سنگی قدیمی ۲۳.۰۰۰ ساله است. باستان‌شناسان معتقدند به خاطر اینکه قدمت این دیوار به آخرین عصر یخبندان برمی‌گردد، برای در امان ماندن از بادهای سرد ساخته شده بود. این دیوار به عنوان قدیمی‌ترین سازه موجود دستِ بشر در دنیا در نظر گرفته می‌شود.
آیا می‌دانستید؟
بقایای دیوار غار تئوپترا تنها با استفاده از روش نسبتا جدید تخمین تاریخ، موسوم به نورپردازی تحریک‌شده نوری، در سال ۲۰۱۰ میلادی کشف شد.
۱-تله‌های ماهی نگون هو در بروارینا
تاریخ: حدود ۴۰.۰۰۰ سال قبل
مکان: بروارینا، نیو ساوت ولز، استرالیا
کارکرد: تله‌های ماهی
به نظر می‌رسد تله‌های ماهی نگون هو در بروارینا در استرالیا را مردم بومی در حدود ۴۰.۰۰۰ سال قبل ساخته بودند. هرچند، از آنجایی که این بومیان استرالیایی هیچ سند متنی از خودشان به جا نگذاشته‌اند، تاریخ دقیق این سازه هم نامشخص است. اما قدمت تله‌های ماهی نگون هو در بروارینا با شواهد DNA جدید همخوانی دارد که نشان می‌دهد این بومیان قبلا بین ۳۰.۰۰۰ تا ۴۰.۰۰۰ سال قبل در استرالیا ساکن بودند. این را هم در نظر داشته باشید احتمال این وجود دارد که قدمت تله‌های ماهی نگون هو در بروارینا هم به ده‌ها هزار سال برسد و به قدیمی‌ترین سازه‌های جهان تبدیل می‌شوند.
همانطور که از نامش پیداست، از تله‌های ماهی نگون هو در بروارینا در رودخانه بارون برای ماهیگیری استفاده می‌کردند. این تله‌ها واقعا با یک سیستم پیچیده از ترتیب سنگ‌های رودخانه بودند تا یک مرداب و کانال‌هایی شکل بگیرد تا ماهی‌هایی که پایین رودخانه هستند به دام این تله بیفتند.
آیا می‌دانستید؟
طبق افسانه بومی، طراحی تله‌های ماهی نگون هو در بروارینا از پلیکان (مرغ سقا) الهام گرفته شده بود.
