فهرست شاهان صفوی
شاهنشاهی صفوی | |
---|---|
پادشاهی سابق | |
وسعت شاهنشاهی صفوی در دوره شاه عباس بزرگ | |
نگارهٔ شاه عباس یکم، بزرگترین و مقتدرترین شاهنشاه صفوی | |
نخستین پادشاه | شاه اسماعیل یکم |
آخرین پادشاه | شاه سلطان حسین |
سکونتگاه رسمی | تبریز (۱۵۰۱ تا ۱۵۵۵ میلادی) قزوین (۱۵۵۵ تا ۱۵۹۸ میلادی) اصفهان (۱۵۹۸ تا ۱۷۲۲ میلادی) |
منصوبکننده | جانشینی ارثی |
آغاز پادشاهی | ژوئیه ۱۵۰۱ میلادی |
پایان پادشاهی | اکتبر ۱۷۲۲ میلادی |
دوره صفوی از مهمترین دوران تاریخی ایران بهشمار میآید، زیرا با گذشت ۹۰۰ سال پس از نابودی شاهنشاهی ساسانیان؛ یک پادشاهی متمرکز ایرانی توانست بر سراسر ایران آن روزگار فرمانروایی نماید. این دوره یکی از سه مرحله دوران طلایی اسلام و دوره اوج تمدن اسلامی است و یکی از امپراتوریهای باروت به شمار میرود.[۱] این پادشاهی توسط شاه اسماعیل یکم بنیانگذاری شد و در نهایت با سقوط اصفهان در سال ۱۷۲۲ فروپاشید.
صفویان، آیین شیعه را مذهب رسمی ایران قرار دادند. روش فرمانروایی صفوی تمرکزگرا و نیروی مطلقه (در دست شاه) بود. پس از ساختن پادشاهی صفویه، ایران اهمیتی بیشتر پیدا کرده و از ثبات و یکپارچگی برخوردار گردیده و در زمینهٔ جهانی نامآور شد.[۲] در این دوره روابط ایران و کشورهای اروپایی به دلیل دشمنی امپراتوری عثمانی با صفویان و نیز جریانهای بازرگانی، (به ویژه داد و ستد ابریشم از ایران) گسترش فراوانی یافت. در دوره صفوی (به ویژه نیمه نخست آن)، جنگهای بسیاری میان ایران با امپراتوری عثمانی در غرب و با ازبکها در شرق کشور رخ داد که علت این جنگها جریانهای زمینی و دینی بود.[۳] ایران در دوره صفوی در زمینه مسائل نظامی، فقه شیعه و هنر (معماری، خوشنویسی، و نقاشی) پیشرفت شایانی نمود.[۴]
لقب
صفویان همواره از لقب شاه پیش از اسم خود استفاده میکردند که نشان دهنده قدرت معنوی و دنیوی پادشاه بود. علاوه بر این از لقبهایی مانند شاهنشاه، سلطان بر سلاطین، خاقان، صاحبقران نیز استفاده میکردند، شاهنشاه لقبی بود که پادشاهان این سلسله را به پادشاهیهای باستانی مرتبط میکرد و میتوانستند بر تمامی اراضی متعلق به ایران ادعای سلطنت کنند، خاقان و بهادرخان نیز لقبی بود که بعد از حمله مغل در ایران رواج پیدا کرده بود و استفاده از آن نیز نوعی مشروعیت داشت.
فهرست
شاهان صفوی | ||||||||||||
# | تصویر | نام | نام کامل | زادروز تولد (محل تولد) |
دوران حکومت | پایتخت | تاریخ درگذشت (محل درگذشت) |
محل آرامگاه | اتفاقات مهم | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | شاه اسماعیل یکم | ابوالمظفر شاه اسمعیل الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۱۷ ژوئیه ۱۴۸۷ میلادی اردبیل |
ژوئیه ۱۵۰۱ تا ۲۳ مه ۱۵۲۴ |
تبریز | ۲۳ مه ۱۵۲۴ نزدیک تبریز |
آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی |
|
||||
۲ | شاه تهماسب یکم | ابوالمظفر ابوالفتح شاه طهماسب الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۲۲ فوریه ۱۵۱۴ میلادی شاه آباد، اصفهان |
۲۳ مه ۱۵۲۴ تا ۲۵ مه ۱۵۷۶ |
تبریز و قزوین | ۱۴ مه ۱۵۷۶ قزوین |
حرم امام رضا |
|
||||
* | حیدر میرزا | سلطان حیدر میرزا صفوی | ۱۷ ژوئیه ۱۴۸۷ میلادی اردبیل |
۱۴ مه ۱۵۷۶ تا ۱۶ مه ۱۵۷۶ |
قزوین | ۱۶ مه ۱۵۲۴ قزوین |
حرم امام رضا |
|
||||
۳ | شاه اسماعیل دوم | ابوالمظفر شاه اسمعیل ثانی الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۳۱ مه ۱۵۳۷ میلادی قم |
۲۲ اوت ۱۵۷۶ تا ۲۴ نوامبر ۱۵۷۷ |
قزوین | ۲۴ نوامبر ۱۵۷۷ قزوین |
حرم شاهزاده حسین |
|
||||
۴ | شاه محمد خدابنده | ابوالمظفر شاه سلطان محمد الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۱۵۳۲ میلادی اردبیل |
۱۱ فوریه ۱۵۷۸ تا اکتبر ۱۵۸۷ |
قزوین | ۱۵۹۵ قلعه الموت، قزوین |
حرم شاهزاده حسین |
|
||||
۵ | شاه عباس یکم | ابوالمظفر شاه عباس الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۲۱ ژانویه ۱۵۷۱ میلادی هرات |
۱ اکتبر ۱۵۸۸ تا ۱۹ ژانویه ۱۶۲۹ |
قزوین و اصفهان | ۱۹ ژانویه ۱۶۲۹ بهشهر، مازندران |
حرم امامزاده حبیب بن موسی |
|
||||
۶ | شاه صفی یکم | ابوالمظفر شاه صفی بن فیضی میرزا الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۱۶۱۱ میلادی ؟ |
۱۹ ژانویه ۱۶۲۹ تا ۱۲ مه ۱۶۴۲ |
اصفهان | ۱۲ مه ۱۶۴۲ کاشان |
حرم فاطمه معصومه |
|
||||
۷ | شاه عباس دوم | ابوالمظفر شاه عباس ثانی الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | ۳۱ دسامبر ۱۶۳۲ میلادی قزوین |
۱۵ مه ۱۶۴۲ تا ۲۶ اکتبر ۱۶۶۶ |
اصفهان | ۲۶ اکتبر ۱۶۶۶ خسروآباد، نزدیک دامغان |
حرم فاطمه معصومه |
|
||||
۸ | شاه سلیمان یکم | ابوالمظفر شاه سلیمان الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | فوریه یا مارس ۱۶۴۸ میلادی اصفهان |
۱ نوامبر ۱۶۶۶ تا ۲۹ ژوئیه ۱۶۹۴ |
اصفهان | ۲۹ ژوئیه ۱۶۹۴ اصفهان |
حرم فاطمه معصومه |
|
||||
۹ | شاه سلطان حسین | ابوالمظفر شاه سلطان حسین الحسینی الموسوی الصفوی بهادر خان | اکتبر ۱۶۶۸ میلادی اصفهان |
۶ اوت ۱۶۹۴ تا ۲۱ اکتبر ۱۷۲۲ |
اصفهان | ۱۵ نوامبر ۱۷۲۶ اصفهان |
حرم فاطمه معصومه |
|