تنها جنگل طبیعی همدان همچنان ناشناخته/«گیان» معرفی شود

سایت «تاریخ ما» – گروه استان‌ها: شهرگیان، شاید برای کسانی که به سراب زیبایش رفته‌اند و اوقات خوشی را در آنجا سپری کرده‌اند آشنا باشد؛ گیان از لحاظ جغرافیای در ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهرستان نهاوند واقع‌شده؛ مکانی که آب‌وهوای خوب و منحصربه‌فردش قند در دل هر گردشگری آب می‌کند.

اقتصاد نهاوند و به تبع آن شهر گیان؛ با توجه به حاصلخیزی زمین‌های کشاورزی بر پایه کشاورزی استوار است و اغلب جمعیت این شهر به کشاورزی مشغول هستند.

گیان نهاوند؛ تنها جنگل طبیعی استان همدان

در این میان گیان؛ ظرفیتی نهفته است چراکه شهر گیان با سراب خروشان، تپه باستانی و تفریحگاه‌های طبیعی در استان همدان و شهرستان نهاوند زبانزد عام و خاص است و جنگل گیان نهاوند به‌عنوان تنها جنگل طبیعی استان همدان یکی از مناطق حفاظت‌شده جنگلی نیز به شمار می‌آید.

در بحث ابنیه تاریخی نیز می‌توان به تپه گیان با قدمت بیش از ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح اشاره کرد اما متأسفانه تاکنون اقدام قابل توجهی در راستای ظرفیت‌سازی و معرفی این پتانسیل ها در راستای جذب گردشگر انجام‌نشده است.

گیان گردشگران را فرا می‌خواند

ظرفیت های گردشگری منطقه گیان نهاوند به حدی است که توجه به آن می تواند این منطقه را به مکانی دائمی برای جذب توریست تبدیل کند اما آنچه تاکنون از تلاش های مسئولان امر دیده شده اقدامات مقطعی است که عمدتا راهگشا نخواهد بود.

نهاوند از گذشته تاکنون مورد بی‌مهری مسئولین استانی و کشوری قرارگرفته و یا شاید بادید بهتر که به آن بنگریم بدسلیقگی باعث شده تا ظرفیت‌های گردشگری نهاوند مغفول بماند.

به اعتقاد کارشناسان با تیزهوشی و پیش‌قدم شدن سرمایه‌گذاران بومی و غیربومی می‌توان زیرساخت فرهنگی و گردشگری در نهاوند ایجاد و مسافران و گردشگران را به سمت این منطقه هدایت کرد.

چندی پیش نیز استاندار همدان در سفری به شهرستان نهاوند ضمن بازدید از منطقه توریستی گیان بر فراهم کردن زیرساخت ها برای رونق گردشگری تاکید کرد که انتظار می رفت این خواسته با در نظرگرفتن اعتبارات خاص و یا ورود یا هدایت سرمایه‌گذاران به عمل تبدیل شود.

تعدد بهره‌بردار در سراب گیان طی سال های گذشته سبب انجام اقداماتی غیرهمسو شد شهردار گیان در همین خصوص در گفتگو با خبرنگار «تاریخ ما» با بیان اینکه یکی از اقداماتی که مدنظر شورا و شهرداری قرار دارد ساماندهی سراب گیان است؛ گفت: تعدد بهره‌بردار در سراب گیان طی سال های گذشته سبب انجام اقداماتی غیرهمسو شد.

علی جلالی بابیان اینکه بهره‌برداری از سراب گیان به شهرداری گیان سپرده شد، گفت: در این راستا برای ادارات متولی و مسئولین مربوط شفاف‌سازی درآمد و هزینه انجام شد

وی بابیان اینکه پس از گذشت ۱۴ سال مدیریت مجموعه گیان واحد شده است، به اقدامات انجام‌شده در راستای ساماندهی سراب گیان اشاره کرد و گفت: ایجاد امنیت پایدار در اماکن گردشگری و تفریحی یکی از مهم‌ترین مقوله‌هایی است که می‌تواند به جذب گردشگر داخلی و خارجی کمک کند.

امنیت پایدار مستلزم حضور گردشگران داخلی و خارجی است

وی نصب دوربین‌های مداربسته پایش تصویری و نورپردازی محوطه را ازجمله اقدامات انجام‌شده عنوان کرد و گفت: همین مسئله مهم باعث شد که حضور گردشگران در ایام نوروز نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۳ برابری داشته باشد.

شهردار گیان بابیان اینکه سراب گیان طی ۱۳ روز ابتدایی فروردین‌ماه سال جاری امن‌ترین سراب شهرستان بوده است، گفت: این مهم محقق نمی‌شد مگر با ورود همه‌جانبه گروه‌ها و انجمن‌های فرهنگی در راستای فرهنگ‌سازی که متشکل از مردم بوده است.

جلالی با اشاره به اینکه طی سال جاری نسبت به سال گذشته نیز ازلحاظ کسب درآمد شاهد رشد ۳ برابری بودیم، عنوان کرد: یکی از اهداف ما در راستای ساماندهی سراب ها  ایجاد اشتغال پایدار است.

طرح جامع سراب گیان در دست مشاور است

وی بابیان اینکه طرح ورودی سراب گیان برای مطالعه و بررسی هرچه بیشتر در دست مشاور است، گفت: این طرح ممکن است حدود یک سال به طول بینجامد اما علاوه بر حفظ و حراست از سراب می‌تواند بر جاذبه گردشگری طبیعی سراب اضافه کند.

شهردار گیان یکی دیگر از مشکلات سراب گیان را برخی اقدامات مقطعی بدون برنامه‌ریزی و مطالعه عنوان کرد و گفت: در بحث جانمایی پارکینگ، سرویس بهداشتی و غرفه‌های عرضه محصولات متأسفانه بدسلیقگی صورت گرفته که در یک برنامه مدون به دنبال رفع این مشکلات نیز هستیم.

وی در ادامه به کمبود چشمه‌های سرویس بهداشتی در سراب گیان اشاره کرد و گفت: طی روزهای آینده با توجه به اینکه روزهای تابستان سراب گیان پذیرای گردشگران است تعداد ۲۰ چشمه سرویس بهداشتی به تعداد موجود اضافه خواهد شد.

شهردار گیان یکی دیگر از برنامه‌هایی که توسط شورا و شهرداری تدوین‌شده است را جذب خیران و علاقه‌مندان به طبیعت عنوان کرد و گفت: در این راستا امیدواریم خیرین و افرادی که دلشان برای طبیعت می‌سوزد وارد عمل شوند و باراهنمایی‌های شهرداری در هر جای سراب که تمایل دارند خود هزینه کرده و مشکلی را برطرف کنند.

وی با اشاره به رقابت گردشگری در شمال و جنوب استان همدان گفت: امیدواریم مردم شهرستان در این راستا با بهره‌گیری از تجارب سایر اماکن تفریحی وارد عمل شوند و سرمایه‌گذاری کنند.

جلالی بابیان اینکه اگر دست‌به‌دست ندهیم همچون گذشته به‌جایی نخواهیم رسید و سرمایه ملی که پتانسیل نهاوند محسوب می‌شود بلااستفاده خواهد ماند، عنوان کرد: شهرداری به‌تنهایی قادر به پاسخگویی به‌تمامی امورات سراب نیست و امیدواریم هرکس که دلش برای اشتغال جوانان شهرستان، گردشگری و طبیعت می‌سوزد وارد شود و بستر فعالیت را برای آیندگان بسازیم.

شهردار گیان با اشاره به دریافت ۴ تا ۵ هزار تومان عوارض ورود به سراب گیان، گفت: این مبلغ به‌طور سالانه حتی برای امورات سراب نیز کافی نیست.

وی با تأکید بر اینکه ابتدا باید خدمات و رفاهیات را برای مردم تامین و سپس بابت خدمات وجه دریافت کنیم، گفت: امیدواریم این مهم نیز محقق شود.

ایجاد خانه‌های بوم گردی در شهر و سراب گیان

جلالی در ادامه گفت: یکی دیگر از برنامه‌های این شهرداری ایجاد خانه‌های بوم گردی در شهر و اطراف سراب گیان با جذب سرمایه‌گذار از نقاط مختلف شهرستان است که خوشبختانه در این راستا نیز تسهیلات خوبی نیز ارائه می‌شود.

وی بابیان اینکه با ایجاد این خانه‌ها می‌توانیم از میهمانان به‌خوبی استقبال کنیم؛ از ایجاد نهالستان درختان بومی زاگرس در سراب گیان خبر داد و گفت: متأسفانه در خصوص کاشت درختان بومی منطقه زاگرس تاکنون موفق نبوده ایم اما با همکاری و حمایت اداره منابع طبیعی و جنگل بانی تا پاییز سال جاری این نهالستان شروع بکار می‌کند و موجب ایجاد اشتغال نیز می‌شود.

تجهیزات آتش نشانی شهرداری گیان کافی نیست

وی با اشاره به کمبود سیستم نوین و ماشین‌آلات اطفاء حریق و همچنین نیروی انسانی آموزش‌دیده در شهرداری گیان، گفت: متأسفانه شهرداری گیان یک دستگاه خودروی آتش‌نشانی با نیروهایی که آموزشی در این راستا ندیده‌اند؛ دارد.

وی با اشاره به آتش‌سوزی‌های سال قبل در سراب گیان، افزود: مردم گیان با دست‌خالی و کم‌ترین امکانات همچون بیل و کلنگ در اطفاء حریق کمک کردند.

وی در خصوص آمار بازدید گردشگران از سراب گیان طی فروردین‌ماه سال گذشته، گفت: در ۱۵ روز فروردین سال گذشته ۱۴ هزار نفر از سراب گیان بازدید کرند که خوشبختانه امسال با افزایش ۳ برابری شاهد حضور ۵۸ هزار گردشگر در سراب گیان بودیم.

بی‌اعتمادی بین مردم و میراث فرهنگی در بحث تپه گیان وجود دارد

شهردار گیان همچنین با اشاره به تملک زمین‌های اطراف تپه باستانی گیان طی سال‌های گذشته گفت: مردم در سال‌های گذشته بخشی از زمین‌های خود را برای ساماندهی تپه گیان بدون اخذ پول در اختیار میراث فرهنگی گذاشتند اما میراث فرهنگی در راستای کاوش و یا ساماندهی این منطقه اقدامی انجام نداد و موجب بی‌اعتمادی مردم به میراث فرهنگی شد.

وی با اشاره به درخواست حداقلی مردم در راستای ساماندهی این مکان تاریخی که بخشی از هویت این سرزمین متمدن است، گفت: این محل در حال حاضر با توجه به اینکه رهاشده به محلی برای تجمع معتادان تبدیا شده و دیواره تپه نیز محلی برای تبلیغات شده است.

جلالی گفت: نورپردازی، پایش تصویری و باز کردن درب ورودی و خروجی و قرار دادن نگهبان برای این منطقه جهت بازدید مردم و گردشگران ازجمله حداقل کارهایی است که می‌تواند صورت بگیرد.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی دفتر منطقه‌ای زاگرس نیز در ادامه در گفتگو با خبرنگار «تاریخ ما» بابیان اینکه در جهان امروز گردشگری به‌عنوان یک صنعت در نظر گرفته می‌شود، آن‌هم صنعتی درآمدزا و اشتغال آفرین که در رتبه‌بندی جهانی مرتبه چهارم را از آن خودکرده است، افزود: بسیاری از کارشناسان معتقدند گردشگری پاک‌ترین صنعت درآمدزاست که نه‌تنها منابعی را به مصرف نمی‌رساند، بلکه با نزدیک کردن انسان‌ها به هم، جهان را جای بهتری برای زندگی می‌سازد.

استفاده از صنعت گردشگری در مسیر توسعه پایدار

محمدرضا عطایی گفت: گردشگری مذهبی، تاریخی، طبیعی و مردم‌شناسی انواع مهم گردشگری محسوب می‌شوند که بیشترین حجم گردشگر را به خود اختصاص داده‌اند و هر منطقه‌ای که یکی از این موارد را دارد توانسته از صنعت گردشگری در مسیر توسعه پایدار خود استفاده کند.

عطایی با اشاره به اینکه شهرستان نهاوند به دلیل قرار گرفتن در اقلیم خاص طبیعی و تاریخی قابلیت‌های گردشگری منحصربه‌فردی را در چهار نوع مهم آن دارد، عنوان کرد: طبیعت بکر، سراب‌های پر آب و زیبا، مناطق باستانی و تاریخی، تنوع قومیتی و اماکن مذهبی متعدد هرکدام خود به‌تنهایی برای ایجاد یک صنعت گردشگری کافی است.

وی ادامه داد: متأسفانه تاکنون در راستای ایجاد زیرساخت‌های لازم برای گردشگری در نهاوند اقدام قابل توجهی انجام‌نشده و باوجود همه این قابلیت‌ها، نه درآمدی قابل‌قبول و نه اشتغال درخور توجهی از این حوزه برای شهرستان حاصل شده است.

رئیس بنیاد ایران‌شناسی دفتر منطقه‌ای زاگرس بابیان اینکه در جهان امروز برای ایجاد توسعه پایدار در هر حوزه نیاز به پژوهش و اقدام عملی است و مبحث گردشگری نهاوند نیز از این قاعده مستثنا نیست، اظهار کرد: به‌منظور جمع‌آوری دستاوردهای پژوهشی و علمی تاکنون همایش گیان، شصت قرن تمدن و آبادانی و همایش ملی و تخصصی گردشگری نهاوند با همکاری بنیاد ایران‌شناسی دفتر منطقه‌ای زاگرس انجام‌شده که گرچه کافی نیست اما آغاز راه است.

وی با تأکید بر اینکه در بحث عملی، اقدامات بهتر است بر مبنای پژوهش‌های انجام‌شده صورت پذیرد تا نتایج بهتری به دست آید، عنوان کرد: معرفی قابلیت‌های گردشگری شهرستان در قالب کتاب، بروشور، فیلم‌های مستند، برنامه‌های تلویزیونی، رسانه‌های مختلف از قبیل مکتوب، دیجیتال و تصویری، نقش قابل‌توجهی در شکل‌گیری صنعت گردشگری در نهاوند دارد.

جشنواره‌های گردشگری فرصتی مغتنم برای شناساندن نهاوند

عطایی یکی دیگر از برنامه‌هایی که می‌تواند در معرفی جاذبه‌های گردشگری نهاوند مؤثر باشد را برگزاری جشنواره‌های گردشگری در مناسبت‌های مختلف عنوان کرد و گفت: نمونه آن مراسم نوروزگاه در سال‌های ۹۶ و ۹۷ است که استقبال قابل‌توجه مردمی از آن‌ها نیز تائید قدرت نفوذ این قبیل برنامه‌هاست.

وی با اشاره به ضرورت تداوم این جشنواره‌ها در مناسبت‌های مختلف، افزود: به همین منظور طرح ایجاد دبیرخانه دائمی جشنواره‌های گردشگری شهرستان نهاوند با موافقت فرماندار نهاوند در حال پیگیری است و در تابستان اجرایی خواهد شد.

رئیس میراث فرهنگی نهاوند نیز در پاسخ به سئوال خبرنگار «تاریخ ما» در خصوص مشکلات گردشگری در حوزه سراب گیان نهاوند، گفت: من نه متولی سراب گیان نهاوند هستم و مسئولیتی دارم.

مسئولیتی در این زمینه ندارم

محسن جانجان با بیان اینکه من مسئولیتی در این زمینه ندارم، افزود: متولی سراب گیان منابع طبیعی و شهرداری گیان است.

اما علی ده پهلوان رئیس اداره منابع طبیعی نهاوند نیز در خصوص حفظ و حراست از منابع خدادادی گفت: یکی از راه‌های تداوم و بقا سراب‌های نهاوند استفاده به‌اندازه ظرفیت است.

وی با اشاره به سهل‌انگاری برخی گردشگران گفت: متأسفانه گاهی شاهد آتش‌سوزی در سراب‌های نهاوند هستیم که علت اصلی آن روشن کردن آتش برای طبخ و تهیه غذا است.

رئیس اداره منابع طبیعی نهاوند گفت: مردم گیان غیرت خاصی نسبت به سراب گیان دارند و در مواقع بحران نیز بخش قابل‌توجهی از کار را عهده‌دار می‌شوند و امیدواریم مردم نسبت به نگهداری آن کوشا باشند.

وی گفت: نگهداری از سراب‌ها با توجه به شرایط اکولوژیک آن‌ها نیازمند رعایت مواردی است همچون جلوگیری از ورود و تردد خودروها به داخل سراب است.

توسعه سراب‌ها نیازمند اعتبار است

ده پهلوان با اشاره به اینکه توسعه سراب‌ها نیازمند اعتبار است، عنوان کرد: عدم تردد خودروها به داخل محوطه سراب توسط شهرداری گیان در دست بررسی است.

وی ادامه داد: خودروهای هیبریدی(برقی) و یا درشکه می‌تواند جایگزینی بسیار مناسب برای تردد در مناطق بکر سراب باشد که علاوه بر ایجاد اشتغال می‌تواند در حفظ منابع طبیعی کمک کند.

طبق آنچه عنوان شد شهرستان نهاوند به دلیل بهره مندی از سراب های خروشان در کشور و اگر اغراق نباشد در دنیا زبانزد است اما متاسفانه مدیریت ناصحیح سراب های این منطقه منجر به هدررفت این پتانسیل عظیم شده که جای بسی تاسف است.

از سوی دیگر در حالی استاندارهمدان محور توسعه را گردشگری انتخاب کرده که شهرستان های استان همدان آنطور که باید به معرفی ظرفیت ها و پتانسیل های این بخش نمی‌پردازند حال آنکه تا زمانی که همصدایی در این زمینه وجود نداشته باشد تحقق آنچه هدفگذاری شده ممکن نخواهد بود.