معرفی کوتاه گروهی از ایزدان
نَریُوسَنگ
پیام‌آور اورمزد و نمونۀ کامل نری و مردانگی است. او بخشی از نطفه گیومرث، پیش نمونه۱ مردمان، را نگاه می‌دارد.
اریامَنُ
نام ایزد دوستی و پیوند و آرامش است. نخستین پزشک مینوی است که چاره و درمان دردها به دست او سپرده شده است. در برابر هزاران دردی که اهریمن می‌آورد، او درمان عرضه می‌کند.
بَغ
ایزدی است که خوشی و شادی و بخت را تقسیم می‌کند.
اَشتاد یا اَرشتاد
نماد دیگری از عدالت است. او را راهنمای مینوان و جهانیان می‌دانند و می‌گویند به همراه زامیاد، ایزد زمین، روان مردگان را در ترازو می‌گذارد.
مارسپند یا مَنثَرسپَند۲
ایزدی است که جلوه‌ای از سخن و گفتار ایزدی است.
اَنَغزان
ایزد روشنی بی‌پایان است.
دَهمان آفرین
نگهبان خواسته‌ای است که با کوشش بیندوزند.
باد
ایزدی است که باصفت پیروز می‌آید. گاهی شخصیت او باشخصیت «وای» یکی می‌شود. شاید بادگونه ای از شخصیت وای باشد که به دو صورت خوب و بد جلوه می‌کند. باد آب تیشتر را به همه جای زمین می‌رساند.
آسمان
نام ایزد نگه‌دارندۀ سپهر است که وظیفه دشوار زندانی ساختن اهریمن را به عهده خواهد گرفت.
ماه
ایزدی است که با ماه و روان گاو و چهارپایان ارتباط دارد.
خورشید
چشم اورمزد خوانده می‌شود. او تیرگی و تاریکی را نابود می‌کند و اگر یک‌زمان دیر برآید دیوان همۀ آفرینش را از میان می‌برند.
اوُش بام
ایزد بامداد روشن است. از وظایف او به هوش داشتند مردمان است؛ چون مردم در هنگام بامداد هوشمندترند.
زامیاد
ایزد زمین که گاهی در متون او را همان سپندارمد، امشاسپند موکل بر زمین، می‌دانند. می‌گویند اشتاد و زامیاد روان در گذشتگان را به ترازو می‌گذارند.
تعداد خدایان به شخصیت‌هایی که ذکر شد محدود نمی‌شود؛ چراکه هر اندیشۀ نیکی می‌تواند مینوی باشد و نمادی در جهان مینوی داشته باشد که تبدیل به شخصیتی ایزدی شود. ز سوی دیگر، برای همۀ پدیده‌های طبیعی مورد لطف آدمیان نیز ممکن است شخصیتی مینوی در جهان دیگر فرض گردد.
ایزد باستانی
۱.Prototype
۲.Mantharspand
