این روستا روبروی کوههای سر به فلک کشیده شاهو و در حاشیه رود خانه خروشان سیروان جای گرفته‌است.

روستای دل کجاست؟

آخرین بروزرسانی ۲۰ فروردین ۱۳۹۸ 3,848 0

استان کردستان یکی از زیباترین استان‌های کشور عزیزمان است که دارای جاذبه‌های دیدنی بسیار زیادی می‌باشد. یکی از جاذبه‌های این استان روستای دَل است. این روستا با آب و هوای دلپذیرش و با طبیعت بکر و حیرت انگیزش همه ساله میزبان گردشگران و طبیعت گردان بسیاری است. اگر قصد سفر دارید اینبار کوله بار سفر ببندید و به استان کردستان و روستای دل سری بزنید. مجله گردشگری تاریخ ما را در این مقاله همراهی کنید تا با روستای دل بیشتر آشنا شویم.

دَل یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان سروآباد در استان کردستان است.

روستای دل در کردستان از لحاظ تاریخی ارزش بالایی دارد و قدمت آن به بیش از ۵۰۰ سال می رسد؛ این روستا از توابع شهرستان سروآباد که در استان کردستان قرار دارد می باشد و در فاصله ی حدودی ۳۴ کیلومتری شهر سروآباد واقع شده است. از لحاظ جغرافیایی طول جغرافیایی روستای دل در کردستان ۴۶- ۲۸ درجه و عرض جغرافیایی ۸ -۳۵ درجه و در ارتفاع ۱۳۴۰ متری از سطح دریا واقع شده است. جمعیت روستای دل هم اکنون در حدود ۱۰۰۰نفر است و متاسفانه به دلیل نبود امکانات بهداشتی، جاده مناسب و آب آشامیدنی هر سال از جمعیت آن کاسته می شود.

این روستا در میان کوهی با آب و هوای سرد و نیمه مرطوب واقع است و رودخانه سیروان از پایین آن می گذرد. کوه مشهوری هم در این منطقه وجود دارد که نام آن هیشور است و از شمال شرق تا شمال غرب منطقه روستای دل در کردستان امتداد دارد.
در این روستا برای رفتن به پشت بام خانه ها ، نیازی چندانی به نردبان وراپله نیست .مگر در خانه های که در بالای تپه قرار دارند.
مصالح خانه های قدیمی از سنگ و چوب هستند هر چند که در برخی موارد از خشت خام هم نیز استفاده شده و معدود خانه هایی هستند که گنبدی باشند.
شغل اکثر مردم روستا گیوه بافی است، و این امر باعث رونق و آبادانی روستای دل شده‌است، دامداران روستا در فصل تابستان به «هه وار هه یشوور » کوچ می‌کنند که آب و هوایی خنک و مراتع سرسبز دارد.
کشاورزی، دامداری، باغداری و مهارت های دیگر از قبیل ساخت چاقو. جاجم و آهنگری از دیگر مشاغل موجود در روستای دل است.

شیر زنان روستا هم دوشادوش مردان در چرخه زندگی مشارکت فعال دارند و بغیر از رسیدن به کارهای خانه و بچه ها در به دست آوردن مایحتاج و خرج خانواده در کنار مردانشان هستند .

آب آشامیدنی روستای دل از چشمه ای زیبا در کنار رودخانه ی سیروان و همچنین چشمه های دیگری که بیشتر آن ها فصلی می باشد، تامین می شود.

کشت آبی و دیمی در روستا رواج دارد ؛ آب آشامیدنی و زراعتی از طریق چشمه گول گولین و رودخانه سیروان، تأمین می‏شود؛ گندم ، جو ، نخود ،عدس، توت فرنگی ، انار ، گردو ،توت،زردالو و انواع لبنیات شامل شیر،ماست ،پنیر،دوغ،کشک مهم‏ترین محصولات روستا هستند.

گونه های جانوری در زیستگاه های روستا شامل شغال ، گرگ ، خرس ، بزکوهی ، روباه ، خرگوش ، گراز ، خوک و به گفته بعضی از مردم روستا گونه نادری از یوزپلنگ.

در جشنواره شهید رجایی شهریور ۱۳۸۱ شورای اسلامی روستای دل به علت توسعه آگاهی مردم و افزایش مشارکت اهالی در اجرای پروژه‌های عمرانی، به عنوان شورای برگزیده ملی معرفی گردید و لوح تقدیر ریاست جمهوری را در یافت کرد.

شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا که نام این روستا دل است! متاسفانه هیچگونه دلیل و سند محکمی در خصوص نام این روستا وجود ندارد اما در لغت نامه ی دهخدا معنای آن جسور و چالاک است.

شغل اکثر مردم روستا گیوه بافی است، و این امر باعث رونق و آبادانی روستای دل شده‌است.

تاریخچه روستای دل

اگر بخواهیم در خصوص تاریخ روستای دل در کردستان بگوییم اینطور بیان می شود که این روستا کهن و تاریخی قدمتی بیش از ۵۰۰ سال دارد و این موضوع را کارشناسان بر اساس وجود کوه ها، دشت ها و مکان هایی که در این منطقه وجود دارد متوجه شده اند و همین موضوع دلالتی بر قدیمی بودن روستای دل در کردستان دارد. وجود باغ یا چشمه ایی به نام دژگا یا دزگا و غار گبرها که در زبان هورامی که جای دو حرف ب و واو عوض می شود و معنی بزرگ را دارد، همچنین منطقه ایی به نام گردنه ی هوم در این منطقه دلالت بر تاریخی بودن این روستا را دارند. لازم به ذکر است که بگوییم هوم نام گیاهی است که در زمان زرتشتیان به عنوان شراب استفاده می شود.

با توجه به تنوع پوشش گیاهی که در این منطقه وجود دارد و انواع درختانی نظیر عناب و زرشک در آن پرورش می یابند این روستای برای نگهداری زنبور عسل بسیار مناسب است.

جاذبه‌های گردشگری روستا

مهم‏ترین جاذبه ‏های طبیعی روستا رودخانه سیروان از به هم پیوستن تمامی رودهای بخش جنوبی غربی، غرب و مرکز استان، مانند رودخانه‏های قشلاق، گاو رود و گردلان، تشکیل یافته است. این رودخانه در پایان به رودخانه الوند (حلوان) می‏پیوندد و با نام دیاله در خاک عراق به دجله می‏ریزد. اطراف این رودخانه، بسیار زیبا و محل زیست انواع پرندگان و ماهیان است.

غار شمیران در کوه های شاهو که یکی از قدیمی ترین غارهای این منطقه می باشد.

چشمه گول گولین زمانی محل جذب دسته عظیمی از ماهیان ازنوع قاشانی بود که زمینه کسب درآمد را برای اهالی روستا در بخشی از سال فراهم می نمود و این ماهیان در اواخر شهریور تا اواسط آذر داخل چشمه می شدند و مردم روستا با صید آنها نیاز غدایی خود را تامین کرده و مازاد آن را به سایر روستاها با سایر اقلام خوراکی مبادله می کردند و به این گونه نیاز غذایی خود را برای تمام سال تهیه می کردند.

چه فصلی را برای سفر به روستای دل انتخاب کنیم

برای سفر به این منطقه در شهرستان سروآباد باید بدانید که زمستان های بسیار سختی دارد پس هیچ وقت سعی نکنید که زمستان به سمت آن بروید، اما فصل بهار این منطقه به بهشتی برین تبدیل می شود و بوی عطر سنجد سرتاسر روستا را فرا می گیرد. اواخر خرداد که فصل توت روستا است با دعوت اهالی دل به باغ های روستا بروید و توت بخورید.