مهاجرت از کجا شروع شد و به کجا رسید؟
مهاجرت پدیده جدیدی نیست. اولین مهاجرت‌ها حدود ۲ میلیون سال پیش انجام شده است. در واقع از وقتی آدمیزاد به خودش آمد و فهمید برای بقا، باید خانه را رها کند و شانس خود را در نقطه‌ای دیگر از دنیا امتحان کند، مهاجرت هم شکل گرفت. اگر آشنایی با تاریخچه مهاجرت در دنیا برایتان جذاب است، این مطلب را از دست ندهید.
انواع مهاجرت
اگر اراده افراد را در مهاجرت کردن به عنوان معیار در نظر بگیریم، باید گفت مهاجرت به دو دسته تقسیم می‌شود:
- مهاجرت اجباری
- مهاجرت آزادانه
اولین مهاجرت مربوط به کدام نقطه دنیاست؟
یکی از راه‌های روایت تاریخ بشر، بررسی زنجیره‌های مهاجرت است. اولین گونه انسانی که به قاره آفریقا نسبت داده می‌شود، اولین گروه مهاجر است. مردم آفریقا برای شکار و جمع‌آوری ابزارهای تولید غذا مدام در حرکت بودند. از آن زمان تا امروز، مردم به طور موقت یا دائم و با اهداف مختلف مهاجرت می‌کنند.
رابین کوهن یکی از بزرگ‌ترین جامعه‌شناسان دنیاست. مقالات کوهن در باب مهاجرت ارزش زیادی دارد که در یکی از آن‌ها تاریخچه مهاجرت در جهان را در ۷ مرحله شرح می‌دهد:
مهاجرت به اروپا، آفریقا و آسیا (سال ۱۶۰۰ به بعد)
اروپا
مهاجرت به اروپا در دوره مدرن صورت گرفت. گروه‌های مذهبی مانند یهودیان برای فرار از آزار و اذیت مهاجرت می‌کردند و کشاورزان با هدف یافتن کار در صنایع جدید قدم در راه مهاجرت می‌گذاشتند. مهاجرت فصلی کارگران هم در قرن هفدهم و هجدهم رایج بود.
آفریقا
آفریقایی‌ها به عنوان پیشکسوتان حوزه مهاجرت، با هدف کشاورزی یا دامداری، یافتن امنیت، فرار از بلایای طبیعی و جنگ، تجارت و زیارت مهاجرت می‌کردند. مثلا دلیل مهاجرت مردم نیجریه در قرن هفدهم و هجدهم، بیشتر مربوط به زیارت اماکن مذهبی در عربستان بود که منجر به اقامت موقت و حتی دائم آن‌ها می‌شد.
آسیا
تجارت مهم‌ترین دلیل مهاجرت آسیایی‌ها بود. مسیرهای تجاری قابل توجهی بین هند، عربستان و غرب آفریقا وجود داشت که تاجرها از طریق آن‌ها به نقاط جدیدی مهاجرت می‌کردند و با این کار تجارت خود را گسترش می‌دادند. این مهاجرت‌ها اغلب فصلی بود.
برده‌داری (تا پایان سال ۱۷۹۹)
خرید و فروش برده یکی از بزرگ‌ترین مهاجرت‌های دسته‌جمعی نیروی کار در تاریخ بشر است. اولین کِشتی برده در سال ۱۵۵۰، از آفریقا به سمت هند غربی حرکت کرد تا کارگران موردنیاز برای کار در مزارع شکر و تنباکوی متعلق به ساکنان سفیدپوست را تامین کند.
تخمین زده می‌شود که بیش از ۱۰ میلیون آفریقایی به اجبار از غرب آفریقا به قاره امریکا برده شدند و بسیاری از آن‌ها در طول این سفر جان خود را از دست دادند.
اقامت دائم در مناطق مستعمره (تا پایان سال ۱۸۹۹)
با استعمار اروپا در امریکای شمالی و جنوبی، استرالیا و نیوزیلند، جمعیت زیادی از اروپا به مناطق مستعمره مهاجرت کردند. کشورهای مختلف از جمله بریتانیا، اسپانیا، پرتغال، آلمان، هلند و فرانسه، مردم خود را به اقامت در مستعمرات اروپا تشویق می‌کردند.
بیگاری (۱۸۳۴ تا ۱۹۱۷)
وقتی دوران برده‌داری پایان یافت، شکل دیگری از کار اجباری در مستعمرات بریتانیا آغاز شد. افراد زیادی از چین و هند به امید یافتن شغل به این مناطق مهاجرت می‌کردند اما به محض ورود، متوجه می‌شدند که اطلاعات غلطی در مورد نوع کار، ساعات کاری و میزان دستمزد از طرف کارگزاران دریافت کرده‌اند و از آنجا که بازگشت به کشور مقصد پرهزینه و یا حتی خطرناک بود، به قراردادهای غیرمنصفانه کاری تن می‌دادند.
مهاجرت به دنیای جدید (۱۸۰۰ تا ۱۹۳۰)
این مرحله از مهاجرت با تبدیل امریکا به یک قدرت صنعتی شروع شد. مردم اروپا برای فرار از فقر و رژیم‌های سرکوبگر سیاسی به قاره امریکا مهاجرت می‌کردند، به این امید که فرصت‌های شغلی و اقتصادی بیشتری پیدا کنند.
بین سال‌های ۱۸۰۰ تا ۱۹۳۰ حدود ۴۸ میلیون نفر اروپا را ترک کردند. از این تعداد، حدود ۸ میلیون نفر از جزایر بریتانیا به امریکا وارد شدند که بیش از یک میلیون نفر از آن‌ها به دلیل قحطی سیب‌زمینی در ایرلند مهاجرت کرده بودند.
مهاجرت پس از جنگ جهانی دوم (۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰)
این دوره از مهاجرت زمانی اتفاق افتاد که اروپا، امریکای شمالی و استرالیا برای بازسازی خود به نیروی کار نیاز داشتند. در این موج مهاجرتی، مهاجران مستعمرات سابق جنوب آسیا به بریتانیا رفتند، کارگران از ترکیه به آلمان وارد شدند و مهاجران مستعمرات سابق شمال آفریقا به فرانسه رفتند.
مهاجرت پس از ۱۹۷۰
از سال ۱۹۷۰ تاکنون، تعداد کشورهای مهاجرپذیر به طرز چشمگیری افزایش یافته است. کشورهایی مانند ایتالیا، اسپانیا و پرتغال بیش از گذشته در را به روی خارجی‌ها باز کردند. علاوه بر این، افزایش قیمت نفت و رونق اقتصادی ناشی از آن در منطقه خلیج فارس منجر به مهاجرت گسترده نیروی کار از سراسر دنیا به این کشورها شد.
مهاجرت در دنیای امروز
مهاجرت در دنیای مدرن شاید بیشتر آزادانه باشد تا اجباری. هرچند در خاورمیانه هنوز جنگ و خشونت و فقر از مهم‌ترین دلایل مهاجرت است. دلیل مهاجرت هرچه باشد، تعداد مهاجران نسبت به گذشته نه تنها کم نشده، بلکه راجع به برخی کشورهای اروپایی افزایش چشمگیر هم داشته است.
راه‌اندازی سازمان بین‌المللی مهاجرت
همانطور که سبک زندگی قانونمند و متمدن گسترش یافت، طبیعتا مهاجرت نیز سازماندهی شد تا افرادی که قصد دارند برای کار و زندگی به کشوری جدید وارد شوند، مراحل و فرآیند مشخصی را طی کنند و از طرفی، دولت‌ها بتوانند از ورود غیرقانونی افراد به کشور خود جلوگیری کنند. این امر منجر به تاسیس اداره مهاجرت در کشورها شد.
جدا از اداره مهاجرت هر کشور، در سال ۱۹۵۱ سازمان بین‌المللی مهاجرت با هدف کمک به رفع چالش‌های مهاجرت و به حداکثر رساندن مزایای مهاجرت تاسیس شد و اکنون افراد زیادی را در سراسر دنیا برای داشتن یک برنامه مهاجرتی امن همراهی می‌کند.
تولد شغلی به نام وکیل مهاجرت
وکیل مهاجرت از عناوین شغلی دنیای مدرن است. با رشد مهاجرت در سراسر دنیا و تنوع روش‌های مهاجرتی، نیاز به این شغل ایجاد شد. وکیل مهاجرت کسی است که با قوانین مهاجرت کشورها، امور حقوقی و فرآیند مهاجرت به کشور مقصد آشناست و مهاجران را در این مسیر همراهی می‌کند.
پلتفرم‌های مهاجرتی
امروزه ارائه خدمات و محصولات در فضای وب رونق زیادی دارد. مهاجران برای پیدا کردن مسیر مهاجرتی مجبور نیستند شال و کلاه کنند و به شرکت‌های مهاجرتی سر بزنند. پلتفرم‌های مهاجرتی با هدف آسان‌تر شدن مسیر مهاجرت ایجاد شده‌اند تا افراد بتوانند با پر کردن فرم‌های آنلاین و چند کلیک ساده، مقصد و روش مهاجرتی متناسب با شرایط خود را بیابند.
در ادامه ۲ نمونه از پلتفرم‌های مهاجرتی در ایران و جهان را معرفی می‌کنیم.
پلتفرم ایمینت ( immi-net.com )
ایمینت مهاجران را به کارشناسان مهاجرت مرتبط می‌کند و هدف آن مدیریت موثر مهاجرت در سراسر جهان است.
تمرکز این پلتفرم روی مهاجرت به کشورهای کانادا و امریکاست. ایمینت خود را اینطور معرفی می‌کند: «ما این امکان را فراهم می‌کنیم که به‌سرعت با کارشناس مهاجرت تماس بگیرید و فرآیند درخواست ویزا را در کمترین زمان طی کنید.»
پلتفرم ایمیگو ( immigo.org )
ایمیگو خود را واسطه‌ای میان مهاجران و کارشناسان مهاجرت معرفی می‌کند. این پلتفرم با شعار «ایمیگو، یار کوچ شما» هدف خود را آسان‌تر کردن مسیر مهاجرت برای مهاجران می‌داند. در ایمیگو می‌توانید مقصد و روش مهاجرتی متناسب با شرایطتان را پیدا کنید و با وکیل مهاجرتی انتخابی خود در ارتباط باشید.
همانطور که دیدید دلایل مهاجرت از گذشته تا کنون تقریبا ثابت مانده اما روش‌های مهاجرت دستخوش تغییرات قابل توجهی شده تا مهاجران این مسیر را راحت‌تر و با هزینه کمتر طی کنند.
مطلب مفیدی بود. ممنون.