موت/ mot/_ خدای سامی غربی

ریشه شناسی نام او از صورت سامی mwt* به معنای« مردان» است و در زبان اکدی کلمۀ موتوم mutum به معنای« مرگ» است. او را به‌صورت خدای مرگد. آورده اند. مردان به معنای« خورده شدن» به‌وسیلۀ موت است. او را عمدتاً از متون اسطوره‌ای اوگاریت به‌عنوان مخالف بزرگ بعل می‌شناسند. القاب او عبارت است از bn ilm mt یعنی« موت پسر خدایان» است و ydd il gzr« محبوب ِال» و بخشی از نظام خدایی به شمار می‌رود. قلمرو او در اسطوره‌ها در«اعماق زمین و سرزمین فساد، تباهی، خدو، لجن است.» او می‌تواند به‌صورت مار ظاهر شود ولی، در استعارات بسیار ویژۀ اشعار اوگاریتی او را با چهره‌های دیگر ظاهر می‌سازند. صفت مشخصۀ او اشتهای کاذب اوست:« اشتهای نهنگ در دریا. بنگرید سبزی مایه حیات من است، اشتهای من برای گل وسبزی و از هر چیزی که می میرد می خورم.» بعل مقهور موت می‌شود ولی دوباره، بر می خیزد و همچنین موت مغلوب آنات Anat می‌شود و بعدها دوباره خود را می‌سازد. پیشنهاد شده است که ضمن آن‌که یکی از جنبه‌های بعل سبز شدن گیاهان پس از بارآن‌های زمستانی است، موت خواهان زمین خشک و عقیم تابستآن‌های خشک است ولی احتمالاً، خواستار رشد غلات است، هر دو خدا، در سال مربوط به کشاورزی به دنبال هم می آیند و یکی نمی‌تواند بر دیگری کاملاً تسلط یابد.

طرحی از موت

موت

منبع:

• کتاب تاریخ اساطیری ایران، اثر ژاله آموزگار،
  انتشارات سمت، چاپ شده در مهر ۱۳۹۵
• تهیه الکترونیکی: سایت تاریخ ما، اِنی کاظمی