جنگ رودخانه(بین ایران و اعراب) توسط
جنگ رودخانه یا جنگ مذار دومین جنگ از رشته جنگهای صدر اسلام است که بین ایران و اعراب به وقوع پیوستهاست.
این جنگ را چون نزدیک نهری واقع شده است بعضی وقعهٔ ثنی خواندهاند یعنی وقعهٔ نهر و بعضی به سبب مجاورت با مذار وقعهٔ مذار نام دادهاند. این جنگ در سال ۶۳۳ میلادی مطابق با صفر سال دوازه دهم هجری، بین سپاه اعراب به فرماندهی خالد بن ولید و سپاه امپراتور ساسانی و به فرماندهی کارن پسر قریانس، در محلی به نام مذار در نزدیکی تلاقی دو رود دجله و فرات رخ دادهاست. این مذار تا بصره چهار روز راه بود و در واقع کرسی ولایت میسان بشمار میآمد و در محل کوهالعمارهٔ امروز واقع بود.
قبل از شروع نخستین درگیری مابین ایران و اعراب در صدر اسلام یعنی جنگ زنجیر «هرمزد» مرزبان و فرماندهٔ ایرانیان از شاهنشاه ساسانی، درخواست کمک نموده بود. از طرف دربار ایران سپاهی به فرماندهی کارن پسر قریانس به کمک هرمزد فرستاده شد اما تا رسیدن سپاه کمکی، هرمزد بدست خالد بن ولید کشته شد و نخستین جنگ با پیروزی سپاه اعراب پایان یافت.
با کشته شدنِ هرمزد بسیاری از سپاهیان ایرانی از محل جنگ گریختند و در حدود مذار نزدیک نهری فرود آمدند و سپاه کارن هم که از مدائن به کمک هرمزد آمده بود به آنها پیوست واردوگاه جنگ را بر پا کردند. سپاه خالد نیز که در دنبال هزیمتیان بود، بدین جایگاه در رسید.