تقسیم بندی تاریخ سیاسی مصـر

تاریخ سیاسی عصر کهن مصر با آغاز نگارش (حدود ۳۱۰۰ ق.م) شروع شد. دربارۀ پایان عصر سلسله های کهن روایت های گوناگونی است. گروهی بر انداختن سلسلۀ بیست و ششم بوسیلۀ پارسیان در سال ۳۲۵ ق.م را سرانجام دورۀ کلاسیک حکومت مصر می دانند، و در روایت هایی تداوم سلسله ها را تا یورش اسکنر مقدونی به مصر (۳۳۲ ق.م) نقل می کنند. براساس این نظر در این دورۀ حدود دو هزار و هفتصد ساله، ۳۱ سلسله بر مصر فرمانرانی کرده اند. یکی از راهبان مصری به نام «مانتون» که در دورۀ «بطلمیوسیان» در مصر زندگی می کرده است، تاریخ مصر را تقسیم بندی نموده است که کمابیش در همۀ منابع به آن استناد کرده اند.

این تقسیم بندی عبارت است از:

۱. سلسله های نخستین، یا سلسله های عتیق که شامل سلسله های یکم و دوم مصر است و از ۳۱۰۰ تا ۲۶۸۶ ق.م ادامه داشته است.

۲. سلسله های کهن که شامل سلسله های سوم تا ششم مصر است و از سال ۲۶۸۶ تا ۲۱۸۱ ق.م فرمان رانده اند.

۳. دورۀ فترت یکم، شامل سلسله های هفتم تا دهم از سال ۲۱۸۱ تا ۲۰۵۰ ق.م.

۴. سلسله های میانه، شامل سلسله های یازدهم و دوازدهم از ۲۰۵۰ تا ۱۷۵۰ ق.م.

۵. دورۀ فترت دوم، شامل سلسله های سیزدهم تا هفدهم و دوران سلطۀ «هیکسوس ها» از ۱۷۵۰ تا ۱۵۶۷ ق.م.

۶. دورۀ سلسله های نوین (۱)، شامل سلسله های هجدهم تا بیستم از ۱۵۶۷ تا ۱۰۸۰ ق.م.

۷. دورۀ سلسله های نوین (۲)، شامل سلسله های بیست و یکم تا بیست و چهارم از ۱۰۸۰ تا ۷۱۵ ق.م.

۸. دورۀ تازه، شامل کلیۀ سلسله هایی است که تا پایان دوران هخامنشیان به مصر فرمان رانده اند و از ۷۱۵ تا ۳۳۲ ق.م تداوم داشته است.

برچیده از تاریخ تمدن های مشرق زمین

نوشتۀ دکتر باقرعلی عادلفر