تپه سیلک کاشان

ریشه یابی لغت کاشان به تحقیق برخی از محققان آمده است . برخی از آنان کی آشیان به سبب وجود اولین خانه ها وبناها در کنار چشمه فین دانسته اند
. و برخی دیگر آن را کاه فشان ذکر می کنند ، یعنی برای احداث حصار و باروی شهر اول با کاه علامت می گذاشتند و بعد حصار و بارو را می ساختند . در برخی از منابع آمده است که هر محله از کاشان حصارهای جداگانه ای داشته و در نهایت همگی نام کاشان را اختیار کرده اند .

در حفاریهای انجام شده در تپه باستانی سیلک نام کاشان از کاشی و کاسی بر گرفته است از نام قبایل کاسو و کاشو است ، اقوامی که در عصر سلطنت حمورابی در میان رودان زندگی می کردند و نام خدای بزرگ آنها هم کاشو بود ، که با افزودن الف و نون فارسی کاسیان و کاشیان و سرانجام کاشان شده است .

این مجموعه شامل دو تپه شمالی و جنوبی و دو گورستان است . تپه شمالی که کوچکتر است در فاصله ۶۰۰ متری تپه جنوبی قرار دارد .

آثار بدست آمده از تپه شمالی قدیمی تر است ، یعنی آثار دوران استقرار در نخستین روستاها تا آغاز شهر نشینی و آثار به دست آمده از تپه جنوبی شامل دوره های آغاز شهر نشینی تا هزاره اول قبل از میلاد است . این تپه  ( تپه جنوبی ) از نظر تنوع دوره ها و تعداد آثار بزرگتر و مهمتر از تپه شمالی است .

سیلک نام اولین تمدن شهر نشینی ایران مرکزی در کاشان است که در سه کیلومتری جنوب غربی کاشان قرار دارد . قدیمی ترین خاستگاه تمدن بشری را سیلک کاشان عنوان می کنند ، یعنی اولین جایی که شهر نشینی شکل گرفت ، آنجا که آریاییها اولین تمدن شهر نشینی را ایجاد کردند .

60 سال پیش هیئتی فرانسوی به سرپرستی رومن گریشمن برسی هایی درباره این تمدن انجام دادند و ۲ سال روی تپه های سیلک تحقیق کردند ، آنها آثار جالب توجهی چون ظروف سفالی و فلزی از دل این تپه ها به دست آوردند . متاسفانه بخش قابل توجه ای از این آثار به خارج از کشور انتقال یافت و در موزه لوور نگهداری می شود . اما تعدادی از این آثار در موزه ملی ایران موجود می باشد .

آثار به دست آمده از تپه سیلک بیانگر این است که چند هزار سال قبل در این تمدن صنعت ذوب فلزات و ریخته گری وجود داشت و مردم آن زمان با این حرفه آشنا بودند .

دوکهای گلی و سنگی مربوط به هزاره های دوم و سوم قبل از میلاد که در سیلک پیدا شد بیانگر آن است که این محل از محل های بسیار قدیمی در صنعت ریسندگی نخ و بافت پارچه بوده است . قدمت این تپه ها به ۷ هزار سال می رسد .

در ۵۵۰۰ سال پیش بر اثر ارتباط با مدنیت شوش این اقوام نگارش خط را فراگرفته اند و لوحه های گلی فراوانی با قدیمی ترین نوع خط در سیلک به یادگار گذاشته اند .

تمدن اقوام تپه های سیلک در ۲۵۰۰ سال پیش مغلوب تمدن آریایی گردید که آثار آنها در طبقات مختلف حفاری از قبیل ظروف لوله دار بلند با نقش اسب و خورشید و اسلحه آهنی و شمشیر و نیزه های بلند کشف شده است .