خدایان محافظ / Protective deities/

در متون هیتیایی صورت اختصاری نام آن کال KAL است. بدین گونه آن‌ها، یکی از خدایان رسمی هیتی ها و شامل خدایان جهان فرودین و الهه‌های جوامع در آناتولی بودند. از مهم‌ترین خدایان ‌کهن احتمالاً، اینارا خدای محافظ هیتیایی _ لوویایی Hittite- Luwian…

خدایان لوویایی / Luwian gods /

لوویایی ها قومی از جنوب غربی آناتولی بودند که به یک زبان هند و اروپایی سخن می‌گفتند. در طی امپراتوری هیتی ها، خدایان آن‌ها جزو خدایان هیتی ها شد. آن‌ها دارای یک‌هوا _ خدا به نام تار هونتا Tarhunta، ماه _ خدا به نام آرما Arma و…

خدایان کوهستان/ Mountain- gods/

در آناتولی، کوهستآن‌ها و رودها و چشمه ها به‌عنوان نیروهای آسمانی مورد پرستش قرار می‌گرفتند. در سطحی دیگر از تجربه های دینی، کوه‌های پوشیده از ابر، به منزلۀ جایگاه خدایان، به‌ویژه مادر _ الهه و هوا _ خدا به شمار می‌رفت. پیوستگی اخیردر آسیای…

قلعه‌ی مارکو

در سال 1379 شمسی منطقه‌ای تاریخی در شهرستان رامسر به ثبت آثار ملی ایران درآمد. این اثر که قلعه مارکو نام دارد در دوران پس از ورود اسلام به ایران ساخته شده و در شهر کَتالُم جای گرفته است. نام این قلعه از نام کوهی است که قلعه بر روی آن…

خدایان حاتی /Hattian gods/

اصطلاح حاتی از سوی هیتی های هند و اروپایی برای توصیف زبان و اهالی جلگه آناتولی مرکزی به کار می‌رفت، ناحیه ای که تقریباً به‌وسیلۀ رود قزل ایرماق (هالیس Halys) باستانی توصیف می‌شود. حاتی ها دارای زبان کم شناختۀ خود و تعدادی اسطوره بودند که…

حماسۀ گیل گمش

حماسۀ گیل گمش /The Gilgamesh Epic/ _(_ تصویر ۳۷) این حماسه به‌صورتی که در ترجمه‌های جدید عرضه شده است مرکب از چندین منبع است. مفصل ترین متن حدود هزار و پانصد سطر تجدید چاپ گونه ای موسوم به نینوایی از کتابخانه آشور بانی پال است و به دوازده…

حپات، الهه آناتولیایی

حبات / حپات/Hebat/ Hepat/ یک الهۀ آناتولیایی که مورد پرستش هیتی ها و هوریانی ها بود. این الهه نخستین بار در متون پیش _ سارگونی، بعدها در نام‌های مؤنث بی‌شمار از روی بایگانی‌های بغازکوی، آلالاخ Alalakh و اوگاریت در طی هزارۀ دوم پیش از میلاد…

حائوران، خدای سامی

حائوران / حاوران / حورون / Hauran/ Hawran/ Horon/ _خدای سامی غربی نام او در ارتباط با کلمۀ عربی« حور» یعنی« ته چاه» یا « غار» است و آن را می‌توان« ژرفا» خواند . این خدا، با نام‌های شخصی از آغاز هزارۀ دوم قبل از میلاد به بعد، تا حدود ۶۰۰…

 جهان فرودین/ Underworld/ چیست؟

الف) در بین‌النهرین جهان فرودین با حسن تعبیرهای گوناگون همچون کور Kuf در سومری« سرزمین کوهستانی» یا«خارج»، کی گال Kigal « جای بزرگ»، ادین edin « دشت»، آرالی Arali کور. نو. گی kur. nu.gi = سرزمین بدون بازگشت است و معادل های خود را در اکدی…

تله پینو، خدای آناتولیایی

تله پینو / Telepinu/ _ خدای آناتولیایی احتمالاً، از اصل و منشأ حاتی Hattian بر طبق بعضی از فهرست‌های نام‌های خدایان هیتیایی دارای مراکز پرستشی در تاوین یا Tawinya، دورمی تا Durmitta و هآن‌هانا Hanhana بود که همۀ آن‌ها در فلات آناتولی مرکزی…