تاریخ ما - تاریخ، تمدن و فرهنگ ایران و جهانِ باستان

اشتان /Eštan/ خورشید_ خدای حاتی Hatti ؛ به هیتیایی ایشتان Ištan ؛ به شکل اختصاری در سومری به‌صورت اوتو utu به‌کاررفته است.پادشاهان هیتیایی به خود با عنوان« خورشید من»(UTU) اشاره می‌کنند بر روی سنگ نوشته‌های یازیلی کایا Yazilikaya ،نزدیک…

اسطوره‌های مربوط به سیل، بخشی از مطالب تکراری مردمی در میان بسیاری از فرهنگ‌ها در سراسر جهان است. اگرچه قدیم‌ترین گونه‌های مکتوب، در رابطه با سیل، از خاورمیانۀ باستان به‌دست‌آمده است، نمی‌توان  ادعا  کرد که همۀ اسطوره‌های مربوط …

اسطوره‌های بعل/Baal - myrhs/_در اوگاریتی اسطوره‌های بعل بر روی الواح گل رس به الفبای میخی اوگاریتی به‌وسیلۀ کاتب اِلی ملک Elimelek، ثبت‌شده است. این متون، یک دوره روایات به‌هم‌پیوسته را تشکیل می‌دهد که همه آن‌ها، ماهیت و کردار بعل به‌ویژه…

اسطورۀ کلنگ دو سر/Pic-axe myth/ اختراع کلنگ دو سر یا کج بیل، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارها در کشاورزی وابسته به باغبانی موضوع یک تصنیف سومری است. در آغاز انلیل، آسمان و زمین را از هم جدا ساخت. سپس، کلنگ دو سر را ساخت و آن را آزمود.…

اساطیر سومری این موضوع به‌طور عمده از متونی شناخته می‌شود که در طی دورۀ اورسوم و بابلی کهن به بعد شناخته‌شده است. اما تصانیف وجود دارد که اصل و منشأ آن‌ها را می‌توان مسلم به آغاز فعالیت ادبی در سومر نسبت داد و نمونۀ آن لوحۀ یافت شده در…

دانش کنونی ما دربارۀ اسطوره‌شناسی اوگاریتی متکی بر تعدادی الواح است که در داخل پدر پیرامون معبد بعل در اوگاریت یافت شده است ( رأس شورا Ras šemra). آن‌ها به یک گویش سامی غربی به گونۀ خط میخی« الفبای» کنعانی حدود ۱۴۲۵ و ۱۳۵۰ پیش از…

اسر لوهی/Asarluhi/_ خدای سومری توجیه معنای نام او دشوار است. وی خدایی باستانی و در متون دورۀ فارا Fara ,از او یادشده است. در دورۀ سومری کهن و همچنین نو - سومری، اسر رو هی در زمرۀ خدایان لاگاش به شمار می‌رفت و پرستشگاهی در کوآرا Kuar(a)…

ازدواج مقدس/ sacred marriage/ در ادبیات مردم‌شناسی، این اصطلاح در مورد تعداد زیادی از اعمال تشریفاتی به کار می‌رفت که عمل جنسی را به‌عنوان اقدامی لازم برای پیشرفت زندگی در جامعه لازم می شمرد. این فکر که عمل جنسی دارای منشأ خداوندی بود(…

ارشه ما/eršema/ گونه ای از متن دینی سومری که نمونه‌هایی از آن، از سومری کهن تا دورۀ نو _ آشوری شناخته‌شده است. تصانیف ارشه ما به لهجۀ امه سال emesal نوشته‌شده است یعنی« زبان زنان» که یک لهجه سومری بوده است و شاید در آغاز، برای پرستش…

ارش کی گال/Ereškigal/_ الهه سومری جهان فرودین نام او به معنای« بانوی جایگاه بزرگ » است ( حسن تعبیری برای قلمرو مردگان) .نام او در فهرست‌های نذری سومری کهن ذکرشده و پرستشگاه‌هایی که وقف او کرده‌اند از دورۀ اورسوم است مانند کی باباره ki…