آیا آزمایش خون روماتسیم درد دارد؟ چگونه آزمایش روماتیسم انجام میشود؟

 آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خود ایمنی مزمن است که با علائمی چون ایجاد التهاب، قرمزی، سفتی، کم شدن دامنه حرکتی و فرسوده شدن مفاصل همراه است. بیماری روماتیسم روی مفصل های دست، پا، لگن و گردن به صورت متقارن تاثیر می گذارد.

تشخیص دادن این بیماری به جهت شباهت داشتن علائم ناشی از آن با دیگر بیماری ها دشوار است زیرا بیماری های زیادی موجب خشکی در مفصل و التهاب می‌شوند.

برای تشخیص دادن این بیماری و درمان کردن آن باید به متخصص روماتولوژی مراجعه کنید. در این مقاله ما سعی کرده ایم شما را با آزمایش های روماتیسم بیشتر آشنا کنیم پس با ما همراه باشید.

آزمایش های روماتیسم

بررسی ابتلا به رماتیسم از طریق آزمایش به طریق زیر صورت می گیرد:

1. استفاده از معاینه بدنی و بررسی نمودن ابتلا به این بیماری در خانواده
2. استفاده کردن از آزمایش خون
3. استفاده کردن از روش نمونه برداری
4. استفاده از روش تصویربرداری

انجام دادن معاینات بدنی و بررسی سوابق خانوادگی

ابتدا فرد بیمار با مراجعه به پزشک متخصص تحت معاینه فیزیکی بدن قرار می گیرد و مفاصل وی از لحاظ قرمزی، متورم شدن و وجود گرما مورد بررسی قرار می گیرد. پزشک متخصص دامنه حرکتی فرد را ارزیابی نموده و میزان قدرت عضلات وی را بررسی می کند.

داشتن سابقه خانوادگی در ابتلا به این بیماری برای تشخیص آن بسیار دارای اهمیت است‌. باید التهابات موجود در مفصل حداقل ۳ ماه در بدن فرد وجود داشته باشد و مفصل درگیر باشد تا از طریق معاینه بدنی بتوان به وجود این بیماری پی برد.

استفاده از آزمایش خون

به کار گرفتن آزمایش خون به تنهایی نمی تواند وجود بیماری آرتریت روماتوئید را ثابت کند ولی می توان با به کار گرفتن چند آزمایش از این بیماری سرنخ های مفیدی به دست آورد. انجام آزمایش خون روماتیسم نیاز به ناشتا بودن فرد بیمار ندارد. آزمایش روماتیسم موارد زیر را در بر می گیرد:

بررسی فاکتور روماتوئید و یا RF

در صورت مشکوک بودن به بیماری آرتریت روماتوئید و وجود التهاب در مفصل ها ابتدا این فاکتور را مورد بررسی قرار می دهند.

فاکتور روماتوئید به پروتئینی که توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌شود گفته شده و با بررسی آن مشخص می‌شود که سیستم ایمنی بدن به جای حمله به ویروس ها و باکتری ها، مفاصل و سلول های طبیعی بدن را هدف قرار داده است.

مقدار طبیعی این فاکتور بین ۰ تا ۱۵ u/mL می باشد.

اگر نتیجه این آزمایش مثبت باشد نشانه ای از ابتلا به آرتریت روماتوئید است ولی منفی بودن آن هم نشانه ی عدم ابتلا نیست زیرا حدود ۲۰ درصد از افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید دارای فاکتور روماتوئید نیستند. برای تشخیص این بیماری باید فاکتور روماتوئید را در کنار آزمایش Anti-CCP و دیگر علائم موجود در بدن بیمار مورد بررسی قرار داد.

بررسی ESR و یا میزان رسوب گلبول قرمز

مقدار رسوب گلبول قرمز در افراد مبتلا به روماتیسم زیاد است و نشانه وجود التهاب مزمن در بدن است. از طریق این آزمایش می توان اطلاعاتی در رابطه با بیماری روماتیسم به دست آورد ولی جزو آزمایش های اختصاصی روماتیسم نیست.

شرایطی چون بارداری، بالا بودن سن، وجود مشکلات کلیوی و … نیز در نتیجه این آزمایش اثر می گذارد. مقدار طبیعی این آزمایش برای مردان کمتر از ۵۰ سال بین ۰ تا ۱۵ u/mL و مردان بالای ۵۰ سال بین ۰ تا ۲۰ u/mL است‌ و میزان طبیعی آن برای زنان زیر ۵۰ سال بین ۰ تا ۲۰ u/mL و زنان بالای ۵۰ سال بین ۰ تا ۳۰ u/mL است.

 بررسی Anti-CCP و یا آنتی بادی آنتی CCP

آنتی CCP درواقع نوعی آنتی بادی است که تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن است. در صورت مثبت بودن Anti-CCP امکان وجود آرتریت روماتوئید وجود دارد و نشان دهنده این است که فرد در ۵ الی ۱۰ سال دیگر به بیماری روماتیسم مبتلا می‌شود.

تمام افرادی که به بیماری آرتریت روماتوئید مبتلا هستند دارای این آنتی بادی نیستند، ولی داشتن نتیجه مثبت از این آزمایش و فاکتور روماتوئید نشانه ای از ابتلا به آرتریت روماتوئید شدید در آینده است و باید حتما فرد تحت درمان قوی قرار گیرد.

بالا بودن میزان این آنتی CCP از ۲۰ u/mL نشانه ابتلا به آرتریت روماتوئید است و یا اینکه فرد حتما در آینده به این بیماری مبتلا می‌شود.

 بررسی CRP و یا پروتئین واکنش پذیر سی

میزان پروتئین‌ واکنش پذیر سی در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بالا است و وجود التهاب مزمن را نشان می دهد. این آزمایش اطلاعاتی در رابطه با التهابات در اختیار پزشک قرار می دهد. مقدار طبیعی این آزمایش باید کمتر از ۱ mg/l باشد. بالا بودن مقدار آن به ۱۰ میلی گرم و بیشتر به بررسی های بیشتر نیاز دارد و عواملی چون سن فرد، چاقی، باردار بودن، وجود عفونت، استفاده از سیگار، مصرف قرص ضد بارداری و … در آن اثر می گذارند.

 بررسی ANA و یا آنتی بادی ضد هسته ای

بیماری آرتریت روماتوئید موجب هدف قرار دادن سلول های سالم توسط سیستم ایمنی می‌شود.

آنتی بادی ها قسمتی از فرایند مربوط به تولید و تکثیر هستند. آنتی بادی های ضد هسته ای موجب هدف قرار دادن پروتئین های هسته ای بدن و از بین رفتن سلول ها میشود.

بالا بودن میزان این آزمایش نشانه بیماری خود ایمنی است که در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دیده می‌شود. میزان طبیعی این آزمایش باید از ۱۰ کمتر باشد.

 بررسی CBC و یا شمارش کامل سلول های خونی

با شمارش قراردادن سلول ها ی موجود در خون می توان علل های احتمالی دیگر را رد نمود. با این آزمایش کم خونی که در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید شایع است مشخص می گردد.

 بررسی پنل کامل متابولیک

از پنل متابولیک برای بررسی کلیه و کبد و تاثیری که دارو ها دارند استفاده می کنند. این پنل شامل اندازه گیری Na، K، Cl، BS، AST، ALT است.

 بررسی اسید اوریک

اسید اوریک در موارد ابتلا به نقرس که نوعی بیماری روماتیسمی است افزایش می یابد. از این آزمایش برای بررسی ابتلا به نقرس استفاده می‌شود. میزان طبیعی اسید اوریک در مردان ۲ تا ۸.۵(mg/dL) و در زنان ۲ تا ۶.۵ (mg/dL) است.

 بررسی مارکر های HLA

مارکر ژنتیکی چون HLA توسط این آزمایش مورد بررسی قرار می گیرد.

آزمایشات تصویربرداری

از دیگر آزمایش های رماتیسم می توان به تصویربرداری اشاره کرد که شامل موارد زیر است:

عکس ساده تصویربرداری

مفصل هایی که آسیب دیده هستند و مقدار فرسایش ایجاد شده از طریق عکس ساده تصویربرداری مشخص می گردد که به وسیله اشعه ایکس انجام می‌شود.

ام آر آی

از طریق ام آر آی نمای مفصلی از بافت های نرم موجود ارائه می دهد و روشی جهت تشخیص علائم اولیه بیماری آرتریت روماتوئید است و تورم موجود در مفصل ها را نشان می دهد و به دلیل حساسیت بیشتر سینوویت‌ را بهتر نشان می دهد.

سی تی اسکن

با سی تی اسکن تصویر هایی مقطعی از بدن ارائه می‌شود و عمق مفاصل را نشان می دهد.

سونوگرافی

ساختار مفاصل و بافت های نرمی که در اطراف آن ها وجود دارد از طریق سونوگرافی مشخص می‌شود.

نمونه برداری از مایع مفاصل

در این آزمایش با نمونه برداری کردن از مایع مفاصل، این مایع از لحاظ رنگ آمیزی، تعداد سلول های موجود، ارزیابی ظاهر مایع و کشت آن مورد بررسی قرار می گیرد.

از طریق ارزیابی مایع مفصلی التهاب موجود مشخص می‌شود. مقدار گلوکز در مایعات مفصلی در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید پایین است.