درمان شکستگی مچ پا
یکی از شایع‌ترین نوع شکستگی در پا، شکستگی مچ پا است. این اتفاق ممکن است در اثر عواملی چون تصادف، قدم نادرست و یا زمین خوردن پیش بیاید. این شکستگی می‌تواند بر اساس میزان آسیب درجه‌بندی شود و از یک مو برداشتن ساده تا سوراخ شدن پوست بر اثر شکستگی استخوان آن را درجه‌بندی می‌کنند.
شکستگی مچ پا چیست؟
همانطور که در ابتدای این مقاله عنوان کردیم عواملی مانند ورزش‌های سنگین، تصادف رانندگی، پیچ خوردگی مچ پا و فشار زیاد بر روی مچ پا می‌تواند موجب ترک خوردن و شکستگی این قسمت از پا شود. معمولاً با توجه به شدت آسیب برای درمان این مشکل ۶ الی ۱۲ هفته زمان لازم است.
علائم و نشانه‌های شکستگی مچ پا
چنانچه در اثر هر یک از اتفاق‌هایی که در بالا عنوان کردیم یا اتفاق‌های دیگر به مچ پای شما آسیب وارد شود و علائم زیر را داشتید باید برای درمان به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:
- درد فوری و بلافاصله پس از ضربه همراه با نبض در مچ پا
- افزایش درد در زمان فعالیت‌های دیگر و کاهش درد با استراحت
- ورم و کبودی در قسمت مچ پا
- حساسیت و بد فرمی در قسمت مچ و قوزک پا
- انواع مشکلات در زمان که راه می‌روید یا وسیله سنگین بلند می‌کنید
- عدم توانایی در پوشیدن کفش و کندن آن
نحوه تشخیص شکستگی مچ پا
اولین قدم برای تشخیص شکستگی مچ پا مراجعه به پزشک است. پزشک متخصص ارتوپد با بررسی مچ پا و محل دقیق درد، نوع آسیب را تشخیص می‌دهد. پزشک در مرحله بعدی برای بررسی دامنه حرکتی پای شما را در چندین جهت حرکت می‌دهد و از شما می‌خواهد راه بروید تا از این نظر نیز بررسی کند. برای تشخیص میزان آسیب نیز روش‌های زیر را استفاده می‌کند.
- عکس‌برداری با اشعه X
- سی‌تی اسکن
- MRI
- اسکن استخوان
توجه داشته باشید که همه آسیب‌های مچ پا نیاز به تصویربرداری ندارد و فقط زمانی که پزشک نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد از این روش‌ها استفاده می‌کند.
درمان شکستگی مچ پا چگونه است؟
برای درمان این مشکل پزشک معالج با توجه به میزان آسیب‌دیدگی، یکی از روش‌های زیر را برای شما در نظر می‌گیرد.
دارو
داروهای غیر التهابی و مسکن مانند استامینوفن و ایبوپروفن برای درمان شکستگی‌های جزئی پا یعنی زمانی که پا ترک می‌خورد یا به اصطلاح مو برمی‌دارد استفاده می‌شود.
فیزیوتراپی
معمولاً پس از درمان استخوان عضلات خشک و حرکت‌دهی آنها دشوار می‌شود. در این شرایط فیزیوتراپی تجویز می‌شود. دستگاه ماساژ در فیزیوتراپی که با برق کار می‌کنند می‌توانند منجر به حرکت عضلات شوند.
کمپرس
در برخی موارد ممکن است برای اینکه این مشکل درمان شود، به تجویز پزشک از روش‌های درمانی مانند کمپرس گرم و سرد استفاده شود. کمپرس معمولاً با بهبود جریان خون در پاها منجر به کاهش درد و بهبود تورم می‌شود.
عمل جراحی
اگر روش‌هایی که ذکر کردیم برای درمان کافی و مناسب نباشد از جراحی استفاده می‌شود. خود جراحی شامل سه بخش جا انداختن، اتل‌بندی و عمل جراحی است.
اما در شرایطی که میزان شکستگی بسیار زیاد باشد نیاز است که پزشکان با استفاده از میله‌های فلزی که به آن پلاتین می‌گویند استخوان‌ها را در کنار هم به طور صحیح متصل کنند و جراحی ثابت سازی مفصل مچ پا انجام دهند تا آسیب بهبود پیدا کند. پس از بهبودی نیز نیاز است که با جراحی دیگر پلاتین‌ها را از پا خارج کنند.
عوارض شکستگی مچ پا
اولین و شایع‌ترین عارضه‌ای که شکستگی مچ پا دارد این است که پس از بهبود در مچ احساس سفتی و تورم می‌کنید. برای درمان این مشکل از فیزیوتراپی و توان‌بخشی استفاده می‌شود. عارضه شایع دیگری که می‌تواند بعد از این مشکل به وجود بیاید جوش خوردگی استخوان مچ پا به صورت کج و یا عدم جوش خوردن آن است.
عفونت، خونریزی، آسیب به عروق خونی و اعصاب و تاندون‌های مچ پا از عوارض دیگر آن است. البته عوارض دیگری نیز وجود دارد که بسیار نادرند. اما در ادامه برخی از آنها را برای شما بازگو می‌کنیم.
آرتروز
اگر شکستگی‌های قوزک و مچ پا مفاصل را درگیر کرده باشند، می‌توانند پس از چند سال منجر به آرتروز مچ پا شوند. برای جلوگیری از این مشکل اگر در ناحیه مچ خود پس از انجام عمل و بهبودی کامل دردی احساس کردید حتماً به پزشک معالج خود مراجعه کنید.
استئومیلیت
استئومیلیت یا عفونت استخوان زمانی رخ می‌دهد که هنگام آسیب و شکستگی مچ پا استخوان شکسته پوست را پاره کند و از آن بیرون بزند. در این هنگام ممکن است استخوان در اثر عواملی چون ویروس‌ها و باکتری‌ها قرار بگیرد و منجر به عفونت استخوان شود.
سندروم کمپارتمان
زمانی که فشار در مچ پا زیاد شود و درد‌های شدیدی به وجود می‌آید، موجب کاهش اکسیژن‌رسانی به عصب‌ها و عضلات می‌شود. اگر این مشکل به موقع درمان نشود ممکن است منجر به آسیب دائمی عصب و عضله شود که به آن سندروم کمپارتمان می‌گویند.
اقدامات لازم پس از شکستگی مچ پا
معمولاً زمانی که دچار شکستگی مچ پا می‌شوید به دلیل استرس و نگرانی زیاد اقداماتی انجام می‌دهید که می‌تواند میزان شکستگی و آسیب را افزایش دهد. در نتیجه کار درمان شما را سخت‌تر می‌کند.
در ادامه نکاتی که در این شرایط باید رعایت کنید را به شما می‌گوییم تا در صورت قرارگیری در این وضعیت بدانید چه اقداماتی باید انجام دهید.
- خونسردی خود را حفظ کنید.
- وزن خود را روی پای آسیب دیده نیندازید.
- مچ پای خود را از بدن خود بالاتر نگه دارید. می‌توانید از یک بالش برای این کار استفاده کنید.
- روی محل آسیب یخ بگذارید.
- اگر خونریزی دارید با یک دستمال تمیز محل خونریزی را پانسمان کنید.
بلافاصله بعد از این اتفاق به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا هرچه زودتر روند درمانی شما آغاز شود. پس از آن نیز برای بهبود هرچه سریعتر، به نکات زیر توجه کنید.
- بدون اجازه پزشک راه نروید.
- بار سنگین بلند نکنید.
- ورزش‌های سنگین انجام ندهید
- جلسات فیزیوتراپی خود را منظم انجام دهید
- تغذیه سالم داشته باشید تا روند بهبود پاهایتان سریعتر انجام شود.
- از استعمال دخانیات اجتناب کنید.
- برای معاینات منظم به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.
درمان شکستگی مچ پا چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمانی که طول می‌کشد تا آسیب‌دیدگی مچ پای شما بهبود بیابد به عوامل مختلفی مانند سن، میزان آسیب دیدگی و شدت جراحت و سابقه بیماری شما بستگی دارد. اما اگر بخواهیم یک زمان کلی بیان کنیم باید بگوییم حدوداً ۶ تا ۱۲ هفته برای بهبود شکستگی مچ پا زمان لازم است.
اگر شکستگی جزئی باشد و نیاز به جراحی نداشته باشد، پس از ۶ هفته بهبود می‌یابد؛ اما در صورتی که جراحی انجام شود ۱۲ هفته طول می‌کشد. توجه کنید که در این شرایط افراد جوان زودتر از افراد مسن بهبود می‌یابند.
سخن پایانی
در صورت بروز این مشکل باید به پزشک متخصص پا و فوق تخصص جراحی پا مراجعه کنید تا میزان و شدت آسیب را بررسی کند. درمان این مشکل هم اقدامات چون استراحت، استفاده از آتل و در نهایت عمل جراحی که برای ثابت سازی مفاصل مچ پا تجویز می‌شود، است.
دکتر فرشید مالکی بهترین فوق تخصص جراحی پا و مچ پا می باشد.
برای انجام ویزیت و مشاوره با بهترین متخصص جراحی پا و مچ پا از طریق شماره ۰۳۱۳۲۲۱۰۶۴۰ اقدام به تعیین نوبت نموده تا ویزیت شوید.
