کشفِ مجسمه ۱۸۰۰ ساله میترا، الهه ایرانی در آلمان
در جریان اکتشافاتِ باستانشناسی در شهر تِریِر در جنوبغرب آلمان که به عنوان قدیمی ترین شهر این کشور شاخته می شود، محققان موفق به کشف مکانی دینی مربوط به آیین میتراییسم شدند.
اولین یافتههای اکتشافاتِ باستانشناسی در ماه فوریه سال جاری میلادی در مکانی در تریر پیدا شد که قرار بود تبدیل به ایستگاه مرکزی آتشنشانی شهر شود. دانشمندان بقایای میتراییوم ـ محرابِ مقدسِ خدای رومی میترا ـ که در قرن چهارم ویران و متروکه شده بود را پیدا کردند.
تاکنون مهمترین یافته محلِ حفاری یک نقشبرجسته از جنسِ سنگآهک به طول ۱.۲ متر است که کوتس، یکی از از دو همراه میترا که مشعل حمل میکردند، را نشان میدهد. کوتش و کوتاپِس نمادی از طلوع و غروب، تابستان و زمستان، زندگی و مرگ بودند. این دو از نظرِ ظاهری با هم فرقی ندارند، اما یکی مشعل را روشن و بالا و دیگری مشعل را خاموش و پایین نگه میدارد.
میترا ایزدی با منشأ هندو-ایرانی بود، ایزدِ دوستی، هماهنگی، توافق و نور خورشید. در کنفرانسِ خبریای که روز ۱۱ آوریل در تریر برگزار شد، تأکید شد که میتراییسم در قرنهای دوم و سومِ در سراسر امپراتوریِ روم، بهخصوص در میانِ لژیونرهایی که باور داشتند میترا برایشان پیروزی میآورد، گسترش پیدا کرده بود.
تریر، که توسطِ رومیها در قرن ۱۷ میلادی بنا شد، قدیمیترین شهر آلمان و یکی از بزرگترین سکونتگاههای رومی در شمال کوهستان آلپ است.
این دومین مدرک از وجود چنین عبادتگاهی در تریر است. عبادتگاهای متیرا ـ با نامِ میتراییوم ـ معمولاً در اتاقهای زیرزمینی و غارها بنا میشدند. پیروانِ آیینِ میترا موظف بودند که رازداریِ کامل را در مورد آداب و مقدسات میتراییسم حفظ کنند، برای همین عقایدِ مدرنی که درباره این فرقه مذهبیِ رازآلود وجود دارد عمدتاً ناشی از تفاسیری است که از اشیاء تاریخی به جای مانده صورت گرفته است.
میتراییسم در امپراتوری روم بسیار شایع بود و در برههای با مسیحیت رقابت میکرد. بعد از آنکه مسیحیت به دینِ رسمی تبدیل شد، این فرقه کمکم دچار افول شد. بعد از آن محرابهای مقدسِ میترا ویران و متروکه شدند. در جای برخی از این مکانها، کلیساهای مسیحی بنا شد.
مجسمه کوتس اکنون در حالِ بازسازی و ترمیم است.