۹ مکان باستانی قدیمی در جهان
انقلاب دوره نوسنگی که حدود ۱۰.۰۰۰ سال قبل از میلاد شروع شد، یکی از مهمترین دورهها در تاریخ بشر است و شروع تمدن واقعی را نشان میدهد. اجداد شکارچی-گردآورنده چادرنشین ما در آن زمان یکجانشین شدند و کشاورزی را شروع کردند.
از آنجاکه بعضی از جدیدترین معماریهای شناختهشده در این زمان کشف شدند، اما بسیاری از مکانهای باستانی در فهرست امروزه به قبل از دهها هزارسال قبل برمیگردند. این مکانهای باستانی به طور موقت سکونتگاههای انسانها بودند و بعضی از قدیمیترین هنرها را به نمایش میگذارند. میراث جهانی یونسکو هم تقریبا همه این مکانهای باستانی را در فهرست خودش قرار داده است.
۹- تل السلطان (تل آریحا)
قدمت: بیش از ۱۰.۰۰۰ سال (حدود ۹۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: آریحا، کرانه باختری
سال کشف / سال حفاری: ۱۸۶۸
کاربر اصلی: سکونتگاه
تل السلطان (تل آریحا) از قدیمیترین بخشهای آریحا و گاهی به عنوان قدیمیترین شهر روی زمین یاد میشود. شکارچی-گردآورندههای اولیه حدود ۹۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در اینجا ساکن شدند و آنجا را گسترش و تقویت کردند. تل السلطان (تل آریحا) تا ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بزرگترین شهر توسعه یافته بود که برای حفاظت از تل السلطان، دیوار و برجی برای آن ساختند.
اولین دورهای از حفاریهای تل السلطان در حدود سال ۱۸۶۸ باعث شد حفاریهای متوالی بیشتری انجام بگیرد. در این حفاریها، ابزارهای سنگ چخماقی و خانههای خشتی گلی کشف شود. درحال حاضر هم این شهر در فهرست آزمایشی یونسکو قرار گرفته و در وضعیت حفاظت از سمت میراث جهانی قرار گرفته است.
۸- گوبکلیتپه
قدمت: بیش از ۱۱.۰۰۰ سال (حدود ۹۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: منطقه جنوب شرقی آناتولی، ترکیه
سال کشف / سال حفاری: ۱۹۶۳
کاربر اصلی: به طور مطمئن نمیشود گفت، اما میگویند از قدیمیترین معابد دنیاست
گوبکلیتپه بیش از ۱۱.۰۰۰ سال قدمت دارد و درحال حاضر هم به عنوان قدیمیترین معبد دنیا درنظر گرفته میشود. این مکان برای اولین بار در سال ۱۹۶۳ کشف شد و انسانشناسان هم اول از همه فکر کردند که این تختههای شکسته، سنگهای قبر هستند. این باستانشناسان تا متوجه شدند که این یک قبرستان متروکه قرون وسطی است، علاقهشان را به گوبکلیتپه از دست دادند.
هرچند، باستانشناس آلمانی به نام کلاوس اشمیت این مکان را بار دیگر در سال ۱۹۹۴ کشف کرد و میدانست که چیزهای بیشتری در آنجا وجود دارد. او تیم حفاری را تا زمان مرگش، سال ۲۰۱۴ هدایت میکرد و باور داشت که گوبکلیتپه اولین معبد نوسنگی باشد. این مکان در سال ۲۰۱۸ میلادی در در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
۷- تل قرامل
قدمت: بیش از ۱۲.۰۰۰ سال (حدود ۱۰.۹۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: استان حلب، سوریه
سال کشف / سال حفاری: اواخر دهه ۱۹۷۰، حفاری در سال ۱۹۹۹ شروع شد.
کاربر اصلی: سکونتگاهی با قدیمیترین برجهای دنیا
با اینکه از تل قرامل در اواخر دهه ۱۹۷۰ شواهدی کشف شد، اما حفاری از این مکان تا سال ۱۹۹۹ شروع نشده بود. حفاری باستانشناسان نشان داد که تل قرامل بین ۱۰.۹۰۰ تا ۸۸۰۰ قبل از میلاد مسیح وجود داشته و تحقیقات جدید زیادی هم این را نشان میدهد که قدمت تل قرامل شاید از اینها هم بیشتر باشد.
محققان همچنین مصنوعات زیادی مانند ابزارهای سنگ چخماقی، استخوان و اشیاء سنگی مانند ظروف سنگ آهکی از تل قرامل کشف کردند. درضمن، برجهای دایرهای زیادی در تل قرامل کشف شد که قدمشان به حدود ۱۰.۶۵۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد. این برجها، قدیمیترین برجهای دنیا هستند که تاریخشان تا قرنها قبل از برج مشهور جریکو تخمین زده میشود.
۶- غار لاسکو
قدمت: حدود ۱۷.۰۰۰ سال (حدود ۱۵.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: مونتیناک، فرانسه
سال کشف / سال حفاری: ۱۹۴۰
کاربر اصلی: مجتمه غاری با یکی از بزرگترین نقاشیهای غاری دنیا
با اینکه قدیمیترین نقاشی دنیا در این غار وجود ندارد، اما غار لاسکو احتمالا مشهورترین نقاشی غاری ماقبل تاریخ دنیاست. از سال ۱۹۴۰ که این مکان کشف شد، مطالعات گستردهای روی آن صورت گرفت. دیوارهای این غار با تصاویری از حیواناتی مانند اسب و گوزن و آئوروچ و بز کوهی و گاومیش کوهان دار، اشکال انسانی و نشانهها پوشیده شده که نشان میدهد حیوانات ۶.۰۰۰ سال قبل را نشان میدهد.
به تازگی، یک نمونه مشابه و کاملی از غار لاسکو در معرض عموم مردم قرار گرفته که استودیوی پریگورد فاکسیمیل (PFS) و آتلیه هنری بتن (AAB) با تکنیکها و هنرهایی آن را دوباره ساختند.
۵- غار آلتامیرا
قدمت: بیش از ۲۷.۰۰۰ سال (حدود ۲۵.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: سانتیلانا دل مار، کانتابریا، اسپانیا
سال کشف / سال حفاری: ۱۸۶۸، تا سال ۱۸۷۹ حفاری نشده بود
کاربر اصلی: سکونتگاهی با قدیمیترین نقاشیهای غاری دنیا
غار آلتامیرا یکی از مشهورترین مکانهای باستانی اسپانیاست. البته آلتامیرا همیشه یک مکان شناختهشده یا محترمی به حساب نمیآمده و حتی زمانی که در سال ۱۸۷۹ برای اولین بار در آلتامیرا حفاری شد، بسیاری از محققان صحّت نقاشیهای غاری را رد میکردند. چون از نقاشیهای پیدا شده در فرانسه بسیار متفاوت بودند. همین میشود که آلتامیرا برای سالها به فراموشی سپرده میشود که در نهایت به طور جدی در سال ۱۹۰۲ بار دیگر مورد توجه قرار میگیرد.
آلتامیرا برای سالها برای عموم مردم در دسترس بود، اما زمانی که بعضی از نقاشیها کپک زدند، در سال ۲۰۰۲ برای بازدیدکنندگان بسته شد. محققان دلیل این کپک زدن روی نقاشیها را اینطور متوجه شده بودند که گردشگران و استفاده از نور مصنوعی باعث شده تا به آلتامیرا آسیب وارد شود تا اینکه در سال ۲۰۱۴ دوباره بازگشایی شد. بازدید هم اینگونه بود که هر هفته، ۵ بازدیدکننده به طور اتفاقی در یک قرعهکشی انتخاب میشد تا زمانی که لباسهای محافظتی را بپوشند، از غار آلتامیرا بازدید کنند.
۴- موروجوگا
قدمت: حدود ۳۰.۰۰۰ سال (حدود ۲۸.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: مجمعالجزایر دمپیر، استرالیایی غربی
سال کشف / سال حفاری: هیچ اطلاعاتی در دسترس نیست، اما مردم بومی در طول هزاران سال در این مکان ساکن بودند.
کاربر اصلی: زمین بومی مقدس با یکی از بزرگترین مجموعههای سنگنگارههای دنیا
موروجوگا یا (شبه جزیره بوراپ) برای مردم بومی استرالیا یک مکان مقدس محسوب میشود. موروجوگا همچنین بزرگترین سنگنگارههای دنیا (هنر حکاکی روی سنگ) را دارد و به عنوان بزرگترین مجموعه هنر سنگی با حداقل یک میلیون اثری هنری شناخته میشود.
با اینکه بومیان در موروجوگا احتمالا بیش از ۵۰.۰۰۰ سال در این منطقه زندگی میکردند، قدمت سنگنگارههای آنجا که به حدود ۳۰.۰۰۰ سال قبل برمیگردد، نقاشی انواع حیوانات منقرض شده در استرالیا را به تصویر میکشند. به گفته محققان هنر سنگی نشان میدهد که بخشی از محیط استرالیا در طی زمان تغییر کرده است. شرکت بومی موروجوگا هم در همین سالهای اخیر به دنبال این بوده که این مکان در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار بگیرد.
۳- غار شووه
قدمت: حدود ۳۶.۰۰۰ سال (حدود ۳۴.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: آدرش، فرانسه
سال کشف / سال حفاری: ۱۹۹۴
کاربر اصلی: سکونتگاه غاری با بعضی از نقاشیهای غاری حفظشده در دنیا
غار شووه در فرانسه یکی از مهمترین مکانها از هنر ماقبل تاریخی در دنیاست. بعضی از نقاشیهای غاری در غار شاوت بسیار زیبا و به خوبی حفظ شدهاند و به خوبی حیواناتی مانند کرگدن، شیر و گوزن را نشان میدهند.
با اینکه بر سر قدمت این غار حرف و حدیثهایی وجود دارد، اما در تحقیقات اخیری که انجام شده گفته میشود، سکومت انسان در غار شووه حدود ۳۶.۰۰۰ سال قبل بوده است. شواهد باستانشناسی هم میگوید دوره دوم استفاده از این غار بین ۳۱.۰۰۰ تا ۲۸.۰۰۰ سال قبل و در آخرین دوره به ۲.۰۰۰ تا ۳.۰۰۰ سال قبل برمیگردد. بعد از اینکه این غار برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ کشف شد، برای محافظت از غار و نقاشیهای غاری، بازدید از آنجا را ممنوع کردند. اما نمونه مشابهی از غار شاوت را برای بازدیدکنندگان طراحی کردند تا با خیال راحت نقاشیها، طراحیها و حکاکیهای غار را مشاهده کنند.
۲- غار ال کاستیلو
قدمت: بیش از ۴۰.۸۰۰ سال (حدود ۳۸.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: غارهای مونت کاستیلو، پوئنتو ویسگو، کانتابریا، اسپانیا
سال کشف / سال حفاری: ۱۹۰۳
کاربر اصلی: سکونتگاه غاری با قدیمیترین نقاشیهای غاری شناختهشده
غار ال کاستیلو به خاطر قدیمیترین نقاشیهای غاری دنیا با بیش از ۴۰.۸۰۰ سال قدمت مشهور است. اچ. آلکالد دل ریو برای اولین بار در سال ۱۹۰۳ این غار را کشف کرد و از آن به بعد بود که تحقیقات گستردهای روی غار ال کاستیلو صورت گرفت.
نقاشیهای این غار در سال ۲۰۱۲ دوباره تجزیهوتحلیل شد و تاریخ جدیدی از آن اعلام شد. تاریخ جدید این نقاشیهای غاری میگویند که احتمالا انسانهای نئاندرتال به جای انسانهای اولیه مدرن این نقاشیها را کشیدهاند. هرچند، تیم تحقیقاتی میگوید که به شواهد بیشتری برای صحت و سقم این ادعا نیاز داریم.
۱-غار تئوپترا
قدمت: حدود ۱۳۵.۰۰۰ سال قبل (حدود ۱۳۳.۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح)
مکان: تسالی، یونان
سال کشف / سال حفاری: ۱۹۸۷
کاربر اصلی: سکونتگاه غاری با قدیمیترین سازههای دست بشر
بعد از چند دهه تحقیق و حفاری، محققان در سال ۲۰۱۲ فاش کردند که بیش از ۱۳۵.۰۰۰ سال قبل در این غار، انسانهایی زندگی میکردند که همین عامل باعث شد تا این غار یکی از قدیمیترین غارهای باستانی در جهان محسوب شود. ان. کیپاریسی- آپوستولیکا، رهبر تیم تحقیقاتی هم اول فکر میکرد که حداقل ۵۰.۰۰۰ سال قبل بود که بشر برای اولین بار پا به این غار گذاشت. هرچند، آنها اثر پای کودکانی را در غار پیدا کردند که قدمت استفاده از غار تئوپترا را به بیش از ۸۰.۰۰۰ سال قبل رساند.
این غار گنجینهای از مصنوعاتی از دورههای مختلف چون دوره پارینه سنگی، دوره میان سنگی و دوره نوسنگی است. همچنین یک دیوار قدیمی با ۲۳.۰۰۰ سال قدمت در این غار وجود دارد که به عنوان قدیمیترین ساخته دست بشر در دنیا محسوب میشود که احتمالا به خاطر محافظت ساکنان غار از بادهای سرد ساخته شده بود.