کنفوسیوس و معنی مهر و محبت

یکی از بزرگترین مربیان و دانشمندان چینی، کنفوسیوس نام داشت. او در تدریس خود روش‌های خاص و تازه‌ای را استفاده می‌کرد. تمام شاگردان او به صورت جداگانه به مطالعه می‌پرداختند و هرگاه سوال یا مشکلی برای آنان پیش می‌آمد، با استاد در میان می نهادند و کنفوسیوس ایشان را راهنمائی می کرد و جواب پرسششان را می داد.

روزی از روزها یکی از شاگردان کنفوسیوس از او چنین پرسید: استاد آیا معنی مهر و محبت و نوع دوستی را می‌دانید؟کنفوسیوس جواب داد: معنایش مردم دوستی است.

روزی دیگر، یک شاگرد دیگر دوباره همین سوال را از استاد پرسید و کنفوسیوس پاسخ داد: مهر و محبت و نوع دوستی یعنی آنچه که بر خود نمی‌پسندی بر دیگران هم نپسندی. روز سوم شاگرد دیگری سوال مذکور را تکرار کرد و کنفوسیوس جواب داد : به معنای آنست که انسان باید بتواند جلوی خود را بگیرد و همه اعمالش آمیخته به ادب باشد.

تمامی شاگردان کنفوسیوس از این جواب‌های متفاوت به سوال یکسان متعجب و شگفت زده شده بودند. شاگرادان به او گفتند: ای استاد! سوال یکی بود چرا جوابهای گوناگون به آن دادید؟ کنفوسیوس جواب داد: بلی سوال یکی بود، اما سوال کننده یکی نبود. کسانی بودند با تفکرات و نظرات مختلف، و من به هر کدام برطبق حالات و تفکراتش جواب دادم.