زندان دیو یا زندان سلیمان کجاست؟
معرفی
زندان سلیمان تپه‌ای است به ارتفاع یکصد متر از سطح زمین، مخروطی شکل و میان تهی که در سه کیلومتری غرب تخت سلیمان قرار دارد ، که زمان ساسانیان محل قربانی و نیایش موبدان زرتشتی بوده و البته بقایای بناهای دور مخروط زندان سلیمان، نشانگر اهمیت این محل مقدس می‌باشد. موبدان پس از نیایش در محل و استفاده از برسم، حیوان در نظر گرفته شده را برای قربانی کردن به جایگاه مخصوص می‌بردند تا نذر آتشکده کنند. احتمالاً دو هزار سال پیش مخروطی که امروز خالی از آب است و در دهانه تپه قرار دارد، پر از آب بوده و بقایای آب انبارهای اطراف مخروط، نشانگر غیرقابل استفاده بودن آب این دهانه و دریاچه درون آن است
ارتفاع این کوه از زمین مجاور خود ۹۷ تا ۱۰۷ متر می‌باشد و بر فراز آن گودال عمیقی در حدود ۸۰ متر دیده می‌شود که قطر دهانه آن به‌طور تقریب ۶۵ متر است. این کوه در زمان مانایی‌ها ـ ۸۳۰ تا ۶۶۰ پ.م. ـ نیایشگاه بوده‌است. در اطراف کوه زندان سلیمان چشمه‌های آب گرم گوگردی متعددی دیده می‌شود که دارای خاصیت درمانی متعدد می‌باشد.
طریقه بوجود آمدن این کوه
بر خلاف دیگر کوه های آتشفشانی که حفره ای در قله خود دارند که از آن دود بلند می شود و یا سنگ های تشکیل دهنده آن ها از نوع آذرین و دگرگونی است، کوه زندان دیو یا زندان سلیمان از سنگ های رسوبی بوجود آمده است. شاید با خود بپرسید که در چنین ارتفاعی وجود سنگ های رسوبی و کوه از چه دریایی بوجود آمده است؟ باید به شما پاسخ دهیم که هیچ دریایی!
در واقع دانشمندان بر اساس مشاهداتی که در این کوه و اطراف آن داشته اند به این نتیجه رسیده اند که تنها چشمه ای کوچک باعث بوجود آمدن چنین کوهی با این ارتفاع شده است. در شکل گیری این کوه هیچ دریا یا عامل دیگری نقش نداشته است که رسوبات خود را به چنین شکلی در بیاورد. در حقیقت، چشمه ای در این منطقه وجود داشته و دارد که در ابتدا باعث ایجاد دریاچه ای همانند دریاچه تخت سلیمان شده است. آب این دریاچه پر از املاح و گوگرد بوده است. به مرور زمان، املاح در این دریاچه ته نشین شده و به حالت رسوبی در آمده است. این فرایند در طی هزاران سال باعث بالا آمدن رسوبات دریاچه و شکل گیری کوهی شده است که درون خود حفره ای دارد. کم کم دریاچه خشک شده و هم اکنون در درون کوه می توان آثار این چشمه را مشاهده کرد
ثبت در فهرست آثار ملی
در جلسه کمیته بررسی و ثبت آثار طبیعی که با حضور فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار طبیعی و اعضای این کمیته در سازمان مرکزی برگزار شد، با بررسی ویژگی‌های شاخص اثر طبیعی کوه زندان سلیمان، ثبت این اثر در فهرست میراث طبیعی کشور مورد تاَیید اعضاَ قرار گرفت.
باورهای محلی
اهالی محل این کوه زیبا را به نام زندان سلیمان یا زندان دیو می‌شناسند و معتقدند که حضرت سلیمان دیوهایی را که از فرمانش سرپیچی می‌کردند در این کوه زندانی می‌کرده‌است. این نام با توجه به نسبت دادن محل به حضرت سلیمان بر این کوه گذارده شده‌است.
منابع
- کریستین‌سن، آرتور. ایران در زمان ساسانیان. ترجمهٔ رشید یاسمی غلامرضا. تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۷۸. شابک ۹۶۴-۳۵۱-۲۸۵-۱.
- وبگاه تخت سلیمان
