غار نمکدان قشم، بلندترین غار نمکی جهان
معرفی
غار نمکدان قشم که با نام غار نمکی نیز شناخته می‌شود، از دیدنی‌های جذاب قشم به‌شمار می‌رود. کوه نمکی قشم که یکی از عجایب هفتگانه خلیج فارس به‌حساب می‌آید، تعدادی غار را درون خود جای داده است که بزرگ‌ترین آنها غار نمکدان قشم با طول حدود ۶.۴ کیلومتر محسوب می‌شود. وجود رگه های سفید نمک بر بدنه این کوه از دور منظره ای زیبا را نمایان می سازد. این گنبد نمکی در فاصله ی ۹۰ کیلومتری از شهر قشم قرار گرفته است بر اساس تحقیقات صورت گرفته، قدمت نمک‌های غار به دوره پیش از کامبرین بازمی‌گردد و بیش از ۵۷۰ سال عمر دارند. همچنین غار نمکدان قشم لقب طولانی‌ترین غار نمکی جهان را دارد.
در کف این غار جریان هایی از آب نمک قابل مشاهده است که منظره فوق العاده ای را برای بازدید کنندگان پدید می آورد. رطوبت هوای جزیره و نفوذ آب در غارها سبب چکیده شدن آب نمک اشباع شده بر بدنه قندیل ها می شود و باعث به وجود آوردن پیوسته این قدیل ها می شود. این جریان آب در دل کوه نمکدان به طور یک جریان دائمی زیرزمینی است و راه را به خارج از این غار می گشاید. در مقال این غار یک حوضچه ای طبیعی به رنگ سفید وجود دارد که آبی که از دل این غار بیرون می آید درون آن جمع می گردد و به صورت یک چشمه نمک در دامنه کوه جلوه گری می نماید. این جشمه در تمام طول سال جریان دارد و در بخش های داخلی این غار نمکدان نیز جریان آب قابل مشاهده است. گاهاً آب نمک موجود در غار همانند آینه تصاویر را منعکس میکند و این خود باعث به وجود آمدن منظره ای زیبا و بی نظیر در این منطقه می گردد. بستر اصلی این چشمه رنگی سرخ دارد و می‌توان رسوبات گِل اخرا (خاک نسوز) را در آن مشاهده کرد. رسوباتی که در این منطقه به وجود آمده اند نیز حاوی ترکیبات اکسید آهن و به خصوص هماتیت هستند. بخش بالایی یا همان سقف غار نیز ساختار زیبایی دارد و توسط قندیل‌های بلورین که اشکال مختلفی دارند پوشیده شده است
نمک هایی که از این غار استخراج می شوند خاصیت دارویی دارند و از آنها به عنوان نمکی برای علم طب به ویژه برای ورزشکاران حرفه ای به صورت کپسول مصرف می شود. ترکیباتی که نمک های درون این غار دارند از منیزیم تشکیل شده اند. با توجه به تحقیقات و بررسی هایی که توسط زمین شناسان دانشگاه شیراز و کشور چک بر روی غار نمکدان در هرمزگان انجام شده نیز متوجه شدند که این غار یکی از طولانی ترین غارهای نمک جهان است و طول آن ۶۴۰۰ متر است.
با توجه به بررسی هایی که محققان دانشگاه شیراز بر روی ۶۰۰۰ متر از این غار انجام داده اند سن نمک های این غار را به پیش از دوره کانبرین که تقریبا به ۵۷۰ میلیون سال پیش است بر می گردد. اما خود گنبدهاى نمکى و ظهور آنها در این منطقه پدیدههاى جدید و جوانتر هستند، به طورى که برخى از این غارها حدود ۶ هزار سال سن دارند.
چگونگى ایجاد نمک هاى غار
در گذشته نمکها به صورت یک لایه بودند که به مرور زمان برآمده شده و تحت اثر خاصیت شناورى که دارد، با توجه به آن که وزن حجمى آنها از وزن سنگهاى اطراف آن کمتر است، آنها را کنار میزند و به سمت بالا حرکت میکند. لایه های نمکی که در این غار وجود دارند نیز به مرور زمان برآمده شده اند و تحت اثر خاصیت های شناور قرار دارد. این لایه ها با توجه به این که وزن حجمی آن ها از وزن سنگ هایی که در اطراف قرار دارند نیز کمتر است آنها را بالا می زنند و بالا می روند.
غارها و گنبدهای نمکی در جزایر قشم و همچنین هرمزگان علاوه بر اینکه جزء پدیده های بی نظیر زمین شناسی محسوب می گردند، جزئی از ثروتهای ملی کشور ایران هم هستند و باید در حفظ و نگهداری آنها نسل در نسل تلاش کنیم و آن ها را مورد حفاظت قرار دهیم.
گنبد نمکى نمکدان، تنها گنبد نمکى در جزیره قشم است که از میان دماغه جنوب، تا قدیس سلخ و دماغه شمال غربى تا قدیس باسعیدو بالا آمده است و در نقشه تقریبا دایرهاى شکل و به قطر ۷× ۵/۶ کیلومتر است. بام گنبدى داراى توپوگرافى نامنظم بوده و دیواره آن بسیار پرشیب است. در بخش جنوبى گنبد نمکى نمکدان، غارهاى نمکى یاد شده وجود دارد که ارتفاع آنها تا ۲۰ متر نیز اندازهگیرى شده است.
مسیر دسترسی به غار نمکدان در قشم
برای دسترسی به این جاذبه ی طبیعی در استان هرمزگان باید به سمت غرب جزیره قشم سفر کنید. با عبور از فرودگاه قشم و پشت سر گذاشتن حدود ۶۰ کیلومتر وارد جاده شوسه نسبتا مناسبی می شوید که ۲۳ کیلومتر تا دهانه غار فاصله دارد.
