معرفی تالاب میانکاله مازندران

یکی از جاذبه های دیدنی که با طبیعت زیبا و اعجاب انگیزش هرساله مسافران و گردشگران بسیاری را از داخل و خارج کشور مجذوب خود می‌کند، تالاب میانکاله مازندران است. اگر قصد سفر دارید و تصمیم دارید که به همراه عزیزانتان از جایی دیدن کنید، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که به استان سرسبز مازندران بیایید و از تالاب میانکاله دیدن کنید. اگر می‌خواهید درباره‌ی این تالاب بیشتر بدانید ما را در این مقاله همراهی کنید.

درست است که ایران، کشوری چهار فصل است اما از لحاظ جغرافیایی در منطقه‌ای گرم و خشک واقع شده که همین موضوع باعث شده تا هر ساله، پرندگان مهاجر بسیاری در فصل زمستان، برای فرار از سرمای شدید مناطق شمالی، به کشورمان مهاجرت کنند. تالاب میانکاله یکی از محبوب‌ترین مقاصد در بین پرندگان مهاجر در این فصل است. این تالاب بین‌المللی که بخشی از برنامه‌های پیشگام حفاظتی یونسکو نیز محسوب می‌شود به بهشت پرنده نگری ایران هم معروف است.

تالاب میانکاله مازندران در شبه جزیره‌ای به همین نام قرار گرفته است. این شبه جزیره‌ی باریک از شمال به دریای خزر، از جنوب به خلیج گرگان، از غرب به تالاب زاغمرز و از شرق به جزیره‌ی آشوراده منتهی می‌شود. برای رسیدن به این تالاب، پیش از هرچیزی دانستن یک نکته ضروری است: بازدید از تالاب میانکاله تنها با مجوز اداره‌ی سازمان حفاظت محیط زیست بهشهر امکان‌پذیر است. میانکاله از سال ۱۳۴۸ به عنوان «منطقه حفاظت‌شده» تعیین شد و هم‌اکنون با عناوین پناهگاه حیات وحش، تالاب بین‌المللی و ذخیره‌گاه طبیعی زیست‌کره تحت حفاظت محیط زیست قرار دارد.

یکی از دلایل اهمیت میانکاله این است که در تمام سواحل جنوبی دریای خزر هیچ منطقه‌ای جز آن وجود ندارد که محیط طبیعی آن در وضعیتی نسبتاً دست‌نخورده باقی‌مانده باشد. تمامی سواحل دیگر به‌طور گسترده با ساخت‌وسازهای انسانی همچون جاده، شهر و روستا و کارخانه‌ها دگرگون شده‌اند. به همین دلیل سلامتی این منطقه اهمیت بسیاری در حفظ سلامتی کل دریای خزر دارد. سلامتی نسبی میانکاله موجب شده تا تالاب‌ها و سواحل این منطقه علاوه بر پرندگان مهاجر، محل تخم‌گذاری و زیستگاه اصلی بسیاری از ماهیان دریای خزر نیز باشد، به ویژه کپور و کفال و ماهیان خاویاری. نزدیک به نیمی از خاویار ایران از آب‌های این منطقه صید می‌شود.

گال یا کال خدای ایران باستان است و در گذشته به آن، انجیله و در مقطعی دیگر نیم‌مردان گفته می شده و نام میانکاله دگرگون‌شده‌‌ نام میان‌قلعه است. این تالاب با برخورداری از چشم اندازها و مناظر زیبا در میان علاقه مندان به طبیعتگردی به بهشت ایران شهرت داشته و همچنین به دلیل وجود گونه های گوناگون پرندگان به عنوان یکی از بهترین مکان ها برای پرنده نگری بشمار می آید. هر ساله در پاییز، پرندگان مهاجر بسیاری به این تالاب مهاجرت کرده و منظره زیبایی را در این تالاب بوجود می آورند.

با حضور در تالاب میانکاله می توان گونه های بسیاری از پرندگان نظیر فلامینگو، پلیکان خاکستری، انواع قوها، اردک ها، غازها و برخی گونه های پرنده شکاری از جمله سنقر تالابی و عقاب دریایی دم سفید و پرندگان خشک زی مانند قرقاول خزری، دراج و زنبور خوار را مشاهده کرد. در صورتی که از شهرهای غربی و یا مرکزی کشور قصد سفر دارید بهتر است ابتدا به ساری سفر کنید تا به این بهانه بتوانید ابتدا سری به دشت ناز ساری بزنید و ازطبیعت دوست داشتنی آن لذت ببرید و سپس راه خود را به سمت بهشهر و مقصد نهایی یعنی تالاب میانکاله مازندران ادامه دهید.

یکی از این نقاط زیبا و دیدنی، دشت ناز ساری است که در نزدیکی شهر ساری واقع شده است و به مانند منطقه میانکاله یکی از پناهگاه های حیات وحش ایران به شمار می رود. در مسیر با توجه به تابلوهای راهنمایی به راه خود ادامه دهید تا به پناهگاه حیات وحش دشت ناز برسید.

در جاده ساحلی پیش رو و در ادامه راه رسیدن به تالاب میانکاله مازندران، تالاب دیگری به نام تالاب زاغمرز یا مرداب زاغمرز قرار دارد که آن هم به مانند دشت ناز بسیار زیباست. نام کامل این تالاب که تالاب لپو زاغمرز است از بخش شبه جزیره میانکاله جدا افتاده است. در گذشته به دلیل نزدیکی تالاب به ساحل دریای خزر و میانکاله، پرنده های زیادی به اینجا رفت و آمد و در آن زندگی می کردند، ولی شکار بیش از حد و عدم کنترل محیط زیست تالاب موجب شده است تا به ندرت پرنده ای در آن دیده شود.

طلوع و غروب بی نهایت زیبا و دیدنی تالاب را در کمتر جایی می توان یافت کرد که توصیه می شود در مسیر سفر به تالاب میانکاله مازندران از تالاب زاغمرز نیز دیدن کنید.

از زیبایی های تالاب زاغمرز دل می کنیم و به سمت بندر امیرآباد راه می افتیم. بندر امیرآباد را پشت سر می گذاریم و به اندازه ۵ کیلومتر به سمت شرق حرکت می کنیم تا به دروازه ورودی پناهگاه حیات وحش میانکاله برسیم. دقت کنید که حتما و حتما باید مجوز بازدید از تالاب میانکاله را در دست داشته باشید در غیر این صورت نگهبان تالاب تحت هیچ شرایطی به شما اجازه ورود نمی دهد. مهمترین و جذاب ترین جنبه تفریحی و گردشگری تالاب میانکاله پرنده نگری آن است پس توصیه می کنیم که حتما لوازم پرنده نگری مانند دوربین های شکاری، دفترچه های راهنما، چکمه های بلند و … را همراه داشته باشید.

قدم زدن در تالاب میانکاله با تمام آن چیزی که تاکنون تجربه کردید متفاوت است، تا جایی که چشم کار می کند زمینی مسطح و صاف در برابرتان قرار دارد و به دور از سروصداهای شهری، این صدای پرنده های مختلف است که شما را در بر می گیرد. اینجا عمق آب کم کم، افزایش پیدا می کند و بعد از صدها متر پیاده روی در آب، تازه سطح آن چند سانتی متر بالا می آید.

زمین‌های  تالاب مجموعه‌ای از شنزارهای ساحلی، زمیان‌های باتلاقی، آبگیرها، مرداب جنگلی با پوشش درختچه‌های گز، جنگل انارستان، بوته‌های تمشک و زمین‌های پست و گره‌افتاده هستند. میانکاله گونه‌های گیاهی متنوعی دارد از جمله انار ترش وحشی، تمشک، سازیل، ازگیل، داغداغان، سیاه‌تلو، سپیدار، علف شور، جگن و علف هفت‌بند.

در شبه‌جزیره میانکاله روستا و سکونت‌گاه دائمی وجود ندارد اما دامداران در بعضی فصول برای چرای دام‌های خود به آن می‌آیند. مشوراده، میان‌قلعه، قزل شمالی، قزل مهدی و قواسطل از دامداری‌ها و روستاهای سابق این منطقه هستند. در آشوراده هم فقط کارمندان بندرگاه زندگی می‌کنند.

از دیدنی های اطراف تالاب میانکاله می توان به جنگل انار، مراتع سرسبز و حیات وحش شبه جزیره میانکاله،ساحل و کلبه های ماهیگیران و کشتی پژواک اشاره نمود.

چه فصلی را برای سفر به تالاب میانکاله انتخاب کنیم

با توجه به به این موضوع که پرنده ها هر سال از اوایل شهریور ماه شروع به مهاجرت به سمت تالاب میانکاله می کنند و در حدود پانصد هزار تا یک میلیون پرنده، فصل های سرد سال را در این منطقه می گذرانند، بهترین زمان سفر به این تالاب از اوایل شهریور تا اوایل بهار است.

مسیر دسترسی

آدرس: استان مازندران، شهرستان بهشهر، تالاب میانکاله . اگر از سمت شرق وارد استان مازندران می شوید برای بازدید از تالاب میانکاله باید به بهشهر و اگر از سمت ساری و تهران می آیید باید به نکا بروید. از آنجا هم باید راهی سمت روستای زاغمرز و تالاب آن شوید. بعد از راغمرز به یک سه راهی می رسید که باید سمت راست را ادامه داده تا به میانکاله برسید.

 

ویدئوی معرفی تالاب میانکاله

 

منابع

۱ – تالاب میانکاله مازندران، بهشت پرندگان – لست سکند

۲ – شبه‌جزیره میانکاله – ویکی پدیا

۳ -تالاب میانکاله مازندران – اقامت

۴ -تالاب میانکاله مازندران – کارناوال

۵ – تالاب میانکاله، مهاجر پذیر ترین نقطه برای پرندگان – الی گشت

۶ – میانکاله (تالاب میانکاله) – گردش نما