معرفی پناهگاه حیات وحش میاندشت
پناهگاه حیات وحش میاندشت
در این نوشته قصد داریم تا در رابطه با پناهگاه حیات وحش میاندشت به بحث بپردازیم. پناهگاه میاندشت که در شهرستان جاجرم واقع شده است، محیطی بسیار مناسب برای زندگی آهوی ایرانی و یوزپلنگ آسیایی میباشد.
این پناهگاه دارای پوشش گیاهی استپی میباشد که در ۱۰ کیلومتر جنوب شرقی شهرستان جاجرم است که زیر نظر سازمان محافظت از محیط زیست ایران قرار دارد. پناهگاه میاندشت دارای پوشش گیاهی و جانوری بسیار متنوعی میباشد و همچنین دارای وسعتی در حدود ۸۴ هزار هکتار در استان خراسان شمالی واقع شده است.
آب و هوای پناهگاه
پناهگاه حیات وحش میاندشت دارای آب و هوایی خشک و نیمه خشک میباشد. این منطقه دارای تابستانهایی گرم خشک و زمستانهایی سرد خشک میباشد. دمای هوا پناهگاه میاندشت در فصل تابستان در کمترین حالت ۳۵ درجه سلسیوس و در زمستانها دمای هوا به حداقل منفی ۱۰ درجه سلسیوس میرسد. همچنین میانگین بارندگی سالیانه در این پناهگاه ۲۵۰ میلیمتر میباشد.
انواع گونه های گیاهی و جانوری پناهگاه میاندشت
گونه های گیاهی منطقه
در منطقه پناهگاه حیان وحش میاندشت ۱۲۰ گونه گیاهی مورد شناسایی قرار گرفته است. از گونههای گیاهی این منطقه میتوان به خارشتر، بابونه سفید، ریش بز، کاکوتی، اشنیان، اسپند، زنبق، تاغ، درختچههای گز، درمنه و گون اشاره کرد. در بیشتر مناطق این پناهگاه گیاهانی همچون گز، خارشتر، گون، ریش بز و تاغ روییده است.
گونه های جانوری منطقه
پناهگاه حیات وحش میاندشت دارای گونههای جانوری بسیار متنوعی میباشد. در این منطقه جانورانی همچون روباه، خرگوش، هوبره، گوسفند وحشی، گرگ، گراز، عقاب شاهی، گربه دشتی، پلنگ، کفتار، سیاه گوش، خارپشت برانت، گربه پالاس، شغال و انواع مختلفی از موشهای دو پا به زندگی میپردازند.
از سال ۱۳۶۰ در این پناهگاه هیچ یوزپلنگ آسیایی دیده نشده بود و همچنین تعداد آهوهایی که در این منطقه زندگی میکردند به شدن کاهش یافته بود. با این تفاسیر این چنین تلقی میشد که یوزپلنگ آسیایی در این منطقه منقرض شده است. تا اینکه در سال ۱۳۸۲ در این منطقه تعدادی توله یوزپلنگ دیده شد و مورد تصویر برداری قرار گرفت.
یوز
میاندشت اکنون تنها زیستگاه دشتی و عادی یوزپلنگ آسیایی است. با توجه به اینکه از دهه ۱۳۶۰ هیچ گزارش مستندی از مشاهده یوز در این منطقه بهدست نیامده بود و همچنین کاهش بسیار شدید جمعیت آهوهای منطقه تصور میشد این حیوان در این منطقه منقرض شده باشد. اما از سال ۱۳۸۲ چندین بار از یوزهای بالغ و توله در این منطقه تصویربرداری شده و گزارشهای مستندی از مشاهده آن در دست است. همچنین تحقیقات انجمن یوزپلنگ ایرانی نشان میدهد که نسل یوزپلنگ در این منطقه هیچگاه منقرض نشده بوده و در دو دههٔ اخیر حداقل ۴ یوز در این منطقه کشته شدهاند.
مرکز تحقیقات یوزپلنگ آسیایی در شرایط نیمهطبیعی از سال ۱۳۸۸ در این منطقه فعالیت خود را آغاز کردهاست. در این مرکز یک یوز جوان به نام کوشکی (متولد ۱۳۸۵ یا ۱۳۸۶) در یک محوطه فنسکشی ۱۲ هکتاری نگهداری شده و غذای اصلی آن با خرگوشهای زندهگرفته از طبیعت تأمین میشود.