حمام گنجعلی خان کرمان ؛ تلفیقی از هنر معماری کهن و تمدن کارمانیا

حمام گنجعلی خان کرمان ؛ تلفیقی از هنر معماری کهن و تمدن کارمانیا

حمام گنجعلی خان کرمان همانطور که از نامش پیداست توسط گنجعلی خان که حاکم کرمان در دوره صفوی بود ساخته شده است،  گنجعلی خان در ابتدا دستور ساخت یک میدان را داد که حمام گنجعلی نیز در این میدان بزرگ قرار دارد. این حمام بزرگ از معماری خاص و زیبایی برخوردار است و به خوبی هنر ایرانی در آن به نمایش گذاشته شده است. این حمام در حال حاضر با نام موزه  مردم شناسی شناخته می‌شود.

اطلاعات مختصری از حمام گنجعلی کرمان

همانطور که گفته شد این حمام در زمان حکومت صفوی ساخته شده است که این کار با دستور گنجعلی خان صورت گرفته است و تصور می‌شود که کارهایی هم در زمان پسر گنجعلی خان بر روی حمام گنجعلی خان کرمان انجام شده و به این شکل درآمده است تقریبا شصت سال پیش بر روی حمام کارهای مرمت و بازسازی انجام شد و از آن پس به عنوان حمام از آن استفاده نشده است.

معماری حمام گنجعلی خان

این حمام زیبا نمونه‌ی بارزی از هنرهای ایرانی است زیرا در آن انواع نقاشی‌های زیبا و ظریف، گچبری های متنوع و کاشی‌ کاری‌های برجسته‌ای به چشم می‌خورد. در اطراف حمام گنجعلی سازه‌های مختلفی از جمله یک میدان، یک بازار و … وجود دارد که همگی با هم یک مجموعه بزرگ را تشکیل داده‌اند. ورودی حمام دالان مانند است و بخش‌های درونی حمام به قسمت‌های مختلفی تقسیم شده است که این قسمت‌ها مربوط به قشر‌های مختلف جامعه بوده است، همچنین در آن رختکن‌های متعددی نیز وجود دارد.

کلوت های شهداد کرمان

ساختار معماری حمام گنجعلی خان کرمان

ورودی حمام گنجعلی خان در بازار کنار میدان قرار گرفته است. حمام گنجعلی خان کرمان همانند حمام های دیگر متشکل از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه و چند بخش فرعی است.

سربینه قاعده ای هشت ضلعی و فضای میانی گسترده ای دارد. این فضا با شش غرفه در شش ضلع می باشد و حوضی کشکولی شکل در میانه دارد. فضای میانی، طاق بلندی دارد که رسمی بندی های پرکار، در ترکیبی زیبا با مقرنس های ظریف آن را به سقفی موزون و پرچین و شکنج تبدیل کرده است. رسمی بندی نوعی کاربندی، متشکل از شبکه ی هندسی با قوس های متقاطع است.

حوض کشکولی شکل که در میانه ی این فضا قرار گرفته است، در زیر نورگیر بزرگ وسط سقف، جلوه ی خاصی به فضا بخشیده است. ازاره های بلند سربینه با کاشی های هفت رنگ زیبا مزین گشته اند. میان در، که تبادل حرارت بین سربینه و گرم خانه را به حداقل می رساند، از بخش های مختلفی تشکیل یافته است.