اساطیر خاورمیانه

حبات / حپات/Hebat/ Hepat/ یک الهۀ آناتولیایی که مورد پرستش هیتی ها و هوریانی ها بود. این الهه نخستین بار در متون پیش _ سارگونی، بعدها در نام‌های مؤنث بی‌شمار از روی بایگانی‌های بغازکوی، آلالاخ Alalakh و اوگاریت در طی هزارۀ دوم پیش از میلاد…

حائوران / حاوران / حورون / Hauran/ Hawran/ Horon/ _خدای سامی غربی نام او در ارتباط با کلمۀ عربی« حور» یعنی« ته چاه» یا « غار» است و آن را می‌توان« ژرفا» خواند . این خدا، با نام‌های شخصی از آغاز هزارۀ دوم قبل از میلاد به بعد، تا حدود ۶۰۰…

الف) در بین‌النهرین جهان فرودین با حسن تعبیرهای گوناگون همچون کور Kuf در سومری« سرزمین کوهستانی» یا«خارج»، کی گال Kigal « جای بزرگ»، ادین edin « دشت»، آرالی Arali کور. نو. گی kur. nu.gi = سرزمین بدون بازگشت است و معادل های خود را در اکدی…

تله پینو / Telepinu/ _ خدای آناتولیایی احتمالاً، از اصل و منشأ حاتی Hattian بر طبق بعضی از فهرست‌های نام‌های خدایان هیتیایی دارای مراکز پرستشی در تاوین یا Tawinya، دورمی تا Durmitta و هآن‌هانا Hanhana بود که همۀ آن‌ها در فلات آناتولی مرکزی…

تشوپ/ Teshup/_ خدای هوریانی ریشۀ نام او معلوم نیست ( شاید از تش بی Tashbi به معنای« زدن» باشد) او در همۀ مناطقی که ازلحاظ فرهنگی در طی نیمۀ دوم هزارۀ پیش از میلاد در تماس بود، مورد پرستش قرار می‌گرفت. وی در نام‌گذاری محل‌هایی مانند نوزی…

تاشمه توم / Tashmetum/_ الهۀ بابلی نام او از شامو Shamu اکدی مشتق شده است و تقریباً چیزی به معنای« اعطای خواهش ها است» این الهه همسر نبو بود و همراه او در بورسیپا Borsippa مورد پرستش قرار می‌گرفت. از این الهه به‌عنوان واسطه ای مهربان و…

پینه کر / پین کر/ Pinekir/Pinkir/_ اله‍ۀ سومری این الهه به‌عنوان یک مادر_ الهه در طی سومین ه‍زارۀ پیش از میلاد در میان خدایان عیلامی مقامی ارجمند داشت. در طی هزارۀ دوم به‌صورت کری شا kirisha به او ارجاع می‌شد. در همان زمان، خدا هوم بان…

پیروا /Pirwa/_خدای آناتولیایی نام او وابسته به ( پرو Peru) هیتیایی به معنای« صخره» است. او خدای کانش Kansh بود و در میان ساکنان مستعمرات آشوری نام این خدا وجود داشت . او با پرستشگاه‌های صخره‌ای در هوای آزاد، پیوستگی هوایی داشت و این محل ها…

پابیل ساگ/Pabilsag/_خدای سومری او را به‌عنوان خدای لاراک Larag می‌شناختند. اما دربارۀ شخصیت او چیزی دانسته نشده است. در متون بعدی، او با نی نورتا، ازلحاظ جنبۀ جنگجویی، یکسان شناخته می‌شود. در متون ستاره شناسی، مظهر مجمع الکواکب صورت فلکی…

بعلت_ سری/ Belet_Seri/_الهۀ بابلی نام او به معنای« بانوی دشت» است. او همسر آمورو Amurru، خدای بیابان گردان بود با توجه به بابلی‌ها که دشت و جهان فرودین را باهم در ارتباط می‌دانستند این الهه نیز در رابطه با قلمرو مردگان بود که در آنجا،…

بعلت_اکالیم/ Belet- ekallim/_ الهۀ بابلی نام او به‌ویژه« نین. ا. گال NIN. E.GAL» نوشته می‌شود که به معنای« بانوی خانۀ بزرگ»است. او را با توجه به نام‌های شخصی، و القابش می‌شناسند. از زمان بابلی کهن، به‌ویژه در ماری، جایی که این الهه…

به اکدی «سرور» که معادل آن En سومری است و موقعیت یک شهر_ خدا را به‌عنوان فرمانروای شهر توصیف می‌کند. این لقب را می‌توان برای خدایان کیهانی به کار برد؛ بدین ترتیب انلیل« سرور» کیهان می‌شود؛ مردوک نیز چنین بود. در این مورد، این لقب…

بعل / Baal/(_ تصویر ۵) بعل لقب چندین خدای سامی غربی و به معنای فرمانروا است، بیشتر خدایانی که نام او را داشته‌اند مربوط به آب و هوا و دارای ویژگی‌های مشابه بودند. آن‌ها را می‌توان به‌وسیلۀ صفاتشان شناخت که به شهرها یا کوه‌ها به‌طور جدا جدا…

بروسوس / Brossus/ کاهنی بابلی که در زمان آنتیوکوس Antiochus اول (سدۀ سوم پیش از میلاد) می‌زیست او را مؤلف کتابی موسوم به بابیلونیاکا Babyloniaca می‌دانستند که به زبان یونانی نوشته‌شده است. تنها بخش‌هایی از روایات اسطوره‌شناختی آن پادشاه…

Babylonian mythology آنچه ما آن را اسطورۀ بابلی می خوانیم، شامل تعدادی متون است که در طی هزارۀ دوم پیش از میلاد به اکدی نوشته‌شده است. بعضی از آن‌ها ممکن است کهن تر باشند مثل حماسۀ ارّا Erra- Epic که از هزارۀ اول به‌جای مانده است. اما…