اشکانی

 نقش ارتوازد شاه ارمنستان و ارتوزده شاه آتروپاتن (ماد کوچک) آنتونیوس در آغاز سال ۳۶ پیش از میلاد احساس کرد که آماده جنگ است. به‌گونه‌ای که آوازه بزرگی سپاهی که او برای این جنگ فراهم آورده بود تا بلخ و هندوستان پیچیده و وحشت برانگیخته بود.…

فرهاد چهارم علاوه بر کشتن برادران و پدر خود، با به دست گرفتن قدرت از کشتن پسر بزرگ خود نیز پرهیز نکرد، تا مبادا این پسر با سوءاستفاده از کار نیمه‌تمام پدر به فکر سلطنت بیفتد و برای او دردسر بیافریند! ببینیم فرمانروایی که استعداد کشتن ۲۹…

ارد اول تازه بر تخت نشسته بود که خطری برآمده از غرب، به بزرگی خطر حمله اسکندر، پایه‌های تختش را ناامن کرد. جنگ‌های ارد با رومیان از مشهورترین جنگ‌های دودمان اشکانی است. در آغاز فرمانروایی ارد، مارکوس کراسوس، معروف به خواباننده شورش…

امری محال است که دریابیم که رایزنی مهرداد و اٌرٌد بر سر کشتن پدر چگونه بوده است. به قرارومدار آن دو نیز هرگز پی نخواهیم برد که آیا آهنگ تقسیم قدرت را داشته‌اند یا کشور را تنها پیداست که زور مهرداد چربیده است و بر سریر نشسته است. ظاهراً این…

هنگامی‌که فرهاد سوم ملقب به تئوس بر تخت نشست فرمانروایی اشکانی در بحران بزرگی غوطه می‌خورد که با درگذشت مهرداد دوم پدید آمده بود. اینک مانند دوره مهرداد اول یک‌بار دیگر لازم بود که در قدرت مرکزی تحرکی دوران‌ساز به وجود بیاید.فرهاد سوم…

هم‌زمان با مناسکیر، یکی از مدعیان سلطنت مرد سالخورده‌ای به نام سنتروک بود که احتمالاً پسر مهرداد اول و برادر فرهاد دوم بود. او تاب پایداری در برابر مناسکیر را نیاورد نزد سکاها گریخت و پس از مرگ مناسکیر به دربار فراخوانده شد و در سن ۸۰ سالگی…

حتی از خواندن نام این شاه اشکانی عاجز هستیم. تاریخ تخت‌نشینی مناسكیر نیز معلوم نیست. نام این شاه بر روی سکه‌ها به خط یونانی به‌صورت کامنیزکیرو آمده است و جالب است که او برخلاف معمول خود را اشک نخوانده است. شاید همین امر نشان‌دهنده آن باشد…

مهرداد دوم که جانشین پدر شد یکی از مهم‌ترین شاهان اشکانی است که او را به‌حق بزرگ خوانده‌اند. متأسفانه آگاهی ما درباره این فرمانروای بزرگ تنها به گزارش ناچیز يوستين" محدود می‌شود، که بیشتر درباره پیروزی او بر سکاها است و افزودن قلمرو اقوام…

پس از فرهاد به تصمیم مجلس مهستان عموی کهن‌سال او اردوان دوم (اشک هفتم) جانشین او شد. از شانس او سکاهای شورشی به اندکی غارت بسنده کرده و دوباره رو به‌سوی شمال نهادند. درباره اردوان دوم چیزی نمی‌دانیم الا اینکه او در جنگی باتخاری ها زخم مهلکی…

فرهاد دوم درزمانی جانشین پدر شد (حدود سال ۱۳۴۷ پیش از میلاد) که امپراتوری اشكاتی گردنی بسیار افراشته داشت. بااین‌همه بازگرداندن دمتریوس بر تاج‌وتخت سوریه دیگر به‌هیچ‌عنوان مصلحت نبود. حتی فرهاد ناگزیر بود که مهروموم‌ها از برنامه مهرداد برای…

در حقیقت در سال ۱۷۴ پیش از میلاد با سلطنت مهرداد اول، برادر فرهاد، فرمانروایی راستین اشکانیان آغاز می‌شود. مهرداد در طول ۳۷ سال سلطنت خود دوباره عظمت و شکوه دوره هخامنشیان را، که در حال پاک شدن از حافظه تاریخ بود، به ایران بازگرداند. این…

پس از درگذشت فریاپت در ۱۸۱ پیش از میلاد پسر او فرهاد اول بر تخت نشست. از فرهاد تنها این را می‌دانیم که او امردها (مردها )را به‌فرمان خود درآورد. آگاهی ما درباره این قبیله آریایی، که در این هنگام ظاهراً در طبرستان و پیرامون آمل می‌زیسته‌اند،…

پسر و جانشین اردوان اول، فریاپت سومین شاه اشکانی چنان بی رد و نشان است که حتی مورخان از خیال‌پردازی درباره او صرف‌نظر کرده‌اند. چون ما تاریخ این دوره را، کم‌وبیش مانند همه تاریخ ایران باستان، از گزارش‌های مورخان کلاسیک اروپای شرقی درباره…

چنین می‌پنداریم که پس از اشک اول، پسر او، ارتبان یا اردوان اول (اشک دوم)، جانشین او شده است! اردوان اول در آغاز کار با استفاده از سرگرمی آنتیوخوس کبیر در آسیای صغير همدان را و تقریباً همه سرزمین ماد را به تصرف خود درآورد. آنتیوخوس کبیر…

در منابع کلاسیک موجود فرمانروایی اشک اول آن‌چنان کوتاه و درهم‌ریخته است که یافتن او در آغازتاریخی بسیار کم‌رنگ دشوار می‌شود. برای نمونه درهم تنیدگی رویدادهای در پیوند با اشک و برادر احتمالی او تیرداد به‌گونه‌ای است که معمولاً نمی‌توان آن‌ها…