خدایان ایران

بعلت_اکالیم/ Belet- ekallim/_ الهۀ بابلی نام او به‌ویژه« نین. ا. گال NIN. E.GAL» نوشته می‌شود که به معنای« بانوی خانۀ بزرگ»است. او را با توجه به نام‌های شخصی، و القابش می‌شناسند. از زمان بابلی کهن، به‌ویژه در ماری، جایی که این الهه…

شاهر و شالیم/ šahr abd šalim/ خدایان اوگاریتی šhr w slm ، احتمالاً«سپیده دم» و «تاریک_ روشن» با توجه به‌عنوان آن‌ها «ilm n'm wjsm» خدایان بخشنده و مهربان شناخته‌شده‌اند. دربارۀ آن‌ها، اطلاعات زیادی در دست نیست. در بعضی از متون اهدایی و…

ازآنجاکه «نامیدن» معادل «آفریدن» بود، نام شخص بیش از مفهومی برای تشخیص او به شمار می‌رفت. نام، منشأ شخصیت و سرزندگی او بود. نابود کردن نام شخص به مفهوم نابودی ابدی شخص بو بنارباین، بیشتر نام‌های باستانی به مفهوم فراخواندن نیروهای آسمانی و…

کنعانیان ساکنان سامی غربی ترین بخش‌های خاورمیانه در طول ساحل مدیترانه (ناحیه که اکنون لبنان غرب سوریه و اسراییل در آن قرار دارد). تمدن آن‌ها تحت نفوذ شدید مصر بود، که نواحی ساحلی آن سرزمین را در طول بخش اعظم هزارۀ دوم پیش از میلاد اداره…

سی سال مانده به پایان دهمین سده از هزارۀ اوشیدرماه، دوشیزۀ بهدین پانزده‌ساله‌ای از نسل زردشت به نام گَواگ پِد (کسی که دارای پدر فزاینده است)  در آب کیانسه آب‌تنی می‌کند و از آن می‌نوشد. نطفۀ زردشت وارد بدن او می‌شود و سوشیانس از او به دنیا…

کیهان شناسی آناتولیایی/ Anatolian cosmogony/ اشارات کیهان‌شناختی کمی دربارۀ آناتولی وجود دارد. اندیشه های هوریانی موجود در کوماربی kumarbi ، به نظر می‌رسد که تحت تأثیر افکار بین‌النهرینی قرارگرفته باشد، آسمان و زمین مجموعه‌ای را تشکیل…

    سی سال مانده به پایان سدۀ دهم از هزار زردشت، دوشیزه‌ای از پیروان دین بِه (زردشتی) به نام نامیگ پِد (کسی که پدر نامی‌دارد) که نسبش به زردشت می‌رسد، در آب کیانسه می‌نشیند و از آن می‌خورد. نطفۀ زردشت وارد بدن او می‌شود و وی، اوشیدر یا…

از رویدادهای پس از دوران زردشت، آمدن پشوتن، پسر فناناپذیر گشتاسب است که در کنگ دژ زندگی می‌کند. سیاوش، پدر کیخسرو، این دژ را ساخته است. بنا به روایتی، خورشید چهر، یکی از پسران زردشت، با پشوتن در این دژ به سر می‌برد و همراه او و سپاهیانش…

بنا بر اسطوره‌های ایران باستان، زردشت همانند آدمیان دیگر از سه عنصر تشکیل‌شده است: فرّه، فروهر، جوهر یا گوهر تن. فرّه یا خورهی یا خُرّه همان موهبت ایزدی است که تجلی ظاهری آن در وجود زردشت، نور است. همه آدمیان دارای فرّه هستند و چون فرّه…

درباره داراب داستانی در شاهنامه می‌آید که بنا بر آن اسکندر به داراب منتسب می‌شود: داراب یکی از نبردهای خود به روم با فیلقوس (فیلیپ مقدونی) نبرد می‌کند و سپاه او را درهم می‌شکند و پس از آشتی، داراب دختر او ناهید را به همسری برمی‌گزیند و…

درگاهان، قدیمی‌ترین بخش اوستا، نام او آمده است. در متن‌های پهلوی بنای آذربرزین مهر، آتش مخصوص کشاورزان، به او نسبت داده‌شده است. دین‌آوری زردشت و در دوران اوست. گشتاسب به‌عنوان حامی زردشت مقامی بس گرامی در متن‌های اوستایی و پهلوی دارد؛…

شخصیتی است که نام او فقط یک‌بار در اوستا آمده است و درگاهان نشانی از او نیست. برخی عقیده بر این است که این شخصیت برای پر کردن شکاف زمانی میان کیخسرو و گشتاسب ساخته‌شده است. در شاهنامه، او نژاد از فریدون دارد. بزرگان در آغاز با انتخاب او…

  یکی از نامداران سلسله کیانی است. او در متن‌های پهلوی شخصیتی بسیار برجسته دارد و در اوستا از جاودانان است. وقتی فرنگیس باردار اوست، پدرش سیاوش ناجوانمردانه کشته می‌شود. «پیران» کوشش فراوان می‌کند که مادر و فرزند از مرگ رهایی یابند. آنان به…

در متن‌های پهلوی اشارۀ مختصری به سیاوش می‌شود. او بناکنندۀ دژ معروفی به نام کنگ دژ است که به آن سیاوش گِرد نیز می‌گویند. سیاوش آن را به یاری فرّ کیانی بنا می‌کند. بنا بر شاهنامه این دژ بر بالای بلندی ساخته‌شده است و بنا بر برخی از متن‌ها…

در متن‌های دینی فرزند کِی آپیوِه است که او فرزند کِیقباد است؛ ولی در شاهنامه و در روایت‌های بعدی که کیکاووس را فرزند کِی قباد دانسته‌اند. بنا بر متون پهلوی کیکاووس بر هفت‌کشور و بر دیوان و آدمیان فرمانروایی مطلق می‌یابد. او بر سر کوه…