سیاست مذهبی اوزون حسن آق قویونلوی
حرکت عجیب اوزون حسن در میان حاکمان ترکمن مسلمان ایران
تردیدی در این مطلب نیست که اوزون حسن در برابر مسیحیت بردباری و گذشت از خود نشان میداد ؛ به یاد آوریم ازدواج او را با دسپیناخاتون را که اجازه داد همسرش به کیش مسیحی باقی بماند یا کمکی را که او به بنای تاریخی کلیسای ارمنی کرده بود.
اوزون حسن پادشاه مسلمانی که…!
در مغرب زمین نه تنها او را مردی میدانستند که در قبال دین مسیح از خود اغماض بسیار نشان میدهد بلکه او را یکی از دوستان مسیحیت میشمردند .
اتحاد اوزون حسن با ونیزی ها
در اثر اتحادی که او با ونیز داشت و خصومتی که با عثمانی ها از خود نشان میداد “اوسون کاسانو ” یا ” آسام بک ” در اروپا دارای شخصیتی رومانتیک شده بود و در باره اش داستان ها نقل میکردند .
در یکی از منابع لاتین نه تنها مذکور است که اوزون حسن دوست مهربان مسیحیت است. (Cristianorum amicissimus) بلکه به روی شانه خود علامت صلیبی هم دارد ( Crucem in bumero dextro deferens) . (1)
(البته باید توجه داشت که نباید این سیاست های مذهبی اوزون حسن را تردیدی در اعتقاد وی به اسلام ایجاد کند!)
توضیحات منشی بوداق در مورد عملکرد دینی اوزون حسن :
منشی بوداق در اثر خود میگوید : بسیاری از علمای دین در ملازمت حسن بیگ بودند و او همواره در حال بحث از فقه ، سخنان پیغمبر و تفسیر قرآن بود .(۲)
چنین گویند که اوزون حسن به قرائت قرآن رغبت تمام داشت و با ساده دلی تمام که صفت ترکان است درباره هر نکته و مطلب به تفکر و تأمل میپرداخت . (۳)
دلیل به ازدواج درآمدن دختر اوزون حسن پادشاه با شیخ حیدر صفوی
همچنین گزارش هایی از تمایل او به صوفی گری و درویشی وجود دارد . یکی از نزدیک ترین افراد و نزدیکان وی ، درویش قاسم شقادل بود ؛ دختر خود را به عقد شیخ حیدر صفوی درآورد ؛ به دستور اوزون حسن چهار هزار زاویه و خانقاه در سرتاسر کشور ساخته شد .
عمل های دینی اوزون حسن پادشاه
منشی بوداق مینویسد : هنگامی که او نماز صبح خود را به پایان میرساند، طبل های عدالت به علامت تشکیل شدن دیوان به صدا در میآمد . پس از آن وی خود می آمد ، خرقه ای درویشی در بر میکرد و شالی پشمین به کمر میبست . سینه خود را با پوست خامی میپوشاند و با این شکل بر تخت مینشست و امراء و شاهزادگان در چپ و راست او می ایستادند و ….(۴)