مرور رده
تاریخ تمدن ایران باستان
از زمان تشکیل دولت ماد تا زمانی که حکومت ساسانیان سرنگون شد را دوران ایران باستان می‌نامنند که در آن زمان عرب ها به ایران حمله کردند . در ایران گروههایی با تمدن و فرهنگ های مختلفی قبل از مهاجرت آریایی ها به ایران ، زندگی می‌کردند . مردمانی که در این سرزمین ها می‌زیستند با خلاقیت و استعدادهاو ارتباط با شرایط جغرافیایی محل سکونتشان تاریخ فرهنگ و تمدن خود را به وجود آوردند .
تاریخچه پول در ایران
تاريخچه پول در ايران
انسان‌های اوليه که دسته جمعی می‌زيستند، نيازی به تعويض کالا نداشتند. بعد از به وجود آمدن طوايف و قبايل مبادله‌ی کالا به کالا رواج يافت. مبادله‌ی کالا به دلايلی با مشکلاتی همراه بود. برای رفع مشکلات ابتدا از فلز…
بهرام یکم و رویدادهای زمان او
پس از درگذشت هرمز یکم در سال 273 میلادی برادر ناتنی او بهرام در سن 58 سالگی بر تخت نشست. مهمترین رویداد دورۀ فرمانروایی بهرام یکم را باید کشته شدن مانی و آغاز قدرت مذهبی کرتیر ( کردِر ) دانست، که منجر به زرتشتیگری و حکومت مطلق العنان و…
هنر پیکره‌تراشی بودایی: گندهارا
پادشاهی گندهارا از قرن ششم پیش از میلاد تا قرن یازدهم میلادی دوام داشت. ما‌بین قرن یکم تا قرن پنجم میلادی، اوج عظمت این سرزمین به‌نمایش در‌آمد که سلسله‌ی پادشاهان «کوشان» (Kushan) در راه این تعالی کوشیدند. پس از فتح گندهارا به‌دست…
اَرْدِشیرِ سِوُّم هخامنشی
اَرْدِشیرِ سِوُّم(هخامنشی) om](v)[ardešīr-e sevv، پادشاه هخامنشی (سل ح 357- 338ق‌م) و فرزند و جانشین اردشیر دوم که پیش از پادشاهی اُخُس نام داشت (پاولی، III/1318-1319).
اردشیر در اوضاعی ناآرام به پادشاهی رسید و منابع یونانی و رومی قتل…
شهرداران، واسپوهرگان، وَزُرگان و آزادگان
در روز 28 آوریل 224 میلادی اردوان پنجم به ضزب نیزهء اردشیر پاپگان از اسپ افتاد و نظام کشورداری و بافت اداری بسیار سادهء اشکانیان « ارشکیان » هم به کلی از هم پاشید. هخامنشیان فرمانروایی بزرگی را در فلات ایران و پیرامون آن بنیان نهادند و…
شاهان کاسی
نویسنده: یزدان صفایی
از نام سی و شش شاه کاسی‌ها، یک لیست کلاسیک king list A وجود دارد که نام شاهان یکم تا ششم را دارد و پس از آن یک فضای خالی مربوط به پادشاهان بیست و چهارم تا سی و ششم، وجود دارد. برای پادشاهان یکم تا چهارم و بیست و دوم…
خط و کتابت مانوی
چکیده
خط و کتابت یکی از افتخارات ایران زمین است که از دیرباز تاکنون پیوسته مورد عنایت هنروران و صاحبنظران قرار گرفته است.
نگارنده در این مقاله سعی بر این دارد تا برگی از شاهکارهای هنر کتاب آرایی ایران عهد باستان را به روی آورده،مورد…
معماری دوره ساسانیان
در دورة ساسانی هنر معماری نسبت به مجسمه سازی و نقاشی در درجة اول قرار داشت . آثار اولیة معماری ساسانی شباهت بسیاری به معماری دورة پارتی دارد . از بناهای ساسانی در قرن سوم میلادی ، کاخ اردشیر در فیروزآباد است .
یکی از آثار دورة ساسانی طاق…
نوروز و خاستگاه آن
یکی از دو نقطه اعتدال در سال خورشیدی زمین و بزرگترین جشن پایه گزاری شده برمبنای تغییرات فصلی و اقلیم شناختی است. درباره ریشه های تاریخی آن در اسناد ملی ایرانیان، به میزان بسنده آگاهی داریم. برای نمونه: «برخی از علمای ایران می گویند سبب…
لزوم شناخت تاریخ و تمدن ایران پیش از ماد
نویسنده: یزدان صفایی
آنچه نگارش این سطور را سبب گشته‌است نگرانی نگارنده از بررسی و پژوهش ناقص در زمینهٔ تاریخ ایران باستان است. منظور از این نقصان و کمبود، همان کم‌کاری پژوهشگران درباره‌ی دوران تاریخی پیش از تشکیل دولت ماد است. دیدِ…
اخترشناسی در ایران باستان
اخترشناسی در ایران باستان
درباره سطح دانش نجوم در ایران باستان چندان اطلاعی در دسترس نیست. در ایران پیش از ورود آریایی ها، نقوش باقی مانده روی سفالینه های دوران پیش از تاریخ ایران توجه مردم این سرزمین را به ستاره ها به خوبی نشان می…
اساطیر نجومی ایران باستان
آنچه در پي ميآيد صفحاتي از جلد اول کتاب هزاره هاي گمشده، نوشته ي دکتر پرويز رجبي است؛ که با اجازه ي ايشان منتشر مي گردد.
ستارگان در فرهنگ ايران باستان از اهميت تعيين کننده‌اي برخوردارند. بدون شک نقش طبيعت فلات ايران و چشم‌انداز باز و…
تمدن آرتا » جیرفت کهن
موقعیت خاص جغرافیایی منطقه جیرفت و قرارگیری آن در مسیر ارتباطی فرهنگها و تمدنهای بزرگ شرق باستان،ارتباطات فرهنگی تجاری و صنعتی حوزه رود سند با بین النهرین،ایلام و سواحل جنوبی خلیج فارس،به شکلگیری یک حوزه فرهنگی مهم و غنی در زمینه…
فرمانروایان آخرین دوره بابل، سامی تبار یا ایرانی تبار؟
بابل سرزمینی است که در جنوب میانرودان جای دارد. این سرزمین در بخشی از اوستای کهن (رام یشت) به صورت «کویرینتَ»، «بَوری» در آبان یشت، «سومر» در اسناد گوناگون میانرودانی و استوانه کورش، «بابل» و «کلده» در نوشته هایی از میانرودان، «بابیروش» در…
لالایی ها، نخستین شعرهای نانوشته ی زنان ایرانی
«لالايی» نخستين پيمان آهنگين و شاعرانه ای است که ميان مادر و کودک بسته می شود. رشته ای است، نامريی که از لب های مادر تا گوش های کودک می پويد و تاثير جادويی آن خواب ژرف و آرامی است که کودک را فرا می گيرد. رشته ای که حامل آرمان ها و آرزوهای…