مرور رده
تاریخ تمدن ایران باستان
از زمان تشکیل دولت ماد تا زمانی که حکومت ساسانیان سرنگون شد را دوران ایران باستان می‌نامنند که در آن زمان عرب ها به ایران حمله کردند . در ایران گروههایی با تمدن و فرهنگ های مختلفی قبل از مهاجرت آریایی ها به ایران ، زندگی می‌کردند . مردمانی که در این سرزمین ها می‌زیستند با خلاقیت و استعدادهاو ارتباط با شرایط جغرافیایی محل سکونتشان تاریخ فرهنگ و تمدن خود را به وجود آوردند .
شاهان کاسی
نویسنده: یزدان صفاییاز نام سی و شش شاه کاسی‌ها، یک لیست کلاسیک king list A وجود دارد که نام شاهان یکم تا ششم را دارد و پس از آن یک فضای خالی مربوط به پادشاهان بیست و چهارم تا سی و ششم، وجود دارد. برای پادشاهان یکم تا چهارم و بیست و دوم…
خط و کتابت مانوی
چکیده
خط و کتابت یکی از افتخارات ایران زمین است که از دیرباز تاکنون پیوسته مورد عنایت هنروران و صاحبنظران قرار گرفته است.نگارنده در این مقاله سعی بر این دارد تا برگی از شاهکارهای هنر کتاب آرایی ایران عهد باستان را به روی آورده،مورد…
معماری دوره ساسانیان
در دورة ساسانی هنر معماری نسبت به مجسمه سازی و نقاشی در درجة اول قرار داشت . آثار اولیة معماری ساسانی شباهت بسیاری به معماری دورة پارتی دارد . از بناهای ساسانی در قرن سوم میلادی ، کاخ اردشیر در فیروزآباد است .
یکی از آثار دورة ساسانی طاق…
نوروز و خاستگاه آن
یکی از دو نقطه اعتدال در سال خورشیدی زمین و بزرگترین جشن پایه گزاری شده برمبنای تغییرات فصلی و اقلیم شناختی است. درباره ریشه های تاریخی آن در اسناد ملی ایرانیان، به میزان بسنده آگاهی داریم. برای نمونه: «برخی از علمای ایران می گویند سبب…
لزوم شناخت تاریخ و تمدن ایران پیش از ماد
نویسنده: یزدان صفایی
آنچه نگارش این سطور را سبب گشته‌است نگرانی نگارنده از بررسی و پژوهش ناقص در زمینهٔ تاریخ ایران باستان است. منظور از این نقصان و کمبود، همان کم‌کاری پژوهشگران درباره‌ی دوران تاریخی پیش از تشکیل دولت ماد است. دیدِ…
اخترشناسی در ایران باستان
اخترشناسی در ایران باستاندرباره سطح دانش نجوم در ایران باستان چندان اطلاعی در دسترس نیست. در ایران پیش از ورود آریایی ها، نقوش باقی مانده روی سفالینه های دوران پیش از تاریخ ایران توجه مردم این سرزمین را به ستاره ها به خوبی نشان می…
اساطیر نجومی ایران باستان
آنچه در پي ميآيد صفحاتي از جلد اول کتاب هزاره هاي گمشده، نوشته ي دکتر پرويز رجبي است؛ که با اجازه ي ايشان منتشر مي گردد.ستارگان در فرهنگ ايران باستان از اهميت تعيين کننده‌اي برخوردارند. بدون شک نقش طبيعت فلات ايران و چشم‌انداز باز و…
تمدن آرتا » جیرفت کهن
موقعیت خاص جغرافیایی منطقه جیرفت و قرارگیری آن در مسیر ارتباطی فرهنگها و تمدنهای بزرگ شرق باستان،ارتباطات فرهنگی تجاری و صنعتی حوزه رود سند با بین النهرین،ایلام و سواحل جنوبی خلیج فارس،به شکلگیری یک حوزه فرهنگی مهم و غنی در زمینه…
فرمانروایان آخرین دوره بابل، سامی تبار یا ایرانی تبار؟
بابل سرزمینی است که در جنوب میانرودان جای دارد. این سرزمین در بخشی از اوستای کهن (رام یشت) به صورت «کویرینتَ»، «بَوری» در آبان یشت، «سومر» در اسناد گوناگون میانرودانی و استوانه کورش، «بابل» و «کلده» در نوشته هایی از میانرودان، «بابیروش» در…
لالایی ها، نخستین شعرهای نانوشته ی زنان ایرانی
«لالايی» نخستين پيمان آهنگين و شاعرانه ای است که ميان مادر و کودک بسته می شود. رشته ای است، نامريی که از لب های مادر تا گوش های کودک می پويد و تاثير جادويی آن خواب ژرف و آرامی است که کودک را فرا می گيرد. رشته ای که حامل آرمان ها و آرزوهای…
تصاویر آثار ایرانی در موزه لوور
پربازدیدترین موزه جهان در شهر پاریسِ فرانسه از سال ۱۷۹۳ میلادی تابکنون بسیاری از آثار مشهور جهان و ایران را در خود جای داده است. بیش از سی و پنج هزار اثر (35.000) از سراسر دنیا به شیوه های مختلف درین موزه مشهور گردآوری شده است. اشیای…
جشن اسفندگان
جشن اسفندگان (سپندارمذگان) یکی از جشن‌های ایرانی است که در روز 29 بهمن برگزار می‌شود. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌است که ایرانیان باستان روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین می‌دانستند. اگرچه منابع کهن از جمله ابوریحان این جشن…
نگرشی نو بر واژه‌ی شنبه
نویسنده: یزدان صفایی
در این جستار می‌کوشیم تا پژوهشی درباره‌ی ریشه‌ی واژه‌ی«شنبه» ارائه دهیم که در برگیرنده‌ی نگرشی نوین باشد. در آغاز نیازمند آن هستیم که دیدگاه گذشتگان را برای آشنایی خواننده با پیشینه‌ی بررسی واکاوانه‌ی این واژه به…
نام‌شناسی و زبان کاسی‌ها
نویسنده: یزدان صفایی
در نوشته‌های آشوری، از آنان با نام «کاسی‌ها» (Kassi)یاد شده است و همین نام به شکل کوسایوئی Kossaioi توسط استرابون یاد شده است. ایلامی‌ها آن‌ها را کوسی Kussi نامیده‌اند. کلمه‌ی یونانی کاسیتیریس Kassitoros به معنی قلع…
«زنی به نام زمین» به مناسبت ولنتاین ایرانی ۲۹ بهمن
به مناسبت 29 بهمن ( 5 اسفند باستانی )در گاهشمار باستانی ایرانیان ، هر یک از دوازده ماه سال دارای سی روز بود و هر روز به نام یکی از ایزدان خوانده می شد . در میان سی اسم روزها ، دوازده روز با یکی از ماههای سال هم نام بود . برای نمونه…