مرور رده
ساسانیان
پیش از ظهور اسلام و حمله عربها به ایران آخرین شاهنشاهی ایران ساسانیان از سال (224تا 651 میلادی ) بر سرزمین ایران حکومت می‌کردند . یکی از مهمترین و موثرترین دوره‌های تاریخ ایران دوره حکومت ساسانیان بوده است زیرا شاهنشاهی ساسانیان دوباره ایران را پس از سقوط هخامنشیان برای اولین بار یکپارچه ساخت . در دوره ساسانی تمدن ایرانی از جهات مختلف به شکوفایی رسید .
بهـرام پنجم و جنگ با خاقان تُـرک
در میان منابع بومی، طبری گزارش میکند که جنگ با خاقان تُـرک ( شاه اقوام بیابانگرد شمال شرقی، خیونان یا هون ها ) در سال هفتم حکومت بهـرام پنجم، حدود 424 میلادی، آغاز شد. در این هنگام بهرام نگران از دریافت تدارکات جنگیِ فرمانروای آن سوی شمال…
شخصیت شاهپور دوم ( ذوالاکتاف )
گزارش های آمیانوس مورخ رومی معاصر شاهپور دوم، ما را به خوبی با برخی از ویژگی های شخصیت شاهپور دوم آشنا میکند. حتی پی میبریم که او بالایی بلند داشته است و یک سر و گردن از ملتزمان خود بلندتر بوده است. و به جای تاج، کلاهی زین، گوهرنشان و…
طبقات اجتماعی در دوره ساسانی
با توجه به اینکه اوستا شکل نهایی خود را در روزگار ساسانیان گرفته است، ( گرداوری از زمان بلاش یکم اشکانی تا دوران ساسانیان ) میتـوان جا به جا نشانه هایی هم از زندگی اجتماعی و روزمره ی مردم را در این کـتاب بازیافـت. در زامیـاد یَشـت ( کـیان…
بهرام یکم و رویدادهای زمان او
پس از درگذشت هرمز یکم در سال 273 میلادی برادر ناتنی او بهرام در سن 58 سالگی بر تخت نشست. مهمترین رویداد دورۀ فرمانروایی بهرام یکم را باید کشته شدن مانی و آغاز قدرت مذهبی کرتیر ( کردِر ) دانست، که منجر به زرتشتیگری و حکومت مطلق العنان و…
شهرداران، واسپوهرگان، وَزُرگان و آزادگان
در روز 28 آوریل 224 میلادی اردوان پنجم به ضزب نیزهء اردشیر پاپگان از اسپ افتاد و نظام کشورداری و بافت اداری بسیار سادهء اشکانیان « ارشکیان » هم به کلی از هم پاشید. هخامنشیان فرمانروایی بزرگی را در فلات ایران و پیرامون آن بنیان نهادند و…
خط و کتابت مانوی
چکیده
خط و کتابت یکی از افتخارات ایران زمین است که از دیرباز تاکنون پیوسته مورد عنایت هنروران و صاحبنظران قرار گرفته است.نگارنده در این مقاله سعی بر این دارد تا برگی از شاهکارهای هنر کتاب آرایی ایران عهد باستان را به روی آورده،مورد…
معماری دوره ساسانیان
در دورة ساسانی هنر معماری نسبت به مجسمه سازی و نقاشی در درجة اول قرار داشت . آثار اولیة معماری ساسانی شباهت بسیاری به معماری دورة پارتی دارد . از بناهای ساسانی در قرن سوم میلادی ، کاخ اردشیر در فیروزآباد است .
یکی از آثار دورة ساسانی طاق…
میراث ساسانیان: ایرانشهر یا شکست در برابر اعراب؟
وقتی که از ساسانیان نام برده می شود، شاید اولین چیزی که به ذهن یک ایرانی خطور می کند شکست این سلسله پادشاهی در برابر سپاه اعراب باشد.
همان شکست بود که به حاکمیت طولانی اعراب مسلمان بر ایران و ایجاد تحولات عمیق فرهنگی در جامعه ایران منجر…
پوشش زنان ایرانی در گذر تاریخ
پوشش زنان ایلامیپوشش بانوان ایران در هزاره دوم پیش از میلاد مسیحپوشش زنان ایرانی در دوره ماد هاپوشش زنان ایرانی در دوره هخامنشی هاپوشش زنان ایرانی در دوره اشکانی ها 1پوشش زنان ایرانی در دوره پارتی ها 2…
تخت ابونصر
در شش کيلومتري شرق شيراز، بر بالاي يک تپه بقاياي بناها و يک حصار سنگي، ديوارهاي آجري، ساختمانهاي خشتي و آستانههاي سنگي فرو افتاده ديده ميشوند. در آنجا تعدادي نقش برجسته از نوع نقوش تخت جمشيد نيز وجود دارند. از نقش برجستهها و…
زنان در سنگ نوشته های ساسانی
ناهید زندی : برپایه نوشته‌های بازمانده از ایران کهن می توان تا اندازه‌ای به ارزش و جایگاه زن در جامعه پی برد، اگر چه اسناد بر جا مانده بیشتر بیانگر موقعیت زنان پادشاهان، درباریان و اشراف زادگان است و کمتر می‌توان با بهره‌گیری از آن از…
یادگار زریزان » کهن ترین تعزیه نامه ایرانی
«یادگار زریران كهنترین تعزیهنامه ایرانی است كه به ما رسیده است. بخشی از این نمایشنامه گفتگوی بازیگران و به سخن دیگر آنچه شنیدنی است و بخشی دیگر، یعنی شرح كارهای آنان كه باید به نمایش گذارده شود (آنچه دیدنی است) به نثر.
یادگار زریران…
ادبیات و شعر و تاریخ‌نویسی در عصر ساسانی
تاریخ‌نویسی: سایر آثار ادبی و نگارش تاریخ‌ها به زبان پهلوی كه جنبه مذهبی نداشتند و اغلب پس از برچیده شدن شاهنشاهی ساسانی گردآوری و نگاهداری شده به شرح زیر خلاصه می‌گردد:1- خدای‌نامه « خوتای نامك Xvatai - Namag یا شاهنامه » : در…
جنگ نهاوند (فتح الفتوح مسلمین)
در سال بیست ویکم هجری ( ۶۴۱) بین سپاه ایران و اعراب در حمله اعراب به ایران در نزدیکی نهاوند که در منطقهٔ کوهستانی واقع شده اتفاق افتاد. جنگ نهاوند که مسلمین آن را فتح‌الفتوح نامیدند یکی از مهمترین جنگ‌هایی است که بین اعراب مسلمان و…
خسرو اول انوشیروان دادگر (خسراو انوشک ربان عادل)
طبری گوید وقتی که که قباد فرار کرده ، نزد هیاطله رفت ، دختر دهقانی را در نیشابور گرفت . از او خسرو متولد شد. قباد او را بسیار دوست میداشت ، زیرا تولد او با فوت بلاش و بر طرف شدن جنگ خانگی متصادف شد و او این تصادف را به فال نیک گرفت .
چون…