نکاتی در باب مهر پرستان
مناسک مهری
یکی از مهم ترین مشخصههای آیین مهر، راست گویی و درست پیمانی است. کسی که تقاضای ورود به مسلک مهریان را داشت نوچه نام داشت و باید از آزمایش های بسیاری سربلند بیرون میآمد. نوچه را ابتدا به فرد آموزش دهنده یعنی مهیار میسپاردند و او مطالب کلی را به نوآموز آموزش میداد. اما ابتدا باید سوگند میخورد که اسرار را بر هیچکس فاش نکند. بعد او را خالکوبی میکردند (دست و پیشانی) تا به عنوان برادر و یار دیگر مهریان شناخته شود. قبل از خالکوبی آزمایشهای زیادی انجام میشد. چشمان نوآموز را میبستند مهیار نوآموز را به جلو میراند سپس ناگهان او را هل میداد و شخص دیگری قبل از زمینخوردن او را در آغوش میگرفت که به این شخص منجی گفته میشد.
درجات هفتگانه مهرپرستی رومی به ترتیب:
- کلاغ (Corax),
- همسر (Nymphus)،
- سرباز/جنگی (Miles)،
- شیر (Leo)،
- پارسی (Perses)،
- پیک خورشید (Heliodromus)
- پیر/پدر/بابا (Pater)
نماد مهریان
در چلیپا یا همان علامت صلیب رازهای زیادی نهفته است و آن از مهم ترین نشانه های مهرپرستان میباشد. گویا این علامت از مصر در زمان فرعون تا هند باستان وجود داشته است. محققان این طور میگویند که اولین و قدیمی ترین علامت صلیب کشف شده در فلات ایران پیدا شده مربوط به مهرپرستان میباشد. بنظر میرسد که صلیب + ساده شده از شکلها و تصوراتی است که از خورشید وجود داشته . بنظر میرسد در یک دوره تکاملی تصویر خورشید از شکل گل آفتاب گردان به علامت+ سادهتر شدهاست و تنها با شکل + و یاضربدر و شکل ستاره * درآوردند گفتنی است که علامت * که بر روی کلاه کوروش کبیر دیده میشود نیز نماد خورشید است ولی امروزه آن را با علامت ستاره میشناسیم. شکل ۱۲ پر صلیب هم وجود دارد که ممکن است همزمان نشانه خورشید و ۱۲ ماه سال باشد. اما در کل میتوان گفت که + نماد خورشید است. این احتمال وجود دارد که نشانه ای از چهار فصل یا چهار عنصر اصلی آب، باد، خاک و نور باشد.
مهریان ، صلیبی را در یک دایره به نشانه خورشید ترسیم میکردند و برای آنان چهار گوشه صلیب نشانه سال خورشیدی آغازین بود. دو گوشه آن نشان از روز و شب و دو گوشه دیگر نماد انقلاب خورشیدی بود. صلیب درون دایره در نقشهای شام مقدس میترا به تصویر کشیده شدهاست. مهریان به صلیب شکسته «א» نیز به نام چرخ خورشید احترام میگذاشتند.
صلیب شکسته در تاریخ کهن اروپا و همچنین آثار کشف شده از فرهنگها هند و اروپایی مانند هند و آریایی، ایرانی، هیتیها، سلتیها و یونانیها به چشم میخورد. اولین نمونههای استفاده از چلبپای شکسته مربوط به تعدادی سفال یافت شده در استان خوزستان در ایران در ۵ هزار سال قبل از میلاد است. در اوایل عصر برنز نشانههایی از آن در سفالهایی در روسیه پیدا شدهاست.
مراسم مهریان
مهرپرستان در هنگام جمع شدن در مهرابه گاوی را قربانی میکردند. آنان خون گاو را در جامی میریختند و این خون را شیره هوم و شراب مخلوط کرده و آن را آب حیات مینامیدند. سپس گوشت گاو را کباب کرده و با آب حیات میخوردند. سپس سرودهایی در سپاس از مهر میخواندهاند. در مهرابهها شمع و آتش روشن میکردند که نماد مهر بود.