جالینوس سردار ایرانی در زمان ساسانیان چه کسی بود؟
نخستین باری که از گلینوش شنیده ایم مربوط به دوره سلطنت خسرو پرویز است. هنگامیکه شیرویه، با همدستی سپهسالار ایران گشنسب اسپاذ و موبدان زرتشتی و بعضی از سرداران سپاه، پدرش، خسرو پرویز را از شاهی خلع میکند و خود بر تخت می نشیند، دستور زندانی کردن خسرو پرویز را می دهد و گلینوش را مامور انجام این کار می کند.
گلینوش، با هزار تن سواره نظام سنگین اسلحه، سر خسرو را با پارچه ای پوشانده تا کسی او را نشناسد و شب هنگام او را به خانۀ یکی از مرزبانان آن زمان به نام مارسپند میبرد و در آنجا زندانی می کند.
جنگ با اعراب مسلمان
بار دوم که سخن از گلینوش سردار ارمنی ارتش ایران به میان می آید، در دوره یزدگرد سوم است که گلینوش در آن زمان یکی از فرماندهان سپاه رستم فرخزاد است. او حتی در نبرد قادسیه نیز شرکت جست و فرمانده جناح راست سپاه رستم فرخزاد بود. که پس از کشته شدن رستم فرماندهی جناح چپ را بر عهده گرفت و توانست بخش بزرگی از سپاه شکست خورده ایران را از پل عبور دهد. گلینوش شهامت های زیادی در جنگ قادسیه از خود نشان داد و در همان جنگ به دست مسلمانان کشته شد.
طبری نوشته است:
در سال ۶۳۵ میلادی که مرتبا خبرهایی حاکی از قتل و غارت اعراب در مرزهای ایران به دربار می رسید، یزدگرد سوم که بسیار جوان و بی تجربه بود، از تدبیر چشم پوشید و از رستم فرخزاد نایب السلطنه ایران خواست تا به جنگ اعراب برود و آنان را شکست دهد. رستم فرخزاد متقابلا از پادشاه خواست که او را به این زودی به جنگ اعراب نفرستد و گفت خلاف تدبیر مرا ناگزیر می کند که از حد خویش برتر بروم و این سخن را بگویم که به خاطر خودت و کسانت و پادشاهیت بگذاری من در پایتخت بمانم و من جالینوس (گلینوش) و بهمن جادویه نامی را بفرستم، اگر پیروز شدیم چه بهتر و اگر شکست خوردیم من آماده ام و دیگری را میفرستم تا زمانی که چاره نماند که به مقابله آنها رویم که خسته و فرسودشان کردهایم و ما (سپاه ایران) تازه نفسیم.
پیش از قادسیه نیز گلینوش در جنگ کسکر نیز حضور داشت. هنگامی که نرسی فرماندار دژ ساقطیه حمله اعراب را به دربار ساسانی گوشزد کرد، رستم فرخزاد ایران گلینوش را به یاری نرسی فرستاد. ولی پیش از آن که گلینوش به دژ مزبور برسد، دژ سقوط کرده و تمامی مدافعین اندک شهر کشته شده بودند، سپس خود گلینوش با اعراب وارد نبرد شد ولی با نیروی اندکی که در اختیار داشت نتوانست کاری از پیش ببرد و سرانجام به تیسفون باز گشت. در ادامه جنگ کسکر، و پیشروی های اعراب، رستم فرخزاد اینبار گلینوش را همراه با پهلوان و سردار ایرانی بهمن جادویه به جنگ اعراب فرستاد که آن دو سردار موفق شدند سپاه مسلمانان را در جنگ پل شکست سختی بدهند طوری که سپاه عرب رو به هزیمت نهاد.