زامبی پالمارس کیست و دلیل شهرت آن به زامبی

زامبی پالمارس کیست؟ زامبی یا زامبی پالمارس (Zumbi dos Palmares‎)، آخرین پادشاه کویلومبو دوس پالمارس، ابتدا یک مهاجر آفریقایی بود که به  عنوان یک شخصیت‌ برجسته سلحشور در تاریخ برزیل و  پیشگامان مقاومت در برابر بردگی اهل برزیل شناخته شد. کویلومبو دوس پالمارس، محل سکونت بردگان فراری آفریقایی بود که هم اکنون ایالت آلاگواس نام دارد.

کویلومبوس دسته ای از مردم آنگولای برزیل بودند که از برده داری فرار می کردند. این بردگان فراری به نام مارون‌ها معروف شدند. کویلومبوس ها بیشتر به سمت مزارع یا شهرها روی آوردند تا دیگر بردگان آفریقایی را هم همراه خود کنند و از برده داری دست بکشند. گاهی اوقات، دیگر بردگان را مجبور می کردند که در مزارع اربابان خود خرابکاری کنند. اما هر کسی که وارد گروه کویلومبوس می‌شد باز هم آزاد نبود و همچنان مانند یک برده در این منطقه زندگی می کرد. البته شرایط آزادیشان این بود که یک برده دیگر را به محل استقرار خود بیاورد.

آشنایی با بستگان زامبی پالمارس

قبل از این که بگوییم زامبی پالمارس کیست؟ ابتدا با بستگان آن آشنا شوید. سابینا مادر زامبی خواهر گانگا زومبا بود که گفته می‌شود پسر شاهزاده خانم آکوالتون، دختر یکی از پادشاهان کنگو بوده‌است. زامبی و بستگان او همگی اهل آفریقای غربی بوده‌اند که بعد از نبرد امبویلا، که در آنگولای کنونی اتفاق افتاد، به آمریکا رفتند. پرتغالی‌ها با کشتن ۵۰۰۰ نفر و اسارت پادشاه، دو فرزندش، دو برادرزاده او، چهار فرماندار، مقامات مختلف قضایی، ۹۵ صاحب منصب و ۴۰۰ نفر از افراد برجسته در این جنگ پیروز شدند و کلیه اسرای جنگی را با کشتی به آمریکا بردند و آن‌ها را به عنوان برده به فروش رساندند. بسیار محتمل است که گانگا و سابینا در میان اسرا بوده باشند.

به گفته اکثریت، برخی از آن‌ها به مستعمره‌های اسپانیا در آمریکای جنوبی فرستاده شده‌اند، اما گانگا زومبا، برادرش زونا و سابینا، در مزارع سانتا ریتا در منطقه پرنامبوکو که هم اکنون در شمال شرق برزیل واقع است به عنوان برده فعالیت انجام دادند. در همان زمان بود که به پالمارس فرار کردند.

فصل اول زندگی زامبی

برای پاسخ به سوال زامبی پالمارس کیست؟ باید بگوییم او متولد سال ۱۶۵۵ در پالمارس است. به گفته برخی ها، او از فرزندان قوم آنگولایی ایمبانگالا بوده است که توسط پرتغالی‌ها اسیر شد و در  سن شش سالگی، سرپرستی او به یک مسیونر مسیحی بنام پدر آنتونیو ملو داده شد. پدر آنتونیو ملو زامبی را غسل تعمید داد و نامش را فرانسیسکو گذاشت.  او در کنار پدرش به آموزش‌های مذهبی مشغول شد و زبان‌های پرتغالی و لاتین را آموخت.

فرانسیسکو همیشه یک مسلمان بود و در آموزش دینی عقاید اسلام به دیگران تلاش می‌کرد. با وجود تلاش برای تغییر دادن او، زامبی در سن ۱۵ سالگی در سال ۱۶۷۰ فرار کرد و به محل تولدش بازگشت. او به خاطر توانایی جسمی و ذکاوت جنگی اش در زمانی که هنوز بیست سال سن نداشت به عنوان یک فرمانده نظامی مورد احترام قرار داشت. او با موفقیت تمام توانست یک امپراتوری اسلامی در پالمرس تأسیس کند.

نشستن بر تخت پادشاهی

کلمبو دوس پالمرس یک منطقه پادشاهی مسقتل که از مارون‌های فراری مستعمره‌های پرتغالی برزیل تشکیل شده بود. این پادشاهی حداکثر جمعیت بیش از۳۰ هزار نفر بود. نیروهای دفاع از حملات مکرر توسط استعمارگران پرتغال، بسیاری از جنگجویان پالمرس، متخصص کاپوئرا، یک نوع هنر رزمی بودند. بسیاری از رزمندگان پالمارس به دلیل تهاجم مستمر مستعمره‌های پرتغال به آن‌ها در فن کاپوئرا مهارت داشتند. کاپوئرا هنری رزمی است که در قرن شانزدهم توسط آنگولایی‌های ربوده شده به برزیل برده شده بود.

تا سال ۱۶۷۸، پدرو آلمه ایدا فرماندار مستعمره پرنامبوکو، خسته از درگیری‌های طولانی مدت با پالمارس با یک شاخه زیتون به پادشاه گانگا زومبا نزدیک شد. پدرو آلمه ایدا این شرط را گذاشت که درصورت تمکین بردگان فراری پالمارس به استعمار پرتغال به آن‌ها آزادی بدهد. گانگا زومبا با این پیشنهاد موافقت کرد ولی زامبی به پرتغالی‌ها اعتماد نداشت. او از آنجا که آفریقایی‌های دیگر هنوز برده بودند این آزادی را نپذیرفت و با پادشاهی گانگا زومبا به مخالفت برخاست. زامبی که قصد ادامه مقاومت در برابر ظلم و ستم پرتغالی‌ها را داشت، پادشاه جدید پالمارس شد.

پانزده سال بعد از پادشاهی بر پالمرس، دومینگوس جرج ولهو و برناردو ویریا دو ملو فرماندهان نظامی پرتغالی کویلومبو را زیر آتش توپخانه گرفتند. در ششم فوریه سال۱۶۹۴ بعد از ۶۷ سال درگیری مستمر زامبو با مارون‌های پالمرس پرتغالی‌ها توانستند کرکا دو ماکاکو مرکز پادشاهی مارون‌ها را تخریب کنند. قبل از مرگ شاه گانگا زومبا، زامبی عزم کرده بود که برای استقلال سرزمینش بجنگد. در این مسیر، او در سال ۱۶۷۵ به عنوان فرمانده کل مارون‌ها شناخته شد. بخاطر تلاش‌های قهرمانانه ای که داشت محبوبیتش افزایش یافت. جنگجویان پالمرس توان رویارویی با توپخانه پرتغال را نداشتند، در نتیجه پادشاهی پالمرس سقوط کرد و زامبی مجروح شد.

زامبی جاودانه نیست!

حال که می دانید زامبی پالمارس کیست؟ کاملا تلاش‌هایش را به مدت دو سال نبرد علیه پرتغالی‌ها درک می کنید. او به خاطر خیانت مولاتو یک دو رگه از ساکنان کویلومبو دستگیر شد. در بیستم نوامبر سال ۱۶۹۵ سر زامبی بعد از دستگیری از تنش جدا شد. پرتغالی‌ها سر زامبی را به رسیفی منتقل کردند تا نشان دهند، بر خلاف افسانه‌های مردمی میان بردگان آفریقایی، زامبی جاودانه نیست. این عمل همچنین به عنوان یک هشدار به دیگرانی بود که می‌خواستند مانند او شجاعت داشته باشند ولی دیگر ساکنان کویلومبو صد سال دیگر در منطقه زندگی کردند.

نماد آزادی زامبی

هر سال در بیستم نوامبر در برزیل روز بیداری آفریقایی – برزیلی‌ها جشن گرفته می‌شود. این روز معنای خاصی برای برزیلی‌هایی دارد که ریشه آفریقایی دارند. آن‌ها به رشادت‌های زامبی به عنوان قهرمان و رزمنده آزادی و نماد آزادی افتخار می‌کنند. زامبی به قهرمان جنبش سیاسی آفریقایی ـ برزیلی‌ها در قرن بیستم و نیز به قهرمان ملی این کشور تبدیل شد.

تداعی گر جنگجو آزادی

برای این که از یادها نرود زامبی پالمارس کیست؟ و جاودانه ماندن این جنگجو آزادی، موارد زیر را با اسم زامبی بنا و یا منتشر کردند:

• فرودگاه بین‌المللی زامبی دوس پالمارس نام فرودگاهی درشهر مکزیکوی برزیل
• ترانه زامبی با صدای جورج بن، در سال ۱۹۷۴
• انتشار سی دی به نام Z300 Anos de Zumbi
• فیلم کویلومبو ساخته کارلوس دیه گوس در مورد پالمرس