تبرئه سقراط پس از ۲۴۰۰
در حالی که این روزها بحران اقتصادی گریبانگیر مردم یونان و حتی اروپا شده ، یک مرکز فرهنگی و هنری در آتن با برگزاری مجدد دادگاه “سقراط” این فیلسوف شهیر یونانی را از اتهامات وارد بر او در ۲۴۰۰ سال پیش تبرئه کرد.
روز گذشته در مرکز فرهنگ و هنر اوناسیس آتن جلسه نمادین محاکمه سقراط برگزار شد و بسیاری از حقوقدانان معتبر اروپایی و آمریکایی به عنوان وکلا و اعضای هیئت منصفه در این محکمه حضور یافتند.
در این محکمه نمادین برخی از وکلا نقش شاکی و برخی دیگر نقش مدافع را بازی کردند و در نهایت اکثریت اعضای هیئت منصفه و حاضران در جلسه به برائت سقراط از اتهامات وارده رای دادند.
گفتنی است سقراط در سال ۳۹۹ قبل از میلاد در محکمه ای در آتن به اتهام توهین به خدایان و منحرف کردن جوانان به مرگ با نوشیدن جام شوکران محکوم شد و در حالی که بسیاری از دوستان و شاگردان او از وی خواستند تا مقدمات فرار وی از زندان را فراهم کنند اما سقراط با نپذیرفتن این موضوع در نهایت جام شوکران را سرکشید و به تصمیم دادگاه گردن گذاشت.
دلیل اصلی محاکمه سقراط در دادگاه به قدرت رسیدن دوباره طرفداران دموکراسی در آتن بود. در سال ۴۰۴ قبل از میلاد ، آتن در نبرد با همسایه جنوبی خود اسپارت شکست خورد و پس از آن شکست ۳۰ سیاستمدار تحت حمایت و تایید دولت اسپارت در آتن به قدرت رسیدند که به شدت مخالف دموکراسی بودند.
در این دوران ۴ ساله، الیگارشی حاکم (حکومت ضد دموکراسی یک طبقه معدود)، حقوق دمکراتیک مردم آتن را نادیده گرفت و تعداد افرادی که از حقوق شهروندی بهره مند بودند را از ۴۵ هزار نفر به ۳ هزار نفر تنزل دادن و بدون محاکمه ۲۵۰۰ آتنی را اعدام کرد.
طی این دوران بیشتر دموکرات ها به خواست حکمرانان جدید مجبور به ترک آتن گردیدند. اما در ماه مارس سال ۴۰۳ دموکرات ها توانستد بخشی از حومه آتن را به تصرف خود در آورند و بالاخره در سال ۴۰۰ قبل از میلاد، دوباره اصول دموکراسی را در آتن بر قرار کنند.
پس از حاکم شدن دوباره دموکراسی خواهان دادگاه هایی برای محاکمه عوامل حکومت الیگارشی و حامیان آنها برگزارشد و سقراط نیز به اتهام همکاری با آنها محاکمه شد.
سقراط در جریان حکومت ۴ ساله ۳۰ مستبد در آتن جزء ۳ هزار شهروند آتنی بود که حقوق شهروندی شان از سوی حکومت مستبد تضمین شده بود و به همین خاطر دموکراسی خواهان آتنی پس از رسیدن مجدد به قدرت، وی را متهم به همکاری با دولت مستبدان کردند و در دادگاه وی را به بهانه منحرف کردن جوانان و توهین به خدایان محکوم به مرگ کردند.
سقراط در جریان دادگاه هیچ دفاعی از خود در برابر اتهامات وارده نکرد و این ظن را تقویت کرد که با حکومت ۳۰ مستبد همکاری داشته است.
وی هیچ گاه دموکراسی و نظام دموکراتیک را نستود و اعضای هیات منصفه دادگاه در نهایت می بایست درخواست یکی از طرفین ( شاکی یا متهم ) را می پذیرفتند و در حالی که این فیلسوف شهیر در دادگاه از خود بخوبی دفاع نکرد وحتی تاکید میکرد که برای فعالیت خود در زمان حکومت قبلی باید مورد تقدیر نیز قرار گیرد؛ دادگاه در نهایت سقراط را محکوم به مرگ کرد و مقرر نمود او با نوشیدن جام زهر جان بدهد که چنین هم شد و سقراط در زندان درگذشت.
