برابری حقوق زن و مرد در زمان داریوش بزرگ

خانم ماری کخ، ایران‌شناس آلمانی، در کتاب “از زبان داریوش” موقعیت زنان را در امپراتوری هخامنشی بر پایه‌ی سندهای بر جای مانده از بایگانی تخت جمشید و منابع دیگر گزارش کرده‌اند. ایشان در بخشی از این کتاب چنین آورده‌اند:

“اگر نظر نویسندگان یونانی را باور کنیم، مردان ایرانی بسیار حسود بوده‌اند و همواره زنانشان را پشت بست و کلون نگه می‌داشتند. اما از منابع ایرانی چنین بر می‌آید که این برداشت و نظر درست نیست. در بررسی شرایط دستمزدها دیدیم که مرد و زن در کنار یکدیگر کار می‌کرده‌اند، از حقوقی برابر برخوردار بوده‌اند و گاه حتی کارهای سخت را بر عهده داشته‌اند. برای مثال، گروه‌های بزرگی از زنان کشاورز را می‌بینیم.

سنگ‌سابان بیشترشان زن بودند. آن‌ها پس از حاضر شدن نگاره‌ها، صیقل نهایی را انجام می‌دادند، زیرا برای این کار دستان ظریف زنان کارآیی بیشتری داشته است. پیشه‌ی بیشتر زنانی که در لوح‌های تخت جمشید از آن‌ها یاد شده است، دوخت ودوز بوده است. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباس‌های ساده یا پر زرق و برق که پس از دوخت هنرمندانه سوزن‌کاری می‌شده است.

امکانات آموزش‌های هنری و مهارت‌های حرفه‌ای برای زن و مرد یکسان و حقوق آن‌ها نیز برابر بوده است. درباره‌ی برابری حقوق شواهدی به ویژه در زمینه‌ی کارهای هنری و ظریف داریم و برابری حقوق صدها زن دیگر با مردان نیز مسلم است که درباره‌ی شغلشان چیزی نمی‌دانیم. همین ‌قدر روشن است که میزان حقوق به نوع کار و نه انجام دهنده، بستگی داشت. به این ترتیب، در امپراتوری بزرگ عصر داریوش با تساوی حقوق زن و مرد سر و کار داریم. حقی که هنوز در اروپای قرن بیستم برای به دست آوردنش مبارزه می‌شود.”