نامه ای از یک برادر ساسانی به خواهرش!
اکتشافات غار «هستیجان»، که با غارت گسترده روبرو گشته است، جهت بررسی در اختیار باستان شناسان گذاشته می شود. به این منظور یک پوست نوشته از مجموعه ای که به خارج از ایران منتقل شده نیز انتشار یافته است. این پوست نوشته نامه ای از یک برادر (احتمالا) ساسانی می باشد که به خواهرش نوشته شده است.
به گزارش تاریخ ما، «هستیجان»، غاری در دلیجان از توابع استان مرکزی است که کاوش‌های باستان‌شناسان تاریخ این غار را به اواخر دوره ساسانی نسبت داده است. باستان‌شناسان تا سه چهار ماه پیش از وجود چنین غاری اطلاعی نداشتند. مصطفی ده‌پهلوان ـ رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ گفته است: نه در نقشه باستان‌شناسی و نه در گزارش‌های باستان‌شناسی به نام این غار اشاره‌ای نشده بود، تا اینکه یکی از کارشناسان زبان پهلوی در خارج از کشور متوجه چرم‌نوشته‌هایی شد که اطلاعات ذی‌قیمتی را در اختیار می‌گذاشت. او در ادامه با پیگیری متوجه شد بسیاری از این آثار از کشور خارج شده است و با پرس‌وجو متوجه شد خاستگاه این چرم‌نوشته‌ها غاری در استان مرکزی است. بنابراین کاوش اضطراری در غار هستیجان آغاز شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از چرم‌نوشته‌ها و اسناد نوشتاری از این غار غارت شده و به خارج از ایران منتقل شده است. اکنون پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری قرار است در نشستی با عنوان «میراث در خطر ایران: در پرتو اسناد نوشتاری و مدارک نویافته از غار هستیجان» به بررسی آنچه بر این غار گذشته است، بپردازد.
به همین بهانه یکی از اسناد نوشتاری به‌دست آمده از غار هستیجان، از سوی رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری منتشر شده است. این پوست‌نوشته نامه‌ای است خصوصی متعلق به اواخر عصر ساسانی یا آغاز عصر اسلامی، که در منطقه‌ای میان قم و کاشان نوشته شده و نشان از رواج سواد و کتابت در میان عامه مردم ایران پیش از اسلام دارد.
برای این نامه، چنین متنی ترجمه شده است: مرواید، خواهر گرامی که ایزدان او را خوشبخت‌تر کنند. هر خوشبختی برای خواهرم باد. من به دست بختک، یک شیشه روغن برایت فرستادم. از تندرستی و آسایش خودت و فرخزاد برای من نامه بنویس و از (تندرستی) من و کودکانم آسوده‌خاطر باش. روغن را زود بفرست.
این توضیح داده شده که این پوست‌نوشت جزئی از بایگانی بزرگی از اسناد پهلوی است که در یک یا چند مرکز اداری در منطقه‌ای میان شهرهای امروز قم و کاشان در اواخر عصر اسلامی نوشته شده‌اند و امروزه در مجموعه‌های مختلفی از جمله در برکلی، برلین و لس‌آنجلس نگهداری می‌شوند. کهن‌ترین سند از این مجموعه یک سند حقوقی از سال دوم حکومت هرمز شاهنشاه است.
این سند به شماره Berk.۲۴۵ در کتابخانه بنکرافت در برکلی کالیفرنیا در ایالات متحده نگهداری می‌شود.
زمانی که نیاکان مان نامه بهم می نوشتند و سواد داشتند تازیان مانند جانوران نیمه وحشی به ناموس هم تجاوز می کردند و الان شده اند برای ما الگو
دوست عزیز ما همین چهل پنجاه سال پیش کاری با خود و کشورمان کردیم هزار بار بدتر از آن جریانات چهارده صده گذشته علتش هم آنست که چشم و گوش و توجهمان به غیر خودمان بوده است.
زمانی که که کوروش کثیفت با خاله اش ازدواج کرد و ادرار گاو و مثل هندوها مقدس میدونستید و طهارت میکردین محمد رسول الله داشت درس بزرگی مردی دین داری غیرت و شجاعت و دلاوری و شهامت و عدالت و جهاد در میدان جنگ و مبارزه با ظلم و ستم فساد آموزش میداد برو تاریخ هرودوت بخون ببین چی نوشته ایرانی ها مجوسی بربر بودند خادمان یهودیان با قتل و کشتار دو هزار و پانصد سال پیش کشور گشایی کردید و محارم خودتون ازدواج می‌کردید اینا همش تو تاریخ ثبت شده همش ترجمه شده توسط تاریخ نگاران ایرانی است 😊☺️